ေဇယ်ာမိုးျမင့္စံ
လူၿပိန္းႀကိဳက္ လက္ခုပ္သံမ်ားကို အလြန္အမင္း ေမွ်ာ္လင့္၍ ဌာနအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို အလြန္အကၽြံ စြပ္စြဲ ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ ခ်ေနျခင္းထက္ စိတ္ေစတနာ ေကာင္းျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္လ်က္ အခက္အခဲမ်ား၊ ျပႆနာမ်ား၊ အားနည္းခ်က္၊ အားသာခ်က္ မ်ားကို အတြင္းက်က် သိရွိနားလည္ေအာင္ ျပဳကာ အႀကံဉာဏ္ေကာင္းမ်ားေပး ျခင္းက ပို၍ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ ရွိေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ထုတ္ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္၏ မ်က္ႏွာဖံုးတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦး၏ ေျပာဆိုခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေခါင္းစီးေဖာ္ျပခ်က္မွာ အသည္းယား စရာပဲ ျဖစ္ပါသည္။
သတင္းစာမ်ား ႏုိင္ငံပိုင္ဆုိ လွ်င္ ခုိးၾက သံုးၾက ဗုန္းၾကမွာပဲ.. တဲ့။
ပုဂၢလိကသတင္းစာမ်ား ထုတ္ ေဝခြင့္ျပဳပါက ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းစာ ဆက္လက္ထားရွိရန္ သင့္မသင့္ဆို ေသာ ျပႆနာ ကို ေသခ်ာဃန ေလ့ လာခဲ့ဖူးျခင္း မရွိသျဖင့္ ဤေနရာတြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးလိုျခင္းမရွိပါ။ ပုဂၢလိ ကႏွင့္ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာတို႔ အတူ တကြ ရွိသင့္ မရွိသင့္ သို႔မဟုတ္ ပုဂၢလိက သတင္းစာသာလွ်င္ ရွိသင့္ ၿပီး ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာဟူ၍ တစ္ ေစာင္တစ္ေလမွ်ပင္ ရွိရန္သင့္၊ မသင့္ဆိုသည္မွာ သီးျခားစဥ္းစား၍ အေျဖရွာရမည့္ ကိစၥ ျဖစ္တန္ရာပါ သည္။ သို႔ရာတြင္ ႏုိင္ငံပိုင္သတင္း စာကို ဆက္လက္၍ ထားရွိေနဦး မည္ဆို႐ံုမွ်ျဖင့္ ခိုးၾက သံုးၾက ဗုန္း ၾကမွာပဲဟူ၍ တစ္ထစ္ခ် စြပ္စြဲေျပာဆိုရန္မူကား အဆင္ျခင္မဲ့ ဝါးလံုး ေခ်းသုတ္ ေျပာရာေရာက္ပါသည္။ လူေကာင္းသူေကာင္းမ်ားကို အားနာဖို႔ ေကာင္းပါသည္။
မည္သည့္ဌာနအဖြဲ႕အသင္းမဆို ေကာင္းသူေတြရွိသကဲ့သို႔ ဆိုးသူေတြ ရွိႏုိင္ပါသည္။ ႐ိုးေျဖာင့္သူတုိ႔ရွိ သကဲ့သို႔ မ႐ိုး မေျဖာင့္သူတုိ႔လည္း ရွိႏိုင္ပါသည္။ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ တည္းပင္လွ်င္ ေကာင္းသည့္အခါ ေကာင္း၍ ဆုိးသည့္အခါ ဆိုးသည္ မ်ဳိးရွိႏိုင္ပါသည္။ ပညာရွိအထင္ခံ လိုပါက ႏႈိင္းႏိႈင္းခ်ိန္ခ်ိန္္သုခမိန္ဆို သလို သတိခ်ပ္၍ ေျပာတတ္ဖို႔လိုပါ သည္။ ဉာဏ္နည္းသူတုိ႔သည္ အေပါစားလက္ခုပ္သံမ်ားကို အလြန္အမင္း သာယာတတ္သည္ ျဖစ္ရာ မိမိတုိ႔၏ လူသိရွင္ၾကားေျပာဆိုခ်က္ ကို ပညာရွိတို႔ ရယ္ဖြယ္ မျဖစ္ေအာင္ ဆင္ျခင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤကမၻာေျမတြင္ သူမိုက္တုိ႔ ၏ အခ်ဳိးအစားက ပိုသာႏိုင္ဖြယ္ရွိ ပါသည္။ ဉာဏ္ႀကီးသူတုိ႔သည္ လြယ္လြယ္ လက္ခုပ္တီးေလ့ မရွိပါ။ လိမၼာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ မွန္ကန္မွ်တမႈ သာလွ်င္ အစစ္အမွန္ျဖစ္သည္ကို ယံုမွားဖြယ္ မရွိသင့္ပါေခ်။
မၾကာေသးမီက ဖြဲ႕စည္းသည့္ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီက ေတြ႕ရွိ ခ်က္ ၁၉ ခ်က္ႏွင့္ သံုးသပ္ခ်က္ ၅ ခ်က္ပါဝင္ေသာ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြားခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။
သတင္းေဖာ္ျပခ်က္ တစ္ခုမွ ေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ျပပါမည္။
ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ တရား႐ံုး မ်ားတြင္ အမႈပြဲစားမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ တရား႐ံုးဆင့္ေခၚမႈတြင္ ရဲႏွင့္ဆင့္ စာလုလင္၏ ပ်က္ကြက္မႈမ်ား ေၾကာင့္ သက္ေသမ်ား မလာႏိုင္ သကဲ့သို႔ သက္ေသစရိတ္ ခ်က္ခ်င္း မထုတ္ေပး ႏုိင္သျဖင့္လည္း သက္ေသမ်ား မလာလိုၾကရာ အမႈမ်ားမွာ မလိုအပ္ဘဲ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနေၾကာင္း၊ အမႈစစ္ေဆး ရာတြင္လည္း သက္ေသမ်ား က အားနာသျဖင့္ အမွန္ထြက္ဆုိရန္ ဝန္ေလးေနၾကေၾကာင္း တရားခြင္မ်ားသည္ က်ဥ္းေျမာင္းလွသျဖင့္ အမ်ားျပည္ သူေရွ႕ေမွာက္တြင္ တရားစီရင္ရန္ အခက္အခဲ ရွိေနသကဲ့သို႔ တရားေရး ဝန္ထမ္းမ်ား အပါအဝင္ လူထုမွာ အေၾကာက္တရား လႊမ္းမိုးေနသျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာရဲၾကေသး ေၾကာင္း၊ တုိင္ခ်က္မ်ားကို စြပ္စြဲခံရသူမ်ားကို ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ရာမွ ထြက္လာေသာ ထြက္ခ်က္မ်ား အေပၚ အေျခခံ၍ တင္မႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ား ယခုတုိင္ရွိေနသကဲ့သုိ႔ ျပည္သူမ်ား ကလည္း ထိုကိစၥအတြက္ တာဝန္မကင္းဟု မသိၾကေၾကာင္း။
ေသခ်ာဃန စိစစ္ေလ့လာျခင္း မရွိသည့္ ပရမ္းပတာ စြပ္စြဲျပစ္တင္ မႈမ်ားေၾကာင့္ စိတ္လက္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကကုန္ေသာ တတ္သိနားလည္ သူအေပါင္း တုိ႔သည္ လည္းေကာင္း၊ နာက်င္ခံစားေနၾကသည့္ တရား စီရင္မႈဝန္ထမ္းတို႔သည္ လည္းေကာင္း၊ အဆုိပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ ထားခ်က္မ်ားအတြက္ ေက်နပ္ ၾကည္ျဖဴႏိုင္ လိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။
တရား႐ံုးမ်ား အေပၚ ခ်ီးက်ဴး ထားေသာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ ခ်ီးက်ဴးထားခ်က္ တစ္ခ်က္မွ မပါရွိပါ။
သို႔ေသာ္ ရန္လုိေသာ၊ အျပစ္ရွာေသာ၊ မိမိ၏အျပစ္အနာကုိ ဖံုးကြယ္လို၍ သံေကာင္းဟစ္ျပေသာ အကာျပဲ့ျပဲ့ အႏွစ္မဲ့ သည့္ ေဖာ္ျပခ်က္တုိ႔ မပါဝင္သည္ ကပင္လွ်င္ ေက်နပ္စရာ ေကာင္းေနခဲ့ပါၿပီ။ စာနာ နားလည္မႈကပင္ ေက်နပ္စရာ ေကာင္းေနခဲ့ပါၿပီ။ သူတုိ႔ ေလ့လာေတြ႕ရွိထားသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ား ကိုသာ ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ တရား႐ံုး မ်ားစြာ၌ အမွန္တကယ္ ရင္ဆိုင္ ႀကံဳေတြ႔ေနရေသာ အခက္အခဲ အခ်ိဳ႕ကုိ ေကာ္မတီ သည္ တုိေတာင္းေသာ ကာလအတြင္း ရွာေဖြေတြ႕ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
ခၽြတ္ယြင္းခ်က္မ်ားရွိပါဦးမည္။ အေရးယူရမည့္ သို႔မဟုတ္ ျပဳျပင္ တည့္မတ္ေပးရမည့္ သုိ႔မဟုတ္ ဌာနခ်င္း ပူးေပါင္းညိႇႏိႈင္း၍ အေျဖရွာရ မည့္အခ်က္မ်ား က်န္ရွိပါဦးမည္။ သုိ႔ေသာ္ တစ္ခုမက်န္ မဟုတ္ေသာ္ မွ ကုစားရန္ မလြဲမေသြ လုိအပ္သည့္ အနာဟူသမွ် ရွာေဖြေတြ႕ရွိ ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။
တရားစီရင္ေရးဆုိသည္မွာ တရား႐ံုးတစ္ခုတည္းက တစ္ဦး ေကာင္းတစ္ေယာက္ေကာင္း လုပ္၍ ရႏိုင္ေသာ လုပ္ငန္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ရဲအရာရွိ၊ သက္ေသ၊ ေရွ႕ေန၊ ဥပေဒ အရာရွိ၊ ဓာတုေဗဒဝန္၊ လက္ေရး/ လက္ေဗြ ပါရဂူ၊ ဆရာဝန္၊ ေျမ စာရင္းအရာရွိႏွင့္ အျခားဌာနဆုိင္ ရာတို႔၏ မွန္ကန္ေသာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ တုိ႔သည္လည္း အမႈ အေလ်ာက္ အေရးႀကီးေသာအခန္း က႑မွ ပါဝင္ေၾကာင္း မၾကာမီ ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္ လိမ့္မည္ဟု ယူဆ ပါသည္။
တရားသူႀကီးဆိုသူမွာ စစ္ေဆး ေပၚေပါက္သည့္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားအေပၚ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ ႏွင့္အညီ မွန္ကန္ မွ်တသည့္ စီရင္ ဆံုးျဖတ္မႈကိုျပဳရန္ အဓိက တာဝန္ ရွိသူျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ႐ိုက္သည္ကို ျမင္ေသာ သက္ေသ တုိ႔က အားနာေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ေၾကာက္ ရြ႕ံေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ တံစိုးမကင္း ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ႐ိုက္သည္ကုိ ျမင္ေၾကာင္း မထြက္ပါက ႐ိုက္မႈ ျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ျခင္း ျပဳႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲသူ တစ္ဦးကုိ ဆီးစစ္ေဆးသည့္ ဓာတု ေဗဒဝန္က ဆီးထဲတြင္ အင္ဖက္တမင္း မေတြ႕ ေၾကာင္း၊ ျပင္ပလကၡဏာ စစ္ေဆးသည့္ ဆရာဝန္က မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲသည့္ လကၡဏာမ်ား မေတြ႕ေၾကာင္း သက္ေသခံပါက ဥပေဒအရ အေရးယူ အျပစ္ေပး ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ အမႈတြင္ သက္ေသအျဖစ္ ဆင့္ေခၚျခင္း ခံရသည့္ ဌာနဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္းက ဆရာဝန္ မ်ားသုိ႔ႏွယ္ အမႈသည္ထံမွ ေျခႂကြခ မရမခ်င္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပ၍ သက္ေသခံရန္ ေရွာင္တိမ္းေနသည္ မ်ိဳးကုိ တရားသူႀကီးမ်ား ႀကံဳဖူးၾကပါသည္။ သက္ေသ ဆင့္ေခၚစာ အတည္ျဖစ္ပါလ်က္ တမင္ေရွာင္ဖယ္ ေနေသာ ရယက ဥကၠ႒ကို ဥပေဒႏွင့္အညီ သက္ေသ ဖမ္းဝရမ္း ထုတ္ခဲ့ ေသာေၾကာင့္ ျပင္းထန္စြာ သတိေပးျခင္းခံရေသာ တရားသူႀကီးမ်ိဳး လည္း တကယ္ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။
တရား႐ံုးမ်ားတြင္ ႏွစ္အဆက္ဆက္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေျဖရွင္း၍ မေျပလည္ႏိုင္ေသးေသာ အခက္အခဲ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိပါဦးမည္။ တရားသူႀကီး မ်ားသည္ ဥပေဒပညာတတ္ မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ကို ရယူ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖုိ႔ လုိပါသည္။ ရန္လုိစိတ္ႏွင့္ အျပစ္ရွာေနျခင္းျဖင့္ ရည္ရြယ္ရင္း မေရာက္ႏိုင္ပါ။
မၾကာေသးမီက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ တရား႐ံုး အနည္းငယ္ကို ေကာ္မတီ တစ္ခု၏ တာဝန္အရ သြားေရာက္ စစ္ေဆး ေလ့လာ ၿပီးေနာက္ တရား႐ံုးမ်ားအေပၚ လူသိထင္ရွား တရားလက္လြတ္ ထိပါးေျပာဆိုသူတစ္ဦး ရွိခဲ့ပါသည္။ တရား႐ံုးမ်ားဘက္က တစ္စံုတစ္ရာ တုံ႔ျပန္မႈမရွိဘဲ ၿငိမ္သက္ေနခဲ့ေသးသည္ကို ေဝဖန္ ေဆြးေႏြးရန္ မရွိပါ။ သုိ႔ရာတြင္ ထုိသို႔ ထိပါးေျပာဆုိခဲ့သူသည္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အမႈသည္ထံမွ အခေၾကးေငြ ယူ၍ အမႈလုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေသာ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေနျပန္ရာ ထုိသူ လုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေသာ အမႈမ်ား တြင္ ထုိတရား႐ံုးတို႔က မွန္ကန္မွ်တသည့္ စီရင္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ႏိုင္ပါ မည္လား၊ တစ္စံုတစ္ရာ စိုးရြံ႕ထိတ္လန္႔ မႈျဖင့္ ထိုသူလုိက္ပါေနေသာ အမႈမွန္သမွ် အႏိုင္ေပးစီရင္လိုက္ ေလမည္လားဟူ၍ ထုိသူႏွင့္ ဆုိင္ၿပိဳင္ေသာ အမႈသည္တို႔က သံသယ မကင္း ျဖစ္ႏိုင္ ပါသည္။ တရားသူႀကီး အငယ္တို႔သည္ မည္သူက မည္ သုိ႔ပင္ ဟန္ေရးျပ၍ ေျပာဆုိေနေစ ကာမူ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔မလို ဥပေဒႏွင့္အညီ အမႈစစ္ေဆး ေပၚေပါက္ခ်က္ အတိုင္းသာလွ်င္ မွန္ကန္ သည့္ စီရင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ရဲရဲတင္းတင္း ခ်မွတ္ဖုိ႔ပဲလိုသည္ဆုိတာ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း သိမွ သိၾကပါမည္လားဟု စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္သူတို႔လည္း ရွိသည္။ သြယ္ဝိုက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈ သုိ႔မဟုတ္ မေလ်ာ္ၾသဇာ လႊမ္းမိုးမႈျဖင့္ တရားစီရင္ရမည့္ ေခတ္ကာလ မဟုတ္ေတာ့ၿပီကုိ အငယ္ဆံုးတရား သူႀကီးတုိ႔ကပါ လက္ခံယုံရဲႏိုင္ေအာင္ Encourage လုပ္ေပးဖို႔ လိုပါမည္။
တရား႐ံုး၏ပံုရိပ္ကို ညစ္ေထးေစခဲ့သူတုိ႔သည္ ပို၍ သံေကာင္း ဟစ္တတ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ရပါ မည္။
လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ ဆိုသည္မွာ ဌာနအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုတည္း သို႔မဟုတ္ လူတစ္စု တစ္အုပ္တည္း တြင္ စြဲကပ္လ်က္ ရွိေသာ ေရာဂါ ေဝဒနာခ်က္မဟုတ္သည္ကုိ သေဘာ ညီႏိုင္ၾကမည္ထင္ပါသည္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို ျပစ္တင္ေမာင္းမဲ သူတို႔သည္ အက်င့္မပ်က္ ျခမစားသူတုိ႔သာ ျဖစ္ရပါမည္။ ေညာင္သီး စားငွက္ကို ပစ္ခတ္မည့္ ေလးသမား ကိုယ္တိုင္ ေညာင္ ရိပ္ႏွင့္ လြတ္ရပါမည္။ သုိ႔မဟုတ္ပါက ေညာင္သီးျဖင့္ ဝလင္ ေနေသာ ေလးသမားက ပို၍ အႏၲရာယ္ႀကီးႏိုင္ပါသည္။
စြက္ဖက္မႈဆုိသည္မွာ လူတခ်ိဳ႕က ထင္ျမင္သကဲ့သုိ႔ အိတ္ပိတ္စာ အိတ္ထဲမွ အမိန္႔တစ္စံုတစ္ရာ မျဖစ္ တန္ရာ ပါ။ အားနည္းခ်က္ရွိေနေသာ အမႈထမ္း အရာထမ္းတို႔၏ ဘဝရပ္ တည္မႈဆုိင္ရာ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္သည့္ အေၾကာက္ တရား တြင္သာ အေျခခံခဲ့ဖြယ္ ရွိပါသည္။ ယခင္ ျပည္သူ႔ တရားသူႀကီးအဖြဲ႕ဥကၠ႒ လုပ္ခဲ့ ေသာ သူရ ဦးေအာင္ေဖ ကေတာ့ ေျပာပါသည္။ “တရားစီရင္မႈဆိုတာ စိတၱသတၱိလုိတယ္၊ တစ္ခါတစ္ခါ သူရဘြဲ႕ တစ္ခုနဲ႔ေတာင္ မလံုေလာက္” ဟု ဆုိပါသည္။
မည္သည့္ ဌာန အဖြဲ႕အသင္းကို မဆို ရန္လိုေသာသေဘာျဖင့္ အျပစ္တင္ျငင္းခံုေနျခင္းထက္ စိတ္ ေစတနာ ေကာင္းျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္အေျဖ ရွာျခင္းက ပို၍ အက်ိဳးမ်ားဖြယ္ရွိမည္ ထင္ပါသည္။
ေဇယ်ာမိုးျမင့္စံ
Myanmar Independent News journal
