အမွန္တရားအတြက္တရားရင္ဆိုင္ရာတြင္ မိမိကိုယ္ တိုင္ႏွင့္ သက္ေသဟူ၍ တရား႐ုံးတြင္သက္ေသထြက္ ဆိုရေလ့ရွိျပီး ပိတ္စအနီျဖင့္အုပ္ထားေသာ က်မ္းစာကို ကိုင္ကာ က်မ္းသစၥာကို က်ိန္ဆိုရပါသည္။ က်မ္းစာတြင္ ပါဝင္ေသာစာမ်ားမွာ စူးရွထက္ျမက္ေသာေၾကာင့္ မွန္ ကန္စြာထြက္ဆိုလွ်င္ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာေကာင္းက်ိဳး ႏွွစ္ျဖာကိုရရွိႏိုင္ျပီး မုသားေျပာဆိုပါက သား၊ ေျမး၊ ေက်း ကြၽန္တိုင္ေအာင္ အက်ိဳးေပးခံစားရပုံကို ေဖာ္ျပထား ပါသည္။
က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုျမဲက်မ္းစာတြင္ နေမာတႆ ဘဂ ဝေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶသ စိႏၲိတံ သတၱသေခ်ၤ ယ်၊ နဝသေခ်ၤယ် ဝါစကံ၊ ကာယ ဝါစာ စတုခ်ာတံ ဟူ၍ က်မ္းစာကိုစတင္ဖြင့္ထားျပီး ေအာက္အပိုဒ္တြင္ က်မ္းစာကိုေစာင့္ေရွာက္ေသာနတ္အေပါင္းတို႔ကို တိုင္တည္ ထားပါသည္။
ဗုဒၶတၱံ သမုပါဂမိ ဟူေသာပါဌ္ဂါထာႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ေလးသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း၊ ရွစ္သေခ်ၤႏွင့္ကမၻာ တစ္ သိန္း၊ တစ္ဆယ့္ေျခာက္သေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္းတိုင္ ေအာင္ ဒါနပါရမီ၊ သီလပါရမီ၊ နိကၡမပါရမီ၊ ပညာပါရမီ၊ ခႏီၲပါရမီ၊ ဝီရိယပါရမီ၊ သစၥာပါရမီ၊ အဓိ႒ာန္ပါရမီ၊ ေမတၱာပါရမီ၊ ဥေပကၡာပါရမီဆိုသည့္ ပါရမီဆယ္ပါး အျပားသုံးဆယ္ကိုလည္းေကာင္း၊ စြန္႔ျခင္းႀကီးငါးပါးႏွင့္ စရိယသုံးပါးတို႔ကိုလည္းေကာင္း ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူၿပီးမွ ဒုကၡသစၥာ၊ သမုဒယသစၥာ၊ နိေယာဓသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ တည္းဟူေသာ သစၥာေလးပါးတရားတို႔ကို သိေတာ္မူ၍ ဂဂၤါသဲလုံးႏွင့္အမွ်ပြင့္ကုန္ေတာ္မူေသာ္ ပညာဓိကဘုရား၊ ဝိရိယာဓိကဘုရား၊ သဒၶါဓိကဘုရားအေပါင္းတို႔ကိုလည္း ေကာင္း၊ ေလာကကို ေစာင့္ေရွာက္သည္ဟု အဆိုရွိ ေသာ စႏီၵပါရမီတြာ၊ မဟာပိႏဲၷ၊ ကုတဲ၊ ေဂါရမႏၲနတ္ၾကီး၊ သာသနာေတာ္ကိုေစာင့္ေသာနတ္ၾကီး၊ ပိဋကတ္သုံးပုံ၊ ေဗဒင္ေလးပုံကိုေစာင့္ေသာနတ္ၾကီး၊ စတုေလာကပါလ နတ္ၾကီး၊ မဟာေမဂလာနတ္ၾကီး၊ ႐ုကၡစိုးအာကာသစိုး နတ္ၾကီး၊ ျပည္ေစာင့္နတ္၊ ျမိဳ႕ေစာင့္နတ္၊ အရပ္ေလး မ်က္ႏွာကိုေစာင့္ေသာ နတ္၊ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာကို ေစာင့္ ေသာ နတ္အေပါင္းတို႔သည္ က်မ္းသစၥာကို မွန္ကန္စြာ က်ိန္ဆိုသူတုိ႔အား အျမဲေစာင့္ေရွာက္ ေတာ္မူေစသတည္း ဟူ၍ ေလးနက္စြာ တိုင္တည္ထားသည္။
က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုရာတြင္ မဟုတ္မမွန္ထြက္ဆိုပါက ရရွိခံစားရမည့္အက်ိဳးတရားမ်ားကိုလည္း ယခုလိုေရးထိုး ထားပါသည္။
ဟုတ္မွန္သည္ကိုသာထြက္ဆိုပါမည္။ မဟုတ္မမွန္ ဆိုပါေခ်လွ်င္ ေလးသေခ်ၤႏွင့္ကမၻာတစ္သိန္း တြက္ကိန္း ျပည္ထ၊ လုံ႔လသည္းစြာ၊ ဒါနပါရမီ၊ သီလပါရမီ၊ နိကၡမ ပါရမီ၊ ဝီရိယပါရမီ၊ ခႏီၲပါရမီ၊ ပညာပါရမီ၊ သစၥာ ပါရမီ၊ ေမတၱာပါရမီ၊ အဓိ႒ာန္ပါရမီ ပါရမီဆယ္ပါးအျပား သုံးဆယ္ကိုျဖည့္၍ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ကိုေစာင့္ေသာနတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာဟူေလ။ သြားေတာ္ေလးဆယ္၊ စြယ္ေတာ္ေလးေခ်ာင္း၊ ညႇပ္႐ုိးေတာ္ႏွစ္ေခ်ာင္း၊ ဓာတ္ေတာ္ေပါင္း ရွစ္စရြတ္ကို ေစာင့္ေသာနတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာ ဟူေလ ။ လက်္ာရံရွင္သာရိပုတၱရာ၊ လက္ဝဲရံရွင္ ေမာဂၢလာန္စေသာ အသီတိရွစ္က်ိပ္ေသာ ရဟႏၲာျမတ္ တို႔၏ ဓာတ္ေတာ္ ေမြေတာ္ကို ေစာင့္ေသာနတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး ဘုရား သခင္ ေဟာေတာ္ မူေသာ၊ ဝိနည္းငါးက်မ္း၊ သုတ္သုံးက်မ္း၊ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မ္း၊ ပိဋကတ္သုံးပုံ၊ ဓမၼာခကၡႏၲာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ က်မ္းကုန္ေအာင္ေစာင့္ေသာ နတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာ ဟူေလ။ ထိိုမွ တစ္ပါး သာမေဗဒင္၊ ယဇုေဗဒင္၊ ကၠသွ်ဳေဗဒင္၊ အာတပ္ ပန ေဗဒင္ေလးပုံကို ေစာင့္ေသာနတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး သာသနာေတာ္ငါး ေထာင္ကို ေစာင့္ေသာနတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစ ေသာ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး ဇမၼဴဒီပါ၊ အပရေဂါယာ၊ ဥတၱ ရကု႐ု၊ ျပဳဗၼဝိေဒဟာ၊ကြၽန္းၾကီးေလးကြၽန္း၊ ကြၽန္းငယ္ ႏွစ္ေထာင္၊ အရံေဆာင္ေသာ ကြၽန္းအေပါင္းကို ေစာင့္ ေသာနတ္လည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာဟူေလ။ ထို မွ တစ္ပါး ျမစ္ၾကီးငါးသြယ္၊ ျမစ္ငယ္ငါးရာ၊ ဂဂၤါယမုံနာ၊ အစီရဝတီမဟီ၊ အရဘူ၊ ဟူသည္မၾကြင္း၊အိုင္အင္းေခ်ာင္း ေျမာင္း၊ အေပါင္းေစာင့္မွတ္ ခပ္သိမ္းနတ္လည္း သတ္ ၍မေန ေသေစေသာ ဟူေလ။ ဟိမဝႏၲာေတာသုံးေတာင္ ကို ကုန္ေအာင္ေစာင့္ေသာ အာကာသစိုး၊ ဗိႆႏိုးမလြတ္ ဘုတ္ၿပိတ္နတ္လည္း သတ္၍မေနေသေစေသာ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး အႆမုကၡိ၊ စႏၵပါရမီသြာ၊ မဟာဂီရိစေသာ အရွိန္ျပင္းထန္၊ ေဝႆန္ဝန္ႏွင့္ ကုမၻာန္ယကၡ၊ ကႏၶဗၼက စသည့္ ေဒဝိန္၊ အသူရိန္အလား၊ ေက်ာ္ထင္ရွားသည့္ နတ္အမ်ားလည္း သတ္၍မေန ေသေစေသာ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး ေသြးခဲေသြးနက္ ပြက္ပြက္၍ ကိုယ္လက္ ေျပာင္းျပန္ေသြးခဲအန္၍ ေသေစေသာဟူေလ။ ထိုမွ တစ္ပါး ေဘးရွစ္ပါး၊ ဒဏ္ဆယ္ပါးလည္း ထင္ရွားသတ္၍ လတ္လတ္ခ်က္ခ်င္းေသေစေသာ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး သားေျမးဥစၥာ၊ မၾကာပ်က္စီး၊ ဆီမီးတန္ေဆာင္၊ တုံးေသာ ေရာင္သို႔၊ ကုန္ေအာင္မၾကြင္း ပ်က္စီးျခင္းသို႔ေရာက္ေစေသာ၊ဟူေလ။
ထိုမွတစ္ပါး ေရဝယ္သြားလည္း ေရသား မ်ားေတြ ဆယ္ကုေဋတြင္၊ ေရေနအေပါင္း၊ မိေခ်ာင္း လပိုင္၊ ညြံထိတိုင္၍ မကာန္းလိပ္ငါး၊ စား၍မေန ေသေစ ေသာ၊ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး ၾကည္းဝယ္သြားလည္း၊ ၾကည္း သားအျပား၊ မ်ားသည္အေန၊ ကိုးကုေဋတြင္ သစ္က်ား ဆင္ရဲ၊ စိုင္ထီးငမြဲ၊ ဝက္ရဲစား၍၊ ထြားထြားညက္ညက္၊ ကိုယ္လုံးပ်က္၍ ေသေစေသာ၊ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး ေျမြေပြးေျမြေဟာက္၊ ငန္းေပ်ာက္ငန္းက်ား၊ ငန္းငါးပါး လည္း ေပါက္ထမေနေသေစေသာ၊ ဟူေလ ဟူ၍ ေလာ ကီတြင္ က်ိန္စာ၏အက်ဳိးေပးကိုေဖာ္ျပထားသကဲ့သို႔ ေနာင္ ဘဝေလာကုတၱရာတြင္လည္း အက်ိဳးဆက္ခံရႏိုင္ပုံကို ယခုလိုေဖာ္ျပထားျပန္သည္။
ထိုမွတစ္ပါးေသတုံျငားလည္း၊ ငရဲၾကီးရွစ္ထပ္၊ ငရဲငယ္ တစ္ရာႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ထပ္၊ တိရစၧာန္၊ ျပိတၱာ၊ အသူရကာယ္၊ အပါယ္ေလးပါးလားေစေသာ၊ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါးလူျဖစ္ ျငားလည္း၊ လူခ်င္းမတူ၊ ႏုျဖဴႏုဆြတ္၊ မုန္ညင္းရြက္အဆင္း ခ႐ုသင္းမလြတ္၊ ဘက္သကဘက္သမ်ား၊ ထိုအနာလည္းစြဲ ေစေသာ၊ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး မင္းကမလြတ္၊ အမတ္ ဗိုလ္ပါ၊ စြဲစရာသား၊ အိမ္ထားလက္နက္၊ သုံးမည္စက္ႏွင့္ ေျခလက္ေထာင္းေထာင္း၊ လက္ဦးေခါင္းလည္း၊ ေထာင္း ေထာင္းျပတ္၍ ေသေစေသာ၊ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး မဟာသမုဒၵရာ၊ ပင္လယ္ေၾကာဝယ္၊ သေဘၤာေလွၾကီး၊ ပ်က္စီးေမ်ာပါ၊ တြဲေသာလားသို႔၊ ထြားထြားညက္ညက္ ပ်က္ေစေသာ၊ ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး ဂြမ္းတလွည္းတို၊ အကြၽမ္းဘုတ္ေသာ္၊ တဆုပ္ေလာက္မွ်၊ စမ္းမရသို႔ျဖစ္ ေသာ၊ဟူေလ။ ထိုမွတစ္ပါး သား၊ ေျမး၊ ေက်းကြၽန္၊ ထြန္ သည့္ ကြၽဲ၊ ႏြား၊ ခမ္းနားမၾကြင္း၊ ျပဳန္းတီးျခင္းႏွင့္ ဆင္း ရဲၾကီးသည္၊ ေျမၾကီးဝက္ခြဲ၊ ခြက္လက္စြဲ၍၊ ငရဲအရွင္၊ စားက်င္လွည့္ကာ၊ ဘုန္းစားရာဘဝ၊ တြင္းဆုံးက်၍၊ အလွမဲ့ပါ၊ လူျပိတၱာလည္း ျဖစ္ေစေသာ၊ ဟူေလ။ ထိုမွ တစ္ပါး မင္းနန္းသူက်ိန္ျခင္း၊ ထုံးႏွယ္ဆင္းသည္၊ ထင္း မီးစကဲ့သို႔ တစတစ တိုေစေသာ၊ ဟူေလ စသည္ျဖင့္ မုသားထြက္ဆိုမႈေၾကာင့္ ရရွိခံစားရမည့္ ေလာကီ၊ ေလာ ကုတၱာအက်ိဳးကို က်မ္းစာတြင္ နက္႐ိႈင္းစြာ ေဖာ္ျပထားပါ သည္။
သစၥာစကားတည္ေသာ္ျငား ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္ ေဆး ဖက္ဝင္ဟူေသာ စကားလည္းရွိ၏။ မွန္ကန္ေသာ သစၥာ စကားသည္ ေျမ၊ ေရ၊ ေလထုကို ေျပာင္းလဲေစႏိုင္ျပီး က်င့္ၾကံပြားမ်ားအားထုတ္မႈ၏ အက်ိဳးတရားအလိုက္ စူးရွထက္ျမက္ေစပါသည္။ အထင္ကရ ဆရာေတာ္ၾကီး မ်ားသည္ သစၥာစကားတိုင္တည္၍ လူ၊ သတၱဝါတို႔အား တရားေရေအး အျမိဳက္ ေဆးတိုက္ေကြၽးကာ နိဗၺာန္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားၾကလ်က္ရွိသည္။ ထိုသို႔ပင္ တရားကို နတ္ေစာင့္၏။ တရားကိုနတ္ေစာင့္ျခင္းမွာလည္း မွန္ကန္ ေသာသစၥာ စကားေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ မွန္ကန္ေသာ စကား ေျပာၾကားျခင္း၊ ထြက္ဆိုျခင္းသည္ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးကို ရရွိေစပါသည္။ တရား႐ုံးတြင္ ရြတ္ဆိုရေသာ က်မ္းစာတြင္ ဟုတ္ မွန္သည့္အတိုင္း ထြက္ဆိုပါက လူ႔ျပည္သာမက နတ္ျပည္ သို႔ေရာက္သည့္ တိုင္ ေအာက္ပါ အက်ိဳးတရားမ်ား ရရွိေစေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဟုတ္မွန္သည့္အတိုင္း ဆိုေခ်လွ်င္ မွန္ေသာသစၥာ၊ အာႏုေဘာ္ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ယခင္ ေရရြတ္ဆိုခဲ့ျပီး သာ နတ္ေကာင္း၊ နတ္ျမတ္အေပါင္းတို႔သည္ ေကာင္း ေသာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ၾကည့္ျမင္လ်က္ ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္ မူၾကသည္ျဖစ္၍၊ ကာယသုခ၊ စိတၱသုခ၊ ခ်မ္းသာျခင္း ျဖစ္ေစသတည္း။ ထိုမွတစ္ပါး မွန္ေသာသစၥာအာႏု ေဘာ္ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ အရွင္မင္းစေသာ ျမိဳ႕ကြပ္ ျပည္စိုး၊ အမႈအမတ္၊ သူရဲသူခက္အေပါင္းတို႔ႏွင့္ ဆိုခဲ့ သမွ် ၾကည္းေန ေရေနသတၱဝါ အေပါင္းတို႔သည္ ရင္ဝယ္ ျဖစ္ေသာသားကဲ့သို႔ သနား ခ်စ္ခင္ျခင္း ရွိၾကကုန္လ်က္ ကိုယ္မွစ၍ သား၊ ေျမး၊ ျမစ္အေဆြ ခုနစ္ဆက္တို႔သည္ ဓာတ္ေလးပါးတို႔ ေသာင္းေသာ တည္ၾကည္ျခင္းျဖင့္ တည္ၾကည္ ညီညြတ္၍၊ ၾကမၼာအေပါင္း၊ ေဘးဥပဒ္ အေပါင္း၊ အျပစ္ဒဏ္ဟူသမွ်၊ ေရာဂါအနာမ်ိဳး၊ ကိုးဆယ့္ ေျခာက္ပါးတို႔သည္ မထိမေရာက္၊ မကပ္ မစြန္းမျငိ၊ ခ်မ္းသာ အတိျပည့္စုံ၊ ကုံလုံၾကြယ္ဝလ်က္၊ အသဒိသ သဖြယ္ျဖစ္ အလွဴၾကီးကို၊ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ၊ ဒါန၊ သီလ တို႔ကို မျပတ္ျဖည့္စြမ္းႏိုင္၍၊ သာသနာေတာ္ျမတ္ကို ခ်ီး ပင့္ႏိုင္သူျဖစ္ေစသတည္း။ ေသတုံေသာ္လည္းအပါယ္ ေလးပါး၊ ကပ္သုံးပါး၊ အရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး၊ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးသို႔၊ မလားမကပ္၊ မေရာက္သည္ျဖစ္၍၊ လူ႔ျပည္နတ္ရြာ၊ ခ်မ္းသာၾကီး သုံးပါးကိုရသည္ ျဖစ္ေစသတည္း၊ ကိုယ္မွ စ၍သား၊ ေျမး ဥစၥာ၊ ရတနာမ်ိဳး၊ တက္တိုးခ်မ္းသာ၊ မဂၤလာအေပါင္း၊ ေကာင္းျမတ္ေသာဂုဏ္က်က္သေရ၊ တစ္ေန႔တစ္ဆင့္၊ ဆန္းလျမင့္သို႔ ျဖစ္ေစေသာ္ဟု ပါရွိပါ သည္။
က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုျမဲက်မ္းစာ၏ေအာက္ဆုံးအပိုဒ္ တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူပုဂၢိဳလ္အတြက္(က်မ္းစာကိုမိမိလက္ႏွစ္ဖက္ျဖင့္စုံကိုင္၍) ယခုတရား႐ုံးေရွ႕ က်ေရာက္ သည့္အမႈတြင္အလုံးစုံအမွန္အကန္ အစစ္ခံပါမည္ဟု ကြၽႏု္ပ္ ေၾကညာပါသည္။ကြၽႏု္ပ္သည္ မမွန္မကန္သည္ကို အစစ္ခံသည္ရွိေသာ္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ မည္သည္ကိုမဆို ထိန္ခ်န္ထားသည္ရွိေသာ္ ဤက်မ္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထား ေသာ က်ိန္စာမ်ား ကြၽႏု္ပ္အားသင့္ပါေစသား၊ ကြၽႏု္ပ္ သည္ အလုံးစုံ အမွန္အကန္ကို အစစ္ခံသည္ရွိေသာ္ ဤ က်မ္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို ခံစားရပါေစ သားဟု ေလးနက္စြာ ေဖာ္ျပထားေသာ ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ေလာကီသာမက ေနာင္ သံသရာအထိ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို သိရွိလိုက္နာႏိုင္ေစရန္၊ အျပင္ေလာကထက္ တရားခြင္တြင္ၾကံဳေတြ႕ရမည့္ က်မ္းသစၥာ၏ေလးနက္ပုံကို သတိမူမိေစရန္ တင္ျပျခင္း ပင္ျဖစ္ပါသည္။ သစၥာစကားဆိုျခင္းျဖင့္ တိုင္းက်ိဳးျပည္ က်ိဳး၊ ရပ္ရြာအက်ိဳးကို သည္ပိုး၍ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ အက်ိဳးမ်ားလည္း ျပည့္ႏိုင္ၾကေစ။ ။
ေမာင္သင္းပ်ံ႕
ျမန္မာ့အလင္း မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္
