ျမန္မာဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းျပဳရာတြင္...
ထိမ္းျမားျခင္းျပဳရာတြင္သတိျပဳရန္အခ်က္မ်ား
(၁) အသက္အရြယ္
(၂) သေဘာတူညီမႈ
(၃) မိန္းမသည္လြတ္လပ္သူျဖစ္ျခင္း
(၁) အသက္အရြယ္
++++++++++++
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာေယာက္်ားတစ္ေယာက္သည္ က်န္းမာေရး ႏွင့္ျပည့္စံုလွ်င္ မည္သည့့္အရြယ္၌မဆို ထိမ္းျမားလက္ထပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ႏွင့္ မိဘ အုပ္ထိန္းသူတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရန္မလိုေပဟု ေမာင္သိန္းေမာင္ ႏွင့္ မေစာ ( အတြဲ - ၆၊ ရန္ကုန္စီရင္ထံုး၊ စာ -၃၄၀) တြင္ ျပဆိုပါသည္။ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္သည္ အသက္ ၂၀ ျပည့္လွ်င္ မိဘသေဘာတူညီခ်က္မရဘဲ မိမိႏွစ္သက္သူႏွင့္ လက္ထပ္ခြင့္ရွိသည္။ အသက္ ၂၀ မျပည့္လွ်င္ မိဘသေဘာတူညီမႈမရရွိပါက ထိမ္းျမား လက္ထပ္ျခင္းသည္ တရားမ၀င္ေပ ဟု မခင္စန္း၀င္း ႏွင့္ ေမာင္တင္ျမင့္ ( ၁၉၇၇ ၊ မတစ၊ စာ ၁၂)တြင္ ညႊန္ျပသည္။ သို႔ရာတြင္ အသက္ ၂၀ မျပည့္ေသးေသာ မိန္းကေလးသည္ တစ္ခုလပ္တစ္လင္ကြာ ႏွင့္ မုဆိုးမ မ်ားျဖစ္လွ်င္ မိဘသေဘာတူညီခ်က္ယူရန္လိုမည္မဟုတ္ပါ။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ - ၉၀ တြင္ သေဘာတူညီခ်က္ေပးႏိုင္သည့္ အသက္သည္ ၁၂ ႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၃၆၁ အရ ဥပေဒႏွင့္အညီအုပ္ထိန္းသူထံမွလူကို ခိုးယူမႈ၌ ေယာက္်ားေလး ၏ အသက္ကန္႔သတ္ခ်က္သည္္ ၁၄ ႏွစ္ ျဖစ္ပါသည္။ မိန္းကေလး၏ အသက္ ကန္႔သတ္ခ်က္သည္ ၁၆ ႏွစ္ျဖစ္ပါ သည္။ ၁၄ ႏွစ္ေအာက္
ေယာက္်ာေလးကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္မိန္းကေလးကိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အုပ္ထိန္းသူ သေဘာမတူဘဲ ေဆာင္ယူလွ်င္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၃၆၁ ျဖစ္ေပမည္။
သို႔ဆိုလွ်င္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ေအာက္ေယာက္်ာေလးကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္မိန္းကေလးကိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အဆုိပါေယာက္်ား(၀ါ)မိန္းကေလး၏
မိဘ (သို႔မဟုတ္) အုပ္ထိန္းသူ၏ သေဘာတူညီခ်က္မပါဘဲ ထိမ္းျမားလက္ထပ္သူ ေယာက္်ား
(၀ါ) မိန္းကေလး ႏွင့္ သက္ေသမ်ား၊ ထိမ္းျမားျခင္းျပဳေပးသူမ်ား၊ ယင္းသို႔ထိမ္းျမားျခင္းကို သေဘာတူသည့္ မိန္းကေလးမိဘမ်ားသည္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ - ၃၆၁အရ ဥပေဒႏွင့္အညီအုပ္ထိန္းသူထံမွလူကို ခိုးယူမႈ နင့္ ယင္းအမႈကို အားေပးကူညီမႈမ်ားတြင္ အက်ံဳး၀င္ဖြယ္ရာအေၾကာင္းရွိပါသည္။
အကယ္၍ အမ်ိဳးသမီးသည္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ေအာက္မိန္းကေလးျဖစ္လွ်င္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ
ဥပေဒပုဒ္မ- ၃၇၅(မုဒိမ္းမႈ)တြင္ အက်ံဳး၀င္မည္ျဖစ္၍ မိဘျဖစ္သူ သေဘာတူေစကာမူ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းျပဳသူေယာက္်ားေလး ႏွင့္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးသူ မ်ားသည္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ- ၃၇၅(မုဒိမ္းမႈ) ႏွင့္ မုဒိမ္းမႈကိုအားေပးကူညီမႈတြင္ အက်ံဳး၀င္ဖြယ္ရာအေၾကာင္းရွိပါသည္။
(၂) သေဘာတူညီမႈ
+++++++++++++
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေရး၌ ကာယကံရွင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ေယာက္်ား ႏွင့္ မိန္းမတို႔သေဘာတူညီမႈမွာ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ သတို႔သား ႏွင့္ သတို႔သမီးတို႔ ဆႏၵ အေလ်ာက္ လြတ္လပ္စြာေပးသည့္ သေဘာတူညီမႈမရွိပါလွ်င္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္မႈသည္ တရားဥပေဒ ႏွင့္ မညီညႊတ္ေပ။ တည္ျမဲခိုင္မာမႈမရွိေပ ဟု ေမာင္စိန္ညြန္႔ ႏွင့္ မေအးၾကည္ (၁၉၆၂၊မတစ၊စာ-၄၀၄) တြင္ ထံုးဖြဲ႔ထားပါသည္။
မိန္းမသည္ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူျဖစ္ေစ၊ အရြယ္မေရာက္ေသးသူျဖစ္ေစ၊ ၄င္း၏ဆႏၵကုိ ဆန္႔က်င္ၿပီး မိဘမ်ားက ထိမ္းျမားလက္ထပ္မေပးႏုိင္ေပ။ ေမာင္ထိုက္ ႏွင့္ မခ်ဳိ (၁၈၉၇-၀၁) စာ- ၁၉၇ တြင္ၾကည့္ပါ။
(၃) မိန္းမသည္လြတ္လပ္သူျဖစ္ရန္လိုျခင္း။
++++++++++++++++++++++++++
မိန္းမတစ္ေယာက္သည္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းျပဳရန္ လြတ္လပ္သူျဖစ္ရန္ လိုပါသည္။ လင္ေယာက္်ားရွိပါလ်က္ ထပ္မံထိမ္းျမားလက္ထပ္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမသည္ ျပစ္မႈဆို္င္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၄၉၄ ႏွင့္ အက်ံဳး၀င္မည္ျဖစ္ၿပီး ထိုမိန္းမကို ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေသာေယာက္်ားသည္ လင္ရွိမယားျဖစ္ေၾကာင္း သိလ်က္ႏွင့္ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းျဖစ္ပါကျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၄၉၇ ႏွင့္ အက်ံဳး၀င္ဖြယ္ရာရွိပါသည္။
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ၾကသည့္ ဓေလ့ထံုးစံမ်ား။
(၁) အခမ္းအနားျပဳလုပ္၍ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္း၊ မိတ္သဂၤဟမ်ားအား ေကၽြးေမြးျခင္း ၊ ဘုန္းႀကီးဆြမ္းေကၽြးျခင္း၊
(၂) တရားရံုးတြင္ က်မ္းက်ိန္းဆို၍ ထိမ္းျမားျခင္း။
(၃) ႏွစ္ဦးသေဘာတူ သက္ေသလူႀကီးမ်ားေရွ႕ေမွာက္တြင္ ကတိစာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆိုထိမ္းျမားျခင္း။
(၁) အခမ္းအနားျပဳလုပ္၍ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္း၊ မိတ္သဂၤဟမ်ားအား ေကၽြးေမြးျခင္း ၊ ဘုန္းႀကီးဆြမ္းေကၽြးျခင္း
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းတရား၀င္ေစရန္ အခမ္းအနားမလိုေပ။ မေအးမယ္ ႏွင့္ မၾကည္ၾကည္ ( ၁၉၄၈၊မတစ၊ စာ-၆၂၅) တြင္ၾကည့္ပါ။ သုိ႔ရာတြင္ ယခုေခတ္တြင္ အခမ္းအနားျပဳလုပ္၍ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္း၊ မိတ္သဂၤဟမ်ားအား ေကၽြးေမြးျခင္း ၊ ဘုန္းႀကီးဆြမ္းေကၽြးျခင္း တို႔မွာ ဓေလ့ထံုးတမ္းပင္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည္။
(၂) တရားရံုးတြင္ က်မ္းက်ိန္ဆို၍ ထိမ္းျမားျခင္း
တရားရံုးတြင္ ကတိသစၥာျပဳျခင္းမွာ တရားသူႀကီး၏ေရွ႕ေမွာက္တြင္ မိမိတို႔၏ လြတ္လပ္သည့္ဆႏၵအရ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ေပါင္းသင္းေနထိုင္ၾကပါမည္ဟု က်မ္းက်ိန္လႊာျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ပါ သည္။ တရားရံုးမ်ားကလည္း ဤကဲ့သို႔လင္မယားအျဖစ္ေပါင္းသင္းေနထိုင္ ၾကပါမည္ဟု က်မ္းက်ိန္လႊာျပဳ လုပ္ျခင္းမ်ားကို လူမႈေရးကိစၥအားကူညီသည့္အေနျဖင့္ လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိပါသည္။
ေမာင္ၾကည္ ႏွင့္ မအုန္းျမင့္(၁၉၆၈ခုႏွစ္၊ တရားမပထမအယူခံမႈအမွတ္-၆၁) တြင္ ယခုေခတ္ ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ထိမ္းျမား လက္ထပ္ခဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထား ရွိပါက ေပါင္းသင္းျခင္းမျပဳေစကာမူ လင္မယားအရာ ေျမာက္သည္ဆိုေသာ စီရင္ထံုးမ်ားပင္ရွိေနသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ယခုအခါ
ေခၽြတာေရးကိုေရွ႕ရႈလ်က္ ပကာသနဖက္ေသာ ထိမ္းျမားလက္ထပ္
သည့္ အခမ္းအနားကို ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ က်င္းပျခင္းမျပဳေတာ့ဘဲ တရားသူႀကီးေရွ႕တြင္ အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ ေနထိုင္ရန္ရည္ရြယ္ေၾကာင္း
ကတိျပဳကာေပါင္းသင္းၾကသည့္ ဓေလ့ထံုးစံကိုလုိက္နာေဆာင္ရြက္ရာတြင္ မည္သုိ႔မည္ပံုကတိျပဳရမည္ဟု ဥပေဒအရ ပံုစံသတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိ၊ ဟုလည္းေကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒ က်မ္းျပဳ ဆရာဦးျမစိန္က အထက္ပါ စီရင္ထံုးကုိေထာက္ထား၍ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ အရြယ္ေရာက္သည့္
ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတို႔သည္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ တရားရံုးသို႔သြားကာ က်မ္းက်ိန္ဆိုၿပီးထိမ္းျမားလက္ထပ္ခဲ့ပါက လင္မယားအျဖစ္လူသိရွင္ၾကား အထင္အရွားေပါင္းသင္းမႈ မရွိေစကာမူ တရား၀င္အၾကင္ လင္မယားအရာ ေျမာက္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါသည္။
The Oaths Act ပုဒ္မ- ၄ ႏွင့္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ - ၁၃၉ အရတြင္ က်မ္းက်ိန္လႊာျပဳလုပ္ေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ားကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။ တရားရံုးမ်ား
ႏွင့္ တရားသူႀကီးမ်ားသည္ ယင္းဥပေဒျပဌာန္းခ်က္အရ က်မ္းက်ိန္လႊာ ျပဳလုပ္ခြင့္အာဏာ (၀ါ) က်မ္းသစၥာတိုက္ခြင့္ကို ရရွိၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယင္းျပဌာန္းခ်က္တြင္ အက်ံဳးမ၀င္သူမ်ားအေနျဖင့္ က်မ္းက်ိန္လႊာျပဳလုပ္ထိမ္းျမားေပးခြင့္ရွိမည္မဟုတ္ပါ။
(၃) ႏွစ္ဦးသေဘာတူ သက္ေသလူႀကီးမ်ားေရွ႕ေမွာက္တြင္ ကတိစာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထိမ္းျမားျခင္း။
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ထိမ္းျမားေပးျခင္းျပဳႏိုင္ခြင့္ကို မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ် သီးျခား အခြင့္အာဏာအပ္ႏွင္းထားျခင္းမရွိပါ။
သို႔ျဖစ္ရာ အျခားသူမ်ား (ဥပမာ - ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္မ်ား၊ ဥပေဒအရာရွိမ်ား၊ ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား၊ အျခားဂုဏ္သေရရွိပုဂၢိဳလ္မ်ား)
ေရွ႕ေမွာက္တြင္လည္း ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္း ျပဳႏိုင္ၿပီး ၄င္းတို႔ကလည္း မိမိတို႔ေရွ႕ေမွာက္၌ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းျပဳၾကေၾကာင္း သက္ေသအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ ေရးထိုးေပးျခင္းျပဳႏိုင္ပါသည္။ ယင္းသို႔ျပဳလုပ္ၾကရာတြင္ ထိုသူမ်ား အေနျဖင့္ က်မ္းက်ိန္လႊာျပဳ ထိမ္းျမားေပးပိုင္ခြင့္မရွိသျဖင့္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္း ကတိစာခ်ဳပ္ ျဖင့္သာ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတုိင္း ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းျပဳရာတြင္ အသက္အရြယ္၊ သေဘာတူညီခ်က္၊ မိန္းမသည္ လြတ္လပ္သူျဖစ္ျခင္း တို႔ကို ေထာက္ထားလ်က္ သက္ေသမ်ားေရွ႕ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ထိမ္းျမား လက္ထပ္ျခင္းစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိ ထိမ္းျမားလက္မွတ္ေရးထိုးၾကျခင္းကို
ျမန္မာဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေၾကာင္း သက္ေသခံသည့္ စာတမ္းအမွတ္အသားအျဖစ္ လက္မွတ္ေရးထိုးသည္ဟု မွတ္ယူရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ဒါေၾကာင့္ ယေန႔ေခတ္တြင္ ဥပေဒအရာရွိမ်ားသည္ က်မ္းက်ိန္လႊာမဟုတ္ဘဲ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အျဖစ္ ျပဳလုပ္၍ မိမိေရွ႕ေမွာက္လက္မွတ္ေရးထိုးေၾကာင္း ဂုဏ္သေရရွိ ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ထိမ္းျမားလက္ထပ္ ေပးၾကပါသည္။
ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုး၏ ၁/၉၈ ညႊန္ၾကားခ်က္ကိုၾကည့္ပါ။
သတိထားရန္အခ်က္သည္ ready made ထိမ္းျမားျခင္းစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္အသြင္ ေရးသားထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ က်မ္းက်ိန္လႊာ အျဖစ္ေရးသားထားေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ ယင္းစာခ်ဳပ္ မ်ားတြင္ က်မ္းက်ိန္လႊာအတြက္ တံဆိပ္ေခါင္း- ၁၅၀ သာထမ္းေဆာင္ထားျခင္း ၊ က်မ္းက်ိန္ဆိုသည့္ အေရးအသားမ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္အသြင္ ျပဳျပင္ခ်ဳပ္ဆိုေရးသားၾကရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ယင္းသို႔ သေဘာတူကတိစာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္ထိမ္းျမားၾကရာတြင္ တံဆိပ္ေခါင္းအက္ဥပေဒ ၊- ဇယား- ၁၊ အမွတ္စဥ္ - ၅(ဃ) အရ
တံဆိပ္ေခါင္း က်ပ္ ၃၀၀ ထမ္းေဆာင္ရန္ျဖစ္ပါေၾကာင္းေလ့လာ တင္ျပအပ္ပါသည္။ ။
