Wednesday, September 27, 2017

ေမတၲာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္း ဆိုတာ ဘယ္လိုလဲ?

ေဒၚခင္ႏုသာ

သိခ်င္သူမ်ားအတြက္ပါ။ ေမတၲာနဲ့ေပးကမ္းျခင္းကုိ ဥပေဒနဲ့အညီေပးခ်င္ရင္ေတာ့ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းဥပေဒတို႔ ပဋိညာဥ္ ဥပေဒ တို႔ကို ေလ့လာသင့္ပါတယ္။

ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း  ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၂ အလိုအရဆိုရင္ေတာ့

ေရႊ႔ေျပာင္းနိုင္တဲ့ပစၥည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ မေရႊ႕ေျပာင္းနိုင္တဲ့ ပစၥည္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေမတၲာနဲ့ေပးကမ္းနိုင္ပါတယ္။

ဘာေတြလိုအပ္သလဲဆိုရင္ေတာ့

၁- ေပးသူ နဲ့ လက္ခံသူရွိရပါမယ္၊
၂- ေပးသူက မိမိအလိုအေလ်ာက္ အဘိုးစားနားမရွိဘဲ ေပးတာ
    ျဖစ္ရပါမယ္၊
၃- ေပးသူက မိမိပိုင္ပစၥည္းကိုလႊဲေျပာင္းေပးရမယ္၊
၄- ေပးတဲ့ပစၥည္းကို လက္ခံတဲ့သူက ေပးတဲ့သူ အသက္ရွင္ေနစဥ္မွာ ေပးနိုင္တဲ့အေျခအေနရွိစဥ္ လက္ခံရမယ္၊
၅- တကယ္လို့ေပးတဲ့ပစၥည္းက မေရႊ႔မေျပာင္းနိုင္တဲ့ ပစၥည္းကို ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေပးသူ ဒါမွမဟုတ္ ေပးသူကိုယ္စား  လက္မွတ္ထိုးျပီး သက္ေသနွစ္ဦး အသိသက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဳပ္နဲ့ျပဳလုပ္ရပါမယ္။

တကယ္လို့ေပးတဲ့ပစၥည္းက ေရႊ႔ေျပာင္းနိုင္တဲ့ပစၥည္းဆိုရင္ေတာ့
မွတ္ပံုတင္စာခ်ဳပ္နဲ့ေပးလို့ရသလို လက္ေရာက္ေပးလို႔လဲ ရပါတယ္။


ဒါဆိုရင္တံဆိပ္ေခါင္းကဘယ္လိုကပ္ရမလဲ သိခ်င္ႀကမွာပါ။
အေပးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရင္ေတာ့ ပစၥည္းရဲ့တန္ဘိုး၏ ၃% တံဆိပ္ေခါင္းထမ္းေဆာင္ရမယ္လို႔ တံဆိပ္ေခါင္းအက္ဥပေဒ ဇယား ၁ ၊ အပိုဒ္ ၃၃ မွာျပဌာန္းထားပါတယ္။

အဲ့ေတာ့ ေပးတဲ့သူကေကာ ေပးခ်င္တိုင္းေပးလို့ရပါသလားလို့ သိခ်င္ျကပါအုံးမယ္။ ဟုတ္ကဲ့ပါ ။ 

ေပးတဲ့သူကေတာ့ 
- အရြယ္ေရာက္တဲ့သူေတာ့ျဖစ္ရမွာေပါ့ ၊
- ရူးေနလို့လည္းမျဖစ္ေသးဘူးေလ၊
- ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္က ပဋိညာဥ္ ျပဳရန္တားျမစ္ထားတဲ့သူလဲ  မျဖစ္အံုးမွ ( ပဋိညာဥ္ ဥပေဒပုဒ္မ -၁၁ ကိုေတာ့ ဖတ္ႀကည့္
   ေစခ်င္ပါတယ္။) 
- တစ္ခါ ေပးမယ့္ပစၥည္းကိုလႊဲေျပာင္းခြင့္လဲ ရွိအံုးမွ ၊တကယ္လို့လႊဲေျပာင္ခြင့္မရွိေပမယ့္လည္း လႊဲေျပာင္းေပးဖို့ အခြင့္အာဏာအပ္ထားရင္ေတာ့ ေမတၲာနဲ႔ လႊဲေျပာင္းနိုင္ပါတယ္။( ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း ဥပေဒ ပုဒ္မ ၇ ေလးေတာ့ျပန္ႀကည့္လိုက္ေပါ့ေနာ္) 
- ေပးသူကိုယ္တိုင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ၊ေပးသူကိုယ္စား တစ္ဦးဦးကပဲျဖစ္ျဖစ္ ၊ေပးဖို့ကမ္းလွမ္းနိုင္ပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ လက္ခံတဲ့သူကေကာ ?

လက္ခံတဲ့သူကေတာ့ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူပဲျဖစ္ျဖစ္ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့သူပဲျဖစ္ျဖစ္  လက္ခံနိုင္ပါတယ္။

သက္ရွိမဟုတ္တဲ့အသင္းအဖြဲ႔လိုမ်ိဳး ၊ ဘုရားပုထိုးမ်ားကေတာင္ လက္ခံသူ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

အတိအက် ဒါမွမဟုတ္ အတိအက်သတ္မွတ္လို့ရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ဖို့ေတာ့ လိုပါတယ္။

ဒါမွသာ အဲ့ဒီပုဂၢိဳလ္ ဒါမွမဟုတ္ သူ့ရဲ့ကိုယ္စား ေမတၲာနဲ႔ေပးျခင္းကို လက္ခံတာ ျငင္းပယ္တာေတြျပုလုပ္နိုင္မွာပါ။
အသင္းရဲ့အမွဳေဆာင္အဖြဲ႔  ဘုရားပုထိုးရဲ႔ ေဂါပကအဖြဲ႔ေတြက အသင္းအဖြဲ႕၊ ဘုရားပုထိုး ကိုယ္စား ေပးကမ္းတဲ့ပစၥည္းကို လက္ခံနိုင္ ျငင္းပယ္နိုင္ပါတယ္။

အဲ့ေတာ့ ဘယ္လိုပစၥည္းမ်ိဳးကို ေပးကမ္းရမွာလဲ?

ပစၥည္းကေတာ့ ျဒပ္ရွိတဲ့ပစၥည္းကိုပဲ ေမတၱာနဲ့ေပးနိုင္တာပါ။
ျပီးေတာ့ေပးကမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီပစၥည္းကရွိေနရပါမယ္။
ေနာင္တစ္ခ်ိန္ေပၚေပါက္လာမယ့္ ဒါမွမဟုတ္ ရရွိလာမယ့္ပစၥည္းကိုေတာ့ ေပးလို့မရဘူးေနာ္။( ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၂ အရ ဆိုရင္ေပါ့) 
အဲ့လိုပဲ အတိအက်မေဖၚျပနိုင္တဲ့ပစၥည္းကိုလည္း ေမတၱာနဲ့မေပးနိုင္ပါဘူးရွင္။

ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၂ အရ ေမတၲာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္း အထေျမာက္ရန္မွာ ...

၁- ေပးသူ နွင့္လက္ခံသူရွိရပါမည္၊
၂- ေမတၲာနွင့္ ေပးေသာပစၥည္းသည္ လက္ရွိပစၥည္းျဖစ္ရန္လိုပါသည္။
၃- ေပးသူက မိမိအလိုအေလ်ာက္ အဖိုးစားနားမပါဘဲ ေပးျခင္းျဖစ္ရပါမည္။
၄- ေပးသူက မိမိပိုင္ပစၥည္းကို လႊဲေျပာင္းေပးရပါမည္။
၅- ေပးေသာပစၥည္းကို လက္ခံသူက ေပးသူအသက္ရွင္ဆဲ ေပးနိုင္သည့္ အေျခအေနရွိစဥ္ 
လက္ခံရမည္။

ပစၥည္းလႊဲေျပာင္ျခင္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၃ အရ-
၆- မေရႊ႕ေျပာင္းနိုင္ေသာ ပစၥည္းကိုေမတၲာျဖင့္ေပးလွ်င္ ေပးသူ သို့မဟုတ္ ေပးသူကိုယ္စား လက္မွတ္ထိုးျပီး သက္ေသနွစ္ဦးအသိသက္ေသအျဖစ္လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဳပ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ျပီး ေပးရမည္။
၇-  ေရႊ႕ေျပာင္းနိုင္ေသာ ပစၥည္းကိုေပးလွ်င္ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဳပ္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ လက္ေရာက္ေပးအပ္ျခင္းျဖင့္ျဖစ္ေစ ျပဳလုပ္နိုင္သည္။

စီရင္ထံုးကေတာ့ .....

၂၀၀၇ ခုနွစ္။ မတစ ။စာ ၅၂ပါ။ (၁၂၂  အတြက္)

၁၉၄၈  မတစ  ၇၁၇
၁၉၆၆ မတစ    ၇၅၅  ေတြကေတာ့ ပုဒ္မ ၁၂၃ အတြက္ပါ။


ေဒၚခင္ႏုသာ


ေမတၱာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္း(Gift) ျပဳၾကရာဝယ္

ေမာင္စာဂ

ေမတၱာျဖင့္ ေပးကမ္းျခင္းဟုဆိုရာတြင္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္း ေရးအက္ဥပေဒ၊ ပဋိညာဥ္အက္ ဥပေဒတို႔အရ ေပးကမ္း ျခင္းရွိသည္။ ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ ေပးကမ္းျခင္းရွိသည္။ မည္သည့္နည္းျဖင့္ ေပးကမ္းျခင္းျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ျပ႒ာန္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္ပါမွ သို႔မဟုတ္ ဓေလ့ ထုံးတမ္းႏွင့္အညီျဖစ္ပါမွ ေပးကမ္းျခင္းအထေျမာက္ မည္။ ဤသို႔မဟုတ္လွ်င္ ''ေပးကားေပး၏မရ'' ဆိုသလို ျဖစ္သြားႏိုင္သည္။ 

သို႔ပါ၍ ''ေမတၱာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္း'' ဆိုင္ရာ သိသင့္ သိထိုက္သည္မ်ားကို မွတ္သားမိသမွ် ျပန္လည္မွ် ေဝပါရေစ။ 

ေမတၱာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္းဟူသည္ ...

''ေမတၱာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္း'' ဆိုသည္မွာ ရွိေနေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္း သို႔မဟုတ္ မေရႊ႕မေျပာင္း ႏိုင္သည့္ ပစၥည္းတစ္ခုကို ေပးသူက ရယူသူသို႔ အဖိုးစား နားမရွိဘဲ အလိုအေလ်ာက္ လႊဲေျပာင္းေပးရာ ရယူသူက ျဖစ္ေစ၊ ၄င္းအတြက္ျဖစ္ေစ လက္ခံယူျခင္းျဖစ္သည္။ (ပစၥည္းလႊဲေျပာင္း ျခင္း ဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၂)

မည္သို႔ေသာ ပစၥည္းကို ေပးကမ္းႏိုင္သနည္း ...

မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္းသာမက ေရႊ႕ေျပာင္း ႏိုင္ သည့္ ပစၥည္းကိုပါ ေမတၱာျဖင့္ ေပးျခင္းျပဳႏိုင္သည္။ ျဒပ္ရွိသည့္ပစၥည္းကိုသာ ေပးႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ ေပးကမ္း ခ်ိန္၌ ထိုပစၥည္းသည္ ရွိေနရမည္။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ေပၚေပါက္လာမည့္ သို႔မဟုတ္ ရရွိလာမည့္ပစၥည္းကို ေပးကမ္းျခင္း မျပဳႏိုင္။ အလားတူပင္ အတိအက်ေဖာ္ျပ ျခင္း မျပဳႏိုင္သည့္ ပစၥည္းသည္လည္း ေမတၱာျဖင့္ ေပး ႏိုင္ေသာ ပစၥည္းတစ္ရပ္မျဖစ္ႏိုင္။ (ပုဒ္မ ၁၂၂ ႏွင့္ ၁၂၄)

ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းတြင္ မည္သည့္အခ်က္မ်ားလိုပါသနည္း ...

ေပးသူႏွင့္ လက္ခံသူရွိရမည္။ ေပးကမ္းေသာ ပစၥည္းသည္ လက္ရွိပစၥည္းျဖစ္ရန္လိုသည္။ ေပးသူက မိမိ အလိုအေလ်ာက္ အဖိုးစားနားမရွိဘဲ ေပးျခင္းျဖစ္ရမည္။ ေပးသူက မိမိပိုင္ပစၥည္းကို လႊဲေျပာင္းေပးရမည္။ ေပးေသာပစၥည္းကို လက္ခံသူက ေပးသူအသက္ရွင္ဆဲ ေပးႏိုင္သည့္ အေျခအေနရွိစဥ္ လက္ခံရမည္၊ (၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၃၉၂)(၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၅၂)

''ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၂ တြင္ ''အပိုင္ေပးျခင္း'' ဆိုသည္မွာ တည္ဆဲေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ ေသာပစၥည္း သို႔မဟုတ္ မေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းကို အပိုင္ေပးသူဟုေခၚတြင္ သူက အပိုင္ရသူဟုေခၚတြင္ သူသို႔ အဖိုးစားနားမရွိဘဲ အလိုအေလ်ာက္လႊဲေျပာင္း ေပးရာ အပိုင္ရ သူကျဖစ္ေစ၊ ၄င္းအတြက္ျဖစ္ေစ လက္ခံရယူျခင္းျဖစ္သည္'' ဟုျပ႒ာန္းထားရာ ''အပိုင္ေပးျခင္း''တြင္ တည္ဆဲပစၥည္းကို ေပးကမ္းျခင္းႏွင့္ ေပးကမ္းျခင္းကို အပိုင္ရသူကျဖစ္ေစ၊ ၄င္းအတြက္ျဖစ္ေစ လက္ခံရယူျခင္းစသည့္အခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံလွ်င္ အပိုင္ေပးျခင္းအထေျမာက္သည္။ အပိုင္ေပးေသာ ပစၥည္းသည္ အပိုင္ေပးသူလက္ရွိျဖစ္ရမည္။ အပိုင္ေပးေသာ ပစၥည္းကိုအပိုင္ရသူက လက္ေရာက္ ရရွိရမည္ဟု ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၂ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္က မဆိုလိုေၾကာင္း ေပၚလြင္သည္။ (၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၁၃၇)

ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းကို ေပးသူအသက္ရွင္လ်က္ရွိစဥ္ ပစၥည္းအားေပးႏိုင္သည့္ အေျခအေန ရွိခိုက္ေပးမွသာ အထေျမာက္သည္။ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း အထမေျမာက္မီ ေပးသူေသဆုံးသြားလွ်င္ ေပးရာမေရာက္ႏိုင္။ အလားတူပင္ ေပးသူကပစၥည္းကို ေပးႏိုင္သည့္အေျခအေန မရွိလွ်င္ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း အထေျမာက္မည္မဟုတ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ ေသခါ နီး ေပးကမ္းျခင္းသည္ အတည္မျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ေပးသူက ေသခါနီးဆဲဆဲေသမည္ဟု ယူဆၿပီး ပစၥည္း ကို ေမတၱာျဖင့္ မေပးႏိုင္။ (၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၄၇၁ လႊတ္ေတာ္)

အပိုင္ေပးျခင္းကို လက္ခံေၾကာင္း ထင္ရွားရမည္ ...

အပိုင္ေပးသူဘက္မွ အပိုင္ေပးျခင္းကို လက္ခံသူ ဘက္မွ လက္ခံေၾကာင္း အပိုင္ေပး စာခ်ဳပ္ ၌မပါ။ သို႔ ေသာ္ အပိုင္ေပးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးေနာက္ အပိုင္ရသူ အမည္သို႔ ေျပာင္းျခင္း၊ အပိုင္ရသူ အမည္ျဖင့္ အခြန္ အခေကာက္ခံျခင္း၊ အပိုင္ရသူက အပိုင္ေပးပစၥည္း၏ ငွားရမ္းခမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္ခံစားျခင္းတို႔အရ အပိုင္ေပးစာခ်ဳပ္ကို လက္ခံေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ သည္ဟု ျပဆိုထား သည္။ (၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၃၃၈ လႊတ္ေတာ္)

ဤစီရင္ထုံးပါ ''acceptance of a gift'' ဟူေသာ ျပဆိုခ်က္ကို  ေထာက္ခ်င့္ပါက   ပုဒ္မ  ၁၂၂    ပါ ''accepted'' သည္ အပိုင္ေပးျခင္း၊ gift ကို လက္ခံျခင္း သာျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္သည္။ (၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၁၃၇)

မည္သူတို႔ကေပးႏိုင္သနည္း ...

ပစၥည္းကိုေပးသူသည္ ပစၥည္းအား လႊဲေျပာင္းေပး ႏိုင္သူျဖစ္ရမည္။ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူတိုင္း၊ ပဋိညာဥ္ျပဳ ႏိုင္သူတိုင္းသည္ ပစၥည္းကို ေမတၱာျဖင့္ ေပးႏိုင္သည္။   
 ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း ဥပေဒ (ပုဒ္မ ၇) ။ 

မည္သူ႕တို႔ကလက္ခံႏိုင္သနည္း ...

အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူျဖစ္ေစ၊ အရြယ္မေရာက္ေသး သူျဖစ္ေစ    လက္ခံသူျဖစ္ႏိုင္သည္။   အတိအက် သို႔မဟုတ္ အတိအက်သတ္မွတ္၍ရသည့္ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ရန္ လိုသည္။ သို႔မွသာ ထိုပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ ၄င္း၏ကိုယ္စား ေမတၱာျဖင့္ ေပးျခင္းကိုလက္ခံျခင္း သို႔မဟုတ္ ျငင္းပယ္ ျခင္း ျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အသက္ရွိ မဟုတ္သည့္ အသင္းအဖြဲ႕၊ ဘုရားပုထိုးမ်ား သည္လည္း လက္ခံသူျဖစ္ ႏိုင္သည္။ အသင္း၏အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၊ ဘုရားပုထိုး၏ ေဂါပကအဖြဲ႕တို႔သည္ အသင္းအဖြဲ႕၊ ဘုရားပုထိုး ကိုယ္စားေပးကမ္းသည့္ပစၥည္းကို လက္ခံႏိုင္သည္။ ျငင္းပယ္ႏိုင္သည္။

သတိျပဳရန္အခ်က္မွာ     မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း (ကန္႔သတ္မႈ) ဥပေဒအရ မေရႊ႕ မေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းကို ႏိုင္ငံျခားသားအား အပိုင္ ေပးလွ်င္ တရားမဝင္ ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း သိရွိရန္လိုသည္။ (၁၉၇၅ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ စာ ၈၄) (၁၉၅၉ ခုႏွစ္၊ မတစ ၁ လႊတ္ေတာ္)

အလိုအေလ်ာက္ေပးျခင္းျဖစ္ရမည္ ...

ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း အထေျမာက္ရန္အလို႔ငွာ အေရး ႀကီးသည့္ လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္မွာ ေပးသူသည္ ရယူသူ သို႔မဟုတ္ အျခားသူတစ္ဦး၏ ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းမႈ၊ အက်ပ္ကိုင္မႈ၊ မေလ်ာ္ၾသဇာအသုံးခ်မႈ စသည္တို႔ မပါဘဲ မိမိသေဘာအတိုင္း အလိုအေလ်ာက္ေပးရန္လိုသည္။

အဖိုးစားနားမပါဘဲ ေပးျခင္းျဖစ္ရမည္ ...

ေမတၱာျဖင့္ ေပးသည့္ကိစၥတြင္ ထူးျခားသည့္အခ်က္မွာ အဖိုးစားနား လုံးဝမပါျခင္းျဖစ္သည္။ အဖိုးစားနား ဆိုသည္မွာ ေငြ သို႔မဟုတ္ ေငြႏွင့္တန္ဖိုးျဖတ္၍ရသည့္ ပစၥည္းကို ဆိုလိုသည္။ အျခား အျခားေသာ ပစၥည္း လႊဲေျပာင္းမႈမ်ားတြင္ အနည္းႏွင့္အမ်ားဆိုသလို ပစၥည္းအတြက္ အဖိုးစားနား ေပးရေသာ္လည္း ေမတၱာျဖင့္ ေပးရာ၌ အဖိုးစားနား လုံးဝေပးရန္မလို။ 

အသိသက္ေသႏွစ္ဦး လက္မွတ္ထိုးရန္လိုသည္ ...

ေမတၱာျဖင့္ေပးသည့္စာခ်ဳပ္တြင္ ေပးသူကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေစ၊ ၄င္း၏ကိုယ္စား လက္မွတ္ထိုးႏိုင္သူကျဖစ္ေစ၊ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး အနည္းဆုံးသက္ေသႏွစ္ဦးက အသိသက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထိုးရန္လိုသည္။ မေရႊ႕ မေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္းျဖစ္ပါက ထိုကဲ့သို႔ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားသည့္ စာခ်ဳပ္ကို မွတ္ပုံတင္ၿပီးမွသာ ေမတၱာ ျဖင့္ေပးျခင္း အထေျမာက္သည္။ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္း ျဖစ္ပါမူ မွတ္ပုံတင္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို၍ျဖစ္ေစ၊ လက္ေရာက္ေပးအပ္ျခင္းျဖင့္ျဖစ္ေစ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ (၁၉၆၆ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၇၅၅) (၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၇၁၇) (၁၉၉၅ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၈၄)

ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒႏွင့္ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း သေဘာအဓိပၸာယ္ ...

ပစၥည္းကို ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းသည္ သာမန္အားျဖင့္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းဥပေဒ၊ ပဋိညာဥ္ ဥပေဒတို႔ႏွင့္သာ သက္ဆိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုကဲ့သို႔ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းသည္ ဘာသာေရး၊  ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေရး၊ အေမြ ဆက္ခံေရးတို႔ႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ ျမန္မာ့ဓေလ့ ထုံးတမ္းဥပေဒ အရ ခိုင္မာျခင္း ရွိ မရွိ ညိႇႏႈိင္းဆုံးျဖတ္ရသည္။ ရွင္ျပဳခ်ိန္ ေပးကမ္းျခင္းသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္မည္ျဖစ္သည္။ [အတြဲ ၂ အထက္ျမန္မာျပည္ စီရင္ထုံး (၁၉ဝ၂-ဝ၃) ၁] 

ဘိုးဘြားမ်ားက ေျမးမ်ားကို ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းသည္ အေမြဆက္ခံျခင္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္။ ဘိုးဘြားမ်ား ေသဆုံးသည့္အခါ ေျမးမ်ားသည္ ၄င္းတို႔၏ဦးႀကီး၊ ဦးေလးတို႔ႏွင့္ ယွဥ္ျပဳိင္၍ အေမြခြဲရာ၌ မနစ္နာေစရန္ ဘိုးဘြားမ်ားက အေမြေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ [အတြဲ ၃ အထက္ျမန္မာျပည္ စီရင္ထုံး (၁၉၁၇-၂ဝ)၂၂၈]

မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္းကိုေပးသူက ဘုန္းႀကီး တစ္ပါးအား လွဴဒါန္းရာ လွဴဒါန္းသည့္ စာခ်ဳပ္၌ ေပးသူ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ပစၥည္းကိုေရာင္းခ်၍ ေရာင္းရ ေငြျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည့္ကိစၥမ်ားေဆာင္ရြက္ေပးရန္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားပါရွိသည္။ ထိုေမတၱာျဖင့္ေပးေသာ စာခ်ဳပ္မွာ အမွန္အားျဖင့္ ေသတမ္းစာျဖစ္၍ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔အေနျဖင့္ ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိ။ (အတြဲ ၅၊ ရန္ကုန္ ၃၇၁)

တစ္နည္းဆိုရေသာ္ ေပးသူေသဆုံးၿပီးမွသာ ေမတၱာ ျဖင့္ေပးသည့္ စာခ်ဳပ္သည္ အတည္ျဖစ္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္လွ်င္ ေပးသူသည္ ေသတမ္းစာေရးသားရာ ေရာက္သျဖင့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အေနျဖင့္ ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိ။ (အတြဲ ၁ဝ ရန္ကုန္ ၂၂၄)

ေသခါနီးဆဲဆဲ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း ...

ပစၥည္းကို ေမတၱာျဖင့္ေပးသူသည္ အသက္ရွင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လုံးဝမရွိဘဲ ေသခါနီးဆဲဆဲ အိပ္ရာေပၚ၌ လဲေနခ်ိန္တြင္ မိမိ၏သေဘာအတိုင္း ပစၥည္းကို ရယူသူအား လႊဲေျပာင္းေပးျခင္းကို ေသခါနီးဆဲဆဲေပးျခင္းဟု ေခၚသည္။ (၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ရန္ကုန္စီရင္ထုံး ၁၃၉)

ေသခါနီးဆဲဆဲ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းမွာ စင္စစ္အားျဖင့္ ေပးသူသည္ ၄င္းေသဆုံးသည့္အခါမွ ေပးရန္ရည္႐ြယ္၍ ျပဳလုပ္သည္ဟုေကာက္ယူရမည္ျဖစ္၍ ေသတမ္းစာ ျပဳလုပ္သည့္ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ယူဆရမည္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာမ်ားတြင္ ေသတမ္းစာျပဳလုပ္ၿပီး မိမိ၏ပစၥည္းကို ခြဲေဝေပးကမ္းခြင့္မရွိ၍ ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္း ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္သျဖင့္ အတည္မျဖစ္ ႏိုင္။ (အတြဲ ၁ဝ ရန္ကုန္ ၂၂၄)

ေသတမ္းစာ ...

ေသတမ္းစာဆိုသည္မွာ ပစၥည္းရွင္က မိမိကြယ္လြန္ ေသာအခါ မိမိ၏ပစၥည္းကို မည္သို႔ မည္ပုံစီမံခန္႔ခြဲလို ေၾကာင္းႏွင့္ ၄င္း၏ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ေဖာ္ထုတ္ထားသည့္ တရားဝင္ေၾကညာ စာတမ္းျဖစ္သည္။ (၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၃၉၂)

ေသတမ္းစာျပဳလုပ္၍ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း ...

ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ ျမန္မာဗုဒၶ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ေသတမ္းစာေရးသားခြင့္ မရွိဆိုေသာအခ်က္မွာ ယေန႔အထိ အခိုင္အမာ အတည္ ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ (ေအာက္ျမန္မာျပည္ ေ႐ြးခ်ယ္ထား သည့္ စီရင္ထုံးမ်ား ၉၅)

သို႔ရာတြင္  ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္  အခ်ိဳ႕သည္  ထို ဥပေဒသေဘာတရားကို ေရွာင္တိမ္းလိုသည့္သေဘာျဖင့္ ေသတမ္းစာအျဖစ္ အက်ိဳးသက္ေရာက္သည့္ ေမတၱာျဖင့္ေပးေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား ခ်ဳပ္ဆိုၾက သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ မိခင္ျဖစ္သူက သားသမီးငါးဦးရွိ သည့္အနက္ သုံးဦးအား ေျမကိုေမတၱာျဖင့္ ေပးသည့္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ရာ ထိုစာခ်ဳပ္တြင္ မိခင္ေသဆုံးမွသာ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း အတည္ျဖစ္သည္ဆိုေသာ စည္းကမ္းခ်က္ပါရွိေနသျဖင့္ ထိုစာခ်ဳပ္သည္ စင္စစ္ေမတၱာ ျဖင့္ ေပးေသာစာခ်ဳပ္မဟုတ္ဘဲ ေသတမ္းစာသာျဖစ္ သည့္အေလ်ာက္ ဥပေဒႏွင့္ကိုက္ညီျခင္းမရွိ။ (အတြဲ ၁ ရန္ကုန္ ၃၅၁)

မည္သည့္အတိုင္းအတာအထိ ေပးႏိုင္သနည္း ...

လူတစ္ဦးသည္ မိမိပိုင္ဆိုင္ေသာ ပစၥည္းကို မိမိ၏ဆႏၵအေလ်ာက္ ေမတၱာျဖင့္ ေပးခြင့္ရွိသည္ဆိုျခင္းမွာ အေျခခံသေဘာတရားပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ျမန္မာ့ ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ဦး သည္ မိမိ၏အေမြစား အေမြခံမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို ဆုံး႐ႈံးနစ္နာ ေအာင္ မိမိတြင္ရွိသမွ် ပစၥည္းအားလုံးကို ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းမျပဳႏိုင္။ (၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၄၇၁)။ ေပးလွ်င္ပ်က္ျပယ္သည္။ (၁၉၈၃ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၁၉၁) (၁၉၉၁ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၁၄၉ စုံညီ)

ရာဇသတ္၊ ဓမၼသတ္ႏွင့္ မႏုက်ယ္ဓမၼသတ္တို႔တြင္ ၾကက္မႀကီးသည္ ရွာေဖြခဲ့ေသာ အစာမ်ားကို ၾကက္ သူငယ္မ်ားအနက္ တစ္ေကာင္တည္းကိုသာ ေပးျငားေသာ္ ၾကက္သူငယ္တို႔ လုယက္ စားေသာက္ၾကမည္ျဖစ္၍ မသင့္ေလ်ာ္သည့္နည္းတူ အေမြရွင္က အေမြဆိုင္တစ္ဦး တည္းကိုသာ စုပုံ၍ေပးျခင္းမျပဳရ။ ေပးခဲ့ေသာ္ အတည္ မျဖစ္ေစရဟု ေဖာ္ျပထားသည္မွာ မွတ္သားစရာပင္။ 

ဇနီးႏွင့္ခင္ပြန္းႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းမ်ားကို ခင္ပြန္းက ျဖစ္ေစ၊ ဇနီးကျဖစ္ေစ ခင္ပြန္း သို႔မဟုတ္ ဇနီးသည္၏ သေဘာတူညီခ်က္မရွိဘဲ ေမတၱာျဖင့္ေပးလွ်င္ ေပးသည့္ ပစၥည္း၌ ေပးသူ၏အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိေသာ အစုအတြက္ သာ အတည္ျဖစ္သည္။ သေဘာတူညီခ်က္မေပးသည့္ ခင္ပြန္း သို႔မဟုတ္ ဇနီးသည္၏ အက်ိဳးခံစားခြင့္ ထိခိုက္ ျခင္းမရွိ။ (အတြဲ ၁ဝ ရန္ကုန္ ၂၆၁ ႏွင့္ အတြဲ ၉ ရန္ကုန္ ၅၂၄)

ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္း ဟုတ္ မဟုတ္ မည္သို႔စိစစ္မည္နည္း ...

စာခ်ဳပ္တစ္ခုသည္ ေမတၱာျဖင့္ေပးသည့္ စာခ်ဳပ္ျဖစ္ပါ သေလာ၊ ေရာင္းခ်သည့္စာခ်ဳပ္ျဖစ္ပါ သေလာဆိုသည့္ ျပႆနာကို ဆုံးျဖတ္ရာ၌ စာခ်ဳပ္ပါစကားရပ္မ်ားသာမက ထိုစာခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ အေထာက္ အထားမ်ားကို စိစစ္ရန္လိုမည္ျဖစ္သည္။ စာခ်ဳပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္စကားရပ္သည္  ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ သေဘာတူထားၾကသည့္အတိုင္း ရည္ရြယ္ထားၾကသည့္ အတိုင္း ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေမတၱာျဖင့္ေပး သည္ဟု စာခ်ဳပ္၌ ေဖာ္ျပထားေစကာမူ စင္စစ္အားျဖင့္ ေမတၱာျဖင့္ ေပးျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေရာင္းခ်ျခင္းသာျဖစ္ ႏိုင္သည္။ ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းႏွင့္ ေရာင္းခ် ျခင္းတို႔၏ အဓိကကြာျခားခ်က္မွာ ေရာင္းခ်ျခင္းတြင္ ေရာင္းခ်သည့္ ပစၥည္းအတြက္ အဖိုးစားနား ေပးျခင္း၊ ေပးရန္ကတိျပဳ ျခင္းရွိၿပီး ေမတၱာျဖင့္ေပးျခင္းတြင္ ေပးသည့္ပစၥည္း အတြက္ လုံးဝအဖိုးစားနား မရွိျခင္းျဖစ္သည္။ (၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ ၃၉၅ လႊတ္ေတာ္)

အစဥ္အလာေကာင္းကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၾကပါ ...

ေမတၱာျဖင့္ေပးကမ္းျခင္းျပဳၾကရာတြင္ ျပ႒ာန္းဥပေဒ မ်ား၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီျဖစ္ေစေရးအတြက္ ေဖာ္ျပပါစီရင္ထုံးမ်ားကို ေလ့လာမွတ္သားသင့္သည္။ ဤသည္မွာ အၫႊန္းသေဘာမွ်သာျဖစ္သည္။ စီရင္ထုံးအက်ယ္ဖတ္ရန္ လိုပါမည္။ ေဆာင္သင့္တာ ေဆာင္၍ ေရွာင္သင့္တာေရွာင္ရပါမည္။ လိုက္နာသင့္ သည္မ်ား လိုက္နာရပါမည္။ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ ရြက္ျခင္းျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈျဖစ္ေစသည္။ မိမိ၏ရည္မွန္း ခ်က္အထေျမာက္မည္။ 

ေမတၱာျဖင့္ ေပးကမ္းျခင္းျပဳရာတြင္ ေစတနာသဒၶါ တရားထက္သန္မႈ၊ ရက္ရက္ေရာေရာ ရွိမႈတို႔သည္ ေလးစားထိုက္၊ ဂုဏ္ယူထိုက္၊ ျမတ္ႏိုးထိုက္သည့္ အစဥ္ အလာေကာင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ ထိုအစဥ္အလာ ေကာင္း တစ္ရပ္ကို ျပဳမူေဆာင္႐ြက္ၾကရာတြင္ ျပ႒ာန္း ဥပေဒ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ၾကျခင္းျဖင့္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္ၾကပါစို႔ဟု ဆႏၵျပဳလိုက္ပါရေစ။

ေမာင္စာဂ



Monday, September 25, 2017

တရား႐ံုးေရာက္မွ ေတြ႕ၾကတာေပါ့ကြာ

တရားရံုးေရာက္မွ ေတြ႔ၾကတာေပါ့ကြာ 

✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨

  1.                  ေျပလြင္ျမင့္

     တရားရံုးက ဖရိုဖရဲ။ တရားသူႀကီးက ဗရမ္းဗတာ။ေရွ႕ေနက ကလိန္ကက်စ္။ စာအုပ္မ်ားႏွင့္ဖိုင္တြဲအစုတ္ေတြ၊ ယိုင္ရြဲ႕ရြဲ႕စာအုပ္စင္ေတြႏွင့္တရားခြင္တစ္ခုလံုး ေမွာင္မိုက္ေလွာင္အိုက္ေနသည္။

    ထိပ္ေျပာင္၍ ၀ၿဖီး ၿပဲလန္ေနေသာတရားသူႀကီးသည္ တရားခြင္ေပၚ၌မ်က္မွန္ခၽြတ္လိုက္၊ ျပန္တပ္လိုက္၊ေရွ႕ဖတ္စာေရး လာတင္သည့္ စာရြက္ကိုငံု႔ဖတ္ၾကည့္လိုက္ႏွင့္ အလုပ္ရႈပ္ေနသည္။ေရွ႕ေနက အားတက္သေရာ ေလွ်ာက္လဲေနစဥ္မွာပဲ သမီးထံမွ တယ္လီဖုန္းလာသျဖင့္ဖုန္းကိုေကာက္ကိုင္လိုက္သည္။ သမီး၏ လက္ထပ္ပြဲတြင္၀ယ္မည့္ အ၀တ္အစားမ်ားကိစၥကို တေဆြးတေႏြးေျပာေနသည္ကို ႏွစ္ဖက္ေရွ႕ေနတို႔က စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ေငးၾကည့္ေနသည္။ ထို႔ေနာက္၊တရားခြင္ေပၚမွပင္ တရားသူႀကီးက “လက္ထပ္၀တ္စံုတစ္ခုဘယ္ေစ်းေပါက္သလဲ” ဟုေရွ႕ေနကိုလွမ္းေမးလိုက္ၿပီး သူ႔သမီးမဂၤလာေဆာင္လွ်င္ လာဖို႔ဖိတ္ၾကားေနသည္။ ထို႔ေနာက္၊ေရွ႕ေနအား ေလွ်ာက္လဲခ်က္ကို ဆက္ေျပာခိုင္းလိုက္သည္။


    ေရွ႕ေနသည္ သူ႔ဆရာေရွ႕ေနႀကီးအတြက္အမႈသည္မိန္းကေလးကေပးလိုက္သည့္ေရွ႕ေနခေငြႏွစ္သိန္းအား မေပးဘဲ ျဖတ္ခုတ္ထားခဲ့သည့္ေရွ႕ေနျဖစ္သည္။ရံုးခ်ိန္းအလီလီကုန္ဆံုးၿပီးေနာက္ အမႈသည္မိန္းကေလးက ငိုႀကီးခ်က္မႏွင့္ရပ္ကြက္ထဲ သို႔လာေရာက္၍ ရန္ေတြ႔ခဲ့သည္ကို ငံု႔ခံခဲ့ရသည့္ေရွ႕ေနျဖစ္သည္။ ဂုဏ္သိကၡာေပ်ာက္ဆံုးေနသည့္ ေရွ႕ေနျဖစ္သည္။

    ထိုသို႔ေသာ ဗရမ္းဗတာတရားသူႀကီးႏွင့္ထိုသို႔ေသာ ကလိန္ကက်စ္ေရွ႕ေနကို လူအမ်ားေရွ႕တြင္ထုတ္္ျပခဲ့ျခင္းသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဖရိုဖရဲျဖစ္ေနသည့္ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္ခ်က္ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပခ်က္ ျဖစ္ ႏိုင္ပါသည္။သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ေသာတရားရံုးနွင့္ထိုသို႔ေသာတရားစီရင္မႈမ်ိဳး အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္-မရွိ၊သို႔မဟုတ္-မရွိေတာ့ပါဟူ၍ ျငင္းဖို႔ရာ ခဲယဥ္းလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။

    The State Vs. Jolly LL.B 2 ဇာတ္ကားကို ၾကည့္ေနရင္းက ကုန္လြန္ခဲ့ေသာေခတ္တစ္ေခတ္၊စံနစ္တစ္ခု၏ ရွက္ရြံ႕ စဖြယ္ပံုရိပ္ေကာက္ေၾကာင္းမ်ားကို ရိုက္ျပေနသကဲ့သို႔ ခံစားမိပါသည္။ (စက္တင္ဘာ၊၂၀၁၆)တြင္ USAID က ျပဳလုပ္သည့္ တရားမွ်တမႈလက္လွမ္းမီေရး(Access to Justice Initiative) ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ခဲ့ပါသည္။ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္  “တရားရံုး မ်ားေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာအကဲျဖတ္သည့္အဖြဲ႔”က (၁-၁-၂၀၁၆)မွ(၃၁-၃-၂၀၁၆)အထိ ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာကို ဖတ္ပါသည္။ အစီရင္ခံစာတစ္ေနရာတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။

    “တရားသူႀကီးသည္ ၾကားနာေနစဥ္ တရားရံုးအတြင္းအမႈႏွင့္မပတ္သက္သူမ်ားႏွင့္ စကားေျပာဆိုေနျခင္း၊ တယ္လီဖုန္း လက္ခံေျပာဆိုေနျခင္းအပါအ၀င္ ၾကားနာမႈႏွင့္မသက္ဆိုင္ေသာအျခားအလုပ္မ်ားလုပ္ေနျခင္းကို ေလ့လာအကဲျဖတ္သူမ်ားက မၾကာခဏ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ တရားသူႀကီးမ်ားသည္ ၾကားနာစစ္ေဆးေနဆဲတြင္ပင္ တရားရံုးခန္းျပင္ပသို႔ထြက္သြားၿပီး ၾကားနာ စစ္ေဆးျခင္းကို ၎တို႔ကိုယ္တိုင္ရွိမေနေသာ္လည္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ခြင့္ျပဳျခင္းမ်ားကိုျပဳလုပ္သည္။တရားသူႀကီးတစ္ ဦးသည္ တရားရံုးခန္းတစ္ခုတည္းတြင္ အမႈႏွစ္မႈကို တစ္ခ်ိန္တည္း၊တစ္ၿပိဳင္တည္း စစ္ေဆးၾကားနာျခင္း ျပဳလုပ္ပါသည္”
    ကၽြန္ေတာ္သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ လက္ခေနာတရားရံုးျမင္ကြင္း-ကို သတိရလိုက္မိသည္။

    တရားရံုးတိုင္း ထိုသို႔မဟုတ္သည္မွာေတာ့ေသခ်ာပါသည္။ သို႔ေသာ္၊ ေခတ္မ်ား၊ႏွစ္ကာလမ်ား၌ တရားရံုးမ်ားကို ဖိ ႏွိပ္ေမာင္းႏွင္မႈ၊ဥပဓိပ်က္ယြင္းမႈႏွင့္ဆိုဆံုးမခ်က္ကင္းမဲ့ေနမႈမ်ားကို အေႏွးျပကြက္မွာ ျမင္ေနရသကဲ့သို႔ ခံစားမိပါသည္။      

     ×××××××××××××××××××××××××××××××

    The State Vs. Jolly LL.B 2 ကို နည္းနည္းဆက္ေျပာခ်င္ပါသည္။
    ယင္းဇာတ္ကား၏အဓိကဇာတ္ေကာင္မွာ ဒုကၡေရာက္ေနသည့္အမႈသည္မိန္းကေလးထံမွ ေငြႏွစ္သိန္းကို လိမ္လည္ ရယူခဲ့ေသာ Jolly ျဖစ္ပါသည္။အလိမ္ခံခဲ့ရေသာ မိန္းကေလးသည္ တိုက္ေပၚမွခုန္ခ်၍ သူ႔ကိုယ္သူ သတ္ေသသြား ေသာအခါ ေရွ႕ေနJolly သည္အႀကီးအက်ယ္ေနာင္တရသြားသည္။ သူ႔ကိုယ္သူျပဳျပင္ခဲ့သည္။ မိန္းကေလးေပးခဲ့ေသာ အမႈတြဲကို ေစ့ေစ့ စပ္စပ္ျပန္ဖတ္ခဲ့သည္။ရာထူးတက္ခ်င္ေနေသာရဲအရာရွိသည္ မိန္းကေလး၏ခင္ပြန္းကို မတရားသျဖင့္ပစ္သတ္ခဲ့ေသာ္လည္း
    ရဲအရာရွိသည္  မည္သို႔မွ်အေရးယူျခင္းမခံရဘဲ အမႈပိတ္သိမ္းသြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

     Jolly က ထိုအမႈကို ျပန္လည္ စံုစမ္းစစ္ေဆး ေပးရန္ လက္ခေနာတရားသူႀကီးထံသို႔ အသည္းအသန္ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။ ဖံုးကြယ္ထားခဲ့သည့္ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆးခြင့္ရဖို႔ က်ားကုတ္က်ားခဲႀကိဳးစားခဲ့သည္။ စြပ္စြဲခံရသူ ရဲအရာရွိဘက္မွ အမႈလိုက္ပါေသာေရွ႕ေနႀကီးက ျပင္းျပင္းထန္ ထန္ ပိတ္ဆို႔ကန္႔ကြက္ေနသည့္ၾကားမွ ေနာက္ဆံုးတြင္ သက္ေသကိုစစ္ေမးတင္ျပဖို႔  အခြင့္အေရး ရသြားခဲ့သည္။

    ဆိုပါစို႔၊အမႈ၏ တကယ့္ျဖစ္ရပ္အမွန္သည္ တရားခြင္ေရွ႕ေမွာက္မွာ ဘြားဘြားႀကီးရုပ္လံုးေပၚလာသည္။ တစ္ဖက္ေရွ႕ေနက အေၾကာက္အကန္ကန္႔ကြက္ေနေသာ္လည္း တစ္ေလ်ာက္လံုးဗရမ္းဗတာလုပ္ေနသည့္ တရားသူႀကီးက ထိုရံုးခ်ိန္းမွာပဲအမႈကိုစီရင္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။စီရင္ခ်က္မခ်မီ၊တရားသူႀကီးကတရားခြင္ပရိသတ္ကို စကားေျပာသည္။ ေျပာသည့္စကားက ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသည္။ေတာ္ေတာ္လည္း စဥ္းစားဖို႔ေကာင္းသည္။

    “လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္က ဒီလိုအမႈမ်ိဳး ကိုင္ရဖူးတယ္။က်ဳပ္ေန႔တိုင္းတရားရံုးကိုလာခဲ့တယ္။ ၆-နာရီထိုးတာ နဲ႔ အိမ္ျပန္ဖို႔အတြက္ကိုေပါ့။ ဘာလုပ္မလဲ၊ ဒီႏိုင္ငံရဲ့တရားစီရင္ေရးစနစ္ကိုက အဲဒီလိုပဲျဖစ္ေနတယ္ေလ”
    “ပတ္၀န္းက်င္ကိုတစ္ခ်က္ၾကည့္လိုက္ပါ။ဒီေမွာင္မိုက္ေနတဲ့အခန္းေတြက က်ဳပ္တို႔တရားစီရင္တဲ့အခန္းေတြတဲ့။က်ဳပ္လ္ို တရားသူႀကီးေတာင္ ဒီမွာမေနခ်င္ရင္၊ တျခားလူေတြဆိ္ု ေျပာမေနနဲ႔ေတာ့ဗ်ာ”
    “သန္း-၃၀၊ ဒီႏိုင္ငံမွာ မၿပီးျပတ္ေသးတဲ့အမႈေပါင္း သန္း-၃၀ေက်ာ္ရွိတယ္။တရားသူႀကီးရွိတာမွ ၂၁၀၀ တည္း။ တရား သူႀကီးတစ္ေယာက္က အမႈေပါင္း-၁ေသာင္းေက်ာ္ ကိုင္တြယ္ရတယ္။လူေတြက စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျပန္သြားၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့၊ အိႏၵိယမွာ လူႏွစ္ေယာက္ရန္ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ အရင္ဆံုးတစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ ဘာေျပာတတ္ၾကသလဲ သိလား”
    “တရားရံုးေရာက္မွေတြ႔ၾကတာေပါ့ကြာတဲ့၊လူေတြဘာလို႔အဲဒီလိုလုပ္ၾကတာလဲ၊ေျပာစမ္းပါဦး၊ သူတို႔မွာ ယံုၾကည္ခ်က္ရွိ ေနေသးလို႔၊ တရားစီရင္ေရးအေပၚယံုၾကည္ေနၾကေသးလို႔”
    “အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ရဲေတြက သူတို႔ေျပာတာကိုနားမေထာင္ၾကရင္၊တရားရံုးကနားေထာင္ေပးၿပီး သူတို႔ကိုတရား မွ်တေအာင္လုပ္ေပးမယ္ဆိုတာကို သူတို႔ေတြ ယံုၾကည္ၾကလို႔။ ဒီေတာ့ ဒီခံုေပၚမွာ ထိုင္ေနတဲ့လူတိုင္းက အဲဒီ ယံုၾကည္ခ်က္ကို မပ်က္စီးေစဖို႔တာ၀န္ရွိတယ္”
    ရဲအရာရွိႀကီး ဆူေဗးဆင္းတို႔႔ကို ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္တစ္ကၽြန္းခ်မွတ္ခဲ့သည္။
    ပရိသတ္လည္း ေက်နပ္ခဲ့သည္။

    ဇာတ္ကားတစ္ကားျဖစ္သည့္အတြက္ ဇာတ္ေကာင္စရိုက္မ်ားကိုေဖာ္ျပရာတြင္ အခ်ိဳ႕အခ်က္မ်ား၌ပိုပိုကဲကဲေလးလုပ္ ျပခဲ့မည္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္စရာရွိပါသည္။ သို႔ရာတြင္ လက္ခေနာတရားသူႀကီး၏စကားသည္ တကယ့္အႏွစ္အသားျဖစ္သည္။

  2.     ×××××××××××××××××××××××××××××××××××

    အိႏၵိယရုပ္ရွင္အခ်ိဳ႕က သူ႔ႏိုင္ငံ၏တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို ေ၀ဖန္ေထာက္ျပဖို႔ ႀကိဳးစားေနသည္။ သင့္ေလ်ာ္ေကာင္းမြန္၍ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ႏိုင္သည့္ တရားစီရင္မႈစနစ္တစ္ခုကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ရာ
    သူတို႔နည္း၊သူတို႔ဟန္ႏွင့္ ေတာင္းဆိုေနသည္။ ေကာင္းမြန္၍ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္တရားစီရင္မႈစနစ္ကို ႏိုင္ငံတိုင္းက လိုလားၾကမည္-ဟုကၽြန္ေတာ္ထင္ပါသည္။ တရားစီရင္မႈတြင္ ကေသာင္းကနင္းျဖစ္သည့္အခါတိုင္း တရားရံုးေတြကို လက္ညွိဳးေငါက္ေငါက္ထိုး၍ေ၀ဖန္၊ျပစ္တင္ ေလ့ရွိသည္မွာ မည္သည့္ႏိုင္ငံ၌မဆို အထူးအဆန္းမဟုတ္ေတာ့ဟုထင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္၊ လက္ညွိဳးေငါက္ေငါက္ထိုး၍ ေ၀ ဖန္ျပစ္တင္ျခင္းတြင္ အဆံုးသတ္ခဲ့သည္မွာ ၀မ္းနည္းစရာျဖစ္သည္။မိမိတို႔ဘက္မွျပင္ဆင္ျဖည့္ဆည္းဖို႔၊ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးဖို႔ လိုအပ္ခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနသည္ကို မသိမျမင္ေယာင္ျပဳေနသည္မွာ ၀မ္းနည္းစရာျဖစ္သည္။

    တရားစီရင္မႈ ညီညြတ္မွ်တဖို႔ရာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားလည္းညီညြတ္မွ်တရမည္ဆိုသည္ကို ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္ပါသည္။ တရားစီရင္မႈယႏၱရားကိုဘယ္လိုအရည္အခ်င္းႏွင့္ဘယ္လိုအေတြ႔အႀကံဳရွိသူေတြက၊ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းေမာင္းႏွင္ေနသလဲဆို သည္ကိုဥေပကၡာျပဳထားတတ္ပါသည္။ တရားစီရင္မႈဇာတ္ခံု၌ တရားသူႀကီးမ်ားသာမက ဥပေဒအရာရွိ၊ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္၊ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ အစိုးရကခန္႔ထားသည့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားႏွင့္သာမန္ျပည္သူတို႔သည္ပင္ ဇာတ္ေကာင္အျဖစ္  ပါ၀င္ၾကသည္ကို  ငုတ္တုပ္ေမ့ ေန တတ္ၾကပါသည္။

    သို႔ေသာ္၊တာ၀န္အရွိဆံုး အဓိကဇာတ္ေကာင္မွာ တရားသူႀကီးျဖစ္သည္ကို ယံုမွားဖြယ္မရွိပါ။ လက္ခေနာတရားသူႀကီးက တရားစီရင္ေနသည့္ ေမွာင္မိုက္ေသာအခန္းေတြကိုညႊန္ျပလ်က္
    သူ႔ႏိုင္ငံ၏တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို ညည္းျပခဲ့သည္။
    သူ႔စကား၌ နာက်င္ေဆြးေျမ့မႈတစ္စံုတစ္ရာကို လွစ္ခနဲေတြ႔လိုက္ရသည္။ သူ၏ေျပာဆိုခ်က္တြင္ တရားရံုးမ်ားကိုသူ႔ႏိုင္ငံကလ်စ္လ်ဴျပဳထားပံုႏွင့္သူတို႔၏တရားစီရင္မႈစနစ္အေပၚ စိတ္ပ်က္ ၿငီးေငြ႔မႈမ်ား ပါ၀င္ေနသည္။သူသည္ ဗရမ္းဗတာတရားသူႀကီးမွ်သာျဖစ္သည္ကို သရုပ္ျပ၀န္ခံခဲ့သည္။မည္သို႔ေသာေရွ႕ေန၊မည္ သို႔ေသာအဖြဲ႔အစည္းေတြႏွင့္လက္တြဲေနရသည္ကို ျမင္ေအာင္ျပခဲ့သည္။ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းခ်က္တို႔ကို ရဲရဲလက္ခံခဲ့သည္။

    အံ့ၾသစရာကားသည္မွ်ဗရမ္းဗတာျဖစ္ေနခဲ့ေသာတရားသူႀကီးပင္လွ်င္ သူ႔တရားရံုးအေပၚ သူ႔ျပည္သူ၏ယံုၾကည္ကိုး စားမႈကို ဂုဏ္ယူတန္ဖိုးထားေနသည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။ အစိုးရႏွင့္ အခြင့္အာဏာပိုင္တို႔က နားမေထာင္ခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔နစ္နာမႈ မ်ားကို တရားရံုးကေလးေလးစားစားနားေထာင္၍ တရားမၽွတေအာင္လုပ္ေပးရမည္ဟု ခံယူေနေသးသည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။
    ႏွစ္လိုစရာေကာင္းသည္မွာ လက္ခေနာတရားသူႀကီး၏လက္တြင္ ၿမဲၿမဲဆုပ္ကိုင္ထားသည့္ ေပတံကေလးျဖစ္ပါသည္။
     စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္ခဲ့သည့္တိုင္ သူ႔ျပည္သူက ထားရွိေနေသးသည့္ယံုၾကည္မႈေပတံကေလးျဖင့္ သူ႔တရားရံုးကို ေမာင္းႏွင္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယံုၾကည္မႈတစ္စံုတစ္ရာရွိေနေသးလွ်င္ အလံုးစံုပ်က္ယြင္းျခင္း မရွိေသးဟုဆိုရပါမည္။ ယံုၾကည္မႈ ရွိေသးလွ်င္ ထိုယံု ၾကည္မႈကို မပ်က္မယြင္းေစရေအာင္ဂရုဓမၼျပဳလ်က္ ပိုေကာင္းမြန္ေအာင္ တည္ေဆာက္၍ရပါသည္ဟုေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ေသးသည့္သေဘာျဖစ္သည္။

    သူ႔ေပတံက ေတာ္ေတာ္တိုပါသည္။သို႔ေသာ္၊အေရးႀကီးပါသည္။
    “တရားရံုးေရာက္မွေတြ႔ၾကတာေပါ့ကြာ”ဟုေျပာေနေသးသလားဆိုသည္ကိုမူ စနည္းနာၾကည့္ရမည္ ထင္ပါသည္။     ။

                                      ေျပလြင္ျမင့္
     စံေတာ္ခ်ိန္
     ၅ ေမ ၂၀၁၇






သူရူးမှု စစ်ဆေးစီရင်ခြင်းအကြောင်း သိမှတ်ဖွယ်ရာများ

 အချို့သော အမှုအခင်းတွေမှာ ရူးသွပ်တဲ့ တရားခံတွေ ပါလာတာကို တစ်ခါတစ်ရံ ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် စိတ်ဝင်စားမိတာက အဲဒီလို သူရူးမှု...