ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈ ႏွင့္ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈတို႔၏ ျခားနားခ်က္မ်ား
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx(ယခင္ပိုစ္အေဟာင္းအား ျပန္လည္ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ေရးသားထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ အကို ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈႏွင့္ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈ မွာ မတူညီတ့ဲအခ်က္ေလးေတြ ေဆြးေႏြးရေအာင္ပါ။
TMH ။ ။ ဟုတ္။ က်ေနာ္ေလ့လာထားသေလာက္ေလးေျပာပါ့မယ္။ အရင္ဆံုး အမႈတစ္ခုခ်င္းရဲ႕အဂၤါရပ္ကေနစရမည္ထင္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ေျပာပါအကို။
TMH ။ ။ ေဒၚၾကည္ၾကည္ဇင္ (ခ) ၀ိုင္အိုလက္လင္း ႏွင့္ ေဒၚ၀ိၾကိန္ (၁၉၉၉၊ မတစ၊စာ-၁၀၃)အမႈတြင္ ""ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈတြင္ အခ်င္းျဖစ္ ပစၥည္းကို တရားလိုႏွင့္ တရားျပိဳင္မ်ား အက်ိဳးခံစားမႈ (သို႔မဟုတ္) အခြင့္အေရးအညီအမွ်ရွိရန္လိုသည္။ ထုိ႔အျပင္ အခ်င္းျဖစ္ပစၥည္း တြင္ တရားလိုႏွင့္ တရားျပိဳင္တို႔သည္ အညီအမွ်လက္ရွိျဖစ္ရန္လို သည္။"" ဟုထံုးဖြဲ႕ထားပါတယ္။
ထိုအမႈမွာ ကိုးကားထားတဲ့ ေမာင္ဘတူ ႏွင့္ မသက္စု( ၅၊ ရန္ကုန္၊စာ-၇၈၅) မွာေတာ့ A partition suit lies only if the parties have (1) unity of interest or title in the property sought to be partitioned, and (2) unity of possession. လို႕ ထံုးဖြဲ႕ထားပါတယ္။ ဦးဘန္စြမ္း ႏွင့္ ေဒၚသီ ပါ ၆ ( ၁၉၆၇၊ မတစ၊စာ - ၅၂၅(ရံုးခ်ဳပ္) တြင္လည္း ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
ဆိုခ်င္တာက တရားလို ႏွင့္ တရားျပိဳင္မ်ား အခ်င္းျဖစ္ ပစၥည္းမွာ unity of interest or title ႏွင့္ unity of possession ရွိရင္ "ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈ" စြဲဆိုရန္ျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အကို။
TMH ။ ။ အထက္ပါ ၁၉၉၉၊ မတစ ၊ စာ-၁၀၃ အမႈစီရင္ထံုးမွာ unity of interest or title ကို “ အက်ိဳးခံစားမႈ (သို႔မဟုတ္) အခြင့္အေရး အညီအမွ်” လို႕ဘာသာျပန္ထံုးဖြဲ႕ထားျပီး unity of possession ကို “အညီအမွ်လက္ရွိ” လို႔ ဘာသာျပန္ဆိုထံုးဖြဲ႕ထားပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဘာသာျပန္ခ်က္ျပႆနာရွိလို႔လားအကို။
TMH ။ ။ အလ်ဥ္းသင့္လို႔ေျပာျပခ်င္တာပါ။ တရားရံုးခ်ဳပ္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး (ျငိမ္း) ဆရာၾကီး ဦးျမ ေထာက္ျပသည့္ ဘာသာျပန္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး အျငင္းပြားစရာေလးပါ။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္။
TMH ။ ။ ဆရာက unity of interest (အက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ားေပါင္းစည္းမႈ) ႏွင့္ unity of Possession (လက္ရွိျဖစ္ျခင္းေပါင္းစည္းမႈ)ဟုဘာသာျပန္ ပါတယ္။ unity ကို "ေပါင္းစည္းမႈ" ဟုဘာသာျပန္ပါတယ္။
ဆရာ့ရဲ႕ အမည္ခံ အမည္ငွားႏွင့္ ႏႈတ္ပိတ္ျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒ စာ - ခ မွာ _
“ 1999 BLR 103 စီရင္ထံုးတြင္ျပဆိုေသာ အညီအမွ်ဆို သည့္ ေ၀ါဟာရကို ျပန္လည္စိစစ္သင့္ပါသည္။ ၁/၂ ၊ ၁/၃ ၊ ၁/၄ စသည္ျဖင့္ အစုအသီးသီး (အက်ိဳးခံစားပိုင္ခြင့္မ်ား) ေပါင္းစည္းထား ေသာ(ဖြဲ႕စည္းထားေသာ)ေျမ၊အေဆာက္အအံုစသည္တို႔တြင္ပိုင္ဆိုင္ သူမ်ား၏အေနအထား (အစုမ်ားတူညီျခင္း ရွိႏိုင္သည့္နည္းတူ မတူ ကြဲျပားျခင္းလည္းရွိႏိုင္သည္။)တို႔ကို ဆင္ျခင္ရာသည္။" ဟု ဆရာက ေထာက္ျပပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ မရွင္းဘူး။ နမူနာတစ္ခုေလာက္ေျပာျပပါလား။
TMH ။ ။ ဥပမာ ဗုဒၶဘာသာလင္မယားပိုင္ပစၥည္း ခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈမွာ လင္၏ အေမြရလက္ထက္ပြားပစၥည္း ေနအိမ္ ႏွင့္ ျခံေျမဆိုပါေတာ့။ အေမြရ လက္ထက္ပြားျဖစ္လို႔ အေမြရသူ လင္ က ၂/၃ ၊ မယားက ၁/၃ ရမယ္ မဟုတ္လား။ အညီအမွ် ျဖစ္လို႔လား။ မျဖစ္ဖူးေလ။ ၁၉၉၉၊ မတစ၊ စာ-၁၀၃ မွာ ျပန္ဆိုသလို အက်ိဳးခံစားခြင့္အညီအမွ် ႏွင့္ အညီအမွ် လက္ရွိျဖစ္မွ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈစြဲရမွာဆို ဒီလိုပစၥည္းမ်ိဳး ပစၥည္း ခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈ စြဲမရေတာ့ဘူးေလ။ ဟုတ္တယ္မလား။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခ်င္းျဖစ္ပစၥည္းေပၚမွာ အမႈသည္မ်ားရမည့္အစုေတြ မတူႏိုင္ေတာ့ "အညီအမွ်" ဆိုတဲ့ ျပန္ဆိုခ်က္က အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္လာတာေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဆရာၾကီးက unity ကို "ေပါင္းစည္းမႈ" လို႔ ျပန္ဆိုရန္ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့တာပါ။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဒါဆို အခ်င္းျဖစ္ပစၥည္းမွာ တရားလို၊ တရားျပိဳင္မ်ား unity of interest or title (အက်ိဳးခံစားမႈ(သို႔)အခြင့္အေရး ေပါင္းစည္းမႈ) ႏွင့္ unity of possession (လက္ရွိျဖစ္ျခင္း ေပါင္းစည္းမႈ) ရွိရင္ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလုိမႈစြဲဆိုရမယ္လို႕ မွတ္ထားရမွာေပါ့ အကို။
TMH ။ ။ ဟုတ္။ က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒီလိုပဲမွတ္ထားတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈၾကေတာ့ေရာ။
TMH ။ ။ အဲဒီအမႈမ်ိဳးက အေမြစားတစ္ဦးဦးက အျခားအေမြစားတစ္ဦး သိုမ ဟုတ္ တစ္ဦးထက္ပိုသူမ်ားအေပၚ အေမြေ၀စုကိုရထိုက္ေၾကာင္းႏွင့္ ေသသူအေမြရွင္၏က်န္ရွိခဲ့ေသာပစၥည္းအရပ္ရပ္ကို တရားရံုးက စီမံ ခန္႔ခြဲ၍ အေမြစားမ်ားရထိုက္ေသာအေမြေ၀စုခြဲေ၀ေပးဖို႔ ေတာင္းခံ တာျဖစ္ပါတယ္။
U OHN TIN Vs DAW TIN MYA (၁၉၆၅၊ မတစ၊ စာ -၁၀၄၀) မွာ အေမြပံုစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈဆိုသည္မွာ ေသသူ၏ပစၥည္း အရပ္ရပ္တို႔ကို စီမံခန္႔ခြဲေပးရန္ျဖစ္သည္။ စီမံခန္႔ခြဲေပးရန္ဆိုရာ၌ ေသသူ ပိုင္ဆိုင္ေသာပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ရရန္ရွိေသာပစၥည္း၊ ေၾကြးျမီမ်ား ကိုေကာက္ခံျခင္း၊ ေပးရန္ရွိသည္မ်ားကိုရွင္းလင္းေပးဆပ္ျခင္းထုိသို႕ ရွင္းလင္းျပီးေနာက္ က်န္ပစၥည္းမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ အေမြခံအေမြ စားမ်ားကို ခြဲေ၀ေပးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပါတယ္။
မူရင္း အဂၤလိပ္ ဘာသာအတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ “Administration means management of the deceased’s estate by the Court on request and consists of ascertainment and presentation of the estate, collection of assets, payment of debts and legacies, acts in respect adverse claims to assets and finally distribution among the heirs." လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ထားပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ျခားနားခ်က္ကို သိပ္နားမလည္ဘူးအကို။
TMH ။ ။ U OHN TIN Vs DAW TIN MYA (၁၉၆၅၊ မတစ၊ စာ-၁၀၄၀) မွာ ကြယ္လြန္သူ၏အေမြကို အုပ္ထိန္းမႈတြင္ ပစၥည္းခြဲေ၀ျခင္းသည္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္း လိုအပ္ေသာကိစၥ မဟုတ္ေပ။ အေမြ အုပ္ထိန္းမႈတြင္ ပစၥည္းခြဲေ၀ျခင္းပါ၀င္ေနေသာ္လည္း ပစၥည္းခြဲေ၀မႈ တစ္ခုသည္ အေမြအုပ္ထိန္းမႈတစ္ခု မဟုတ္ေၾကာင္း ျခားနားျပပါ တယ္။
မူရင္းအတိုင္းဆိုရင္ "The partition may be an incident but it is not a necessary incident of the administration of the deceased’s estate. A suit for partition is not an administration suit though the latter involves the former."လို႔ဆိုပါတယ္။
ဆိုခ်င္တာက အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈ (အေမြ အုပ္ထိန္းမႈ)မွာ တရားလို၊ တရားျပိဳင္မ်ားၾကား အေမြပံုပစၥည္းကို partition လုပ္ေပးရံု တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူးဗ်။ အေမြရွင္ေသတဲ့ ေန႔က်န္ခဲ့တဲ့ ပစၥည္းေတြေကာက္ရဦးမယ္။
အေမြရွင္ရဲ႕အေၾကြးေတြ ေပးရဦးမယ္။ ျပီးလို႔ တကယ္က်န္တာမွ အေမြစားေတြကို partition လုပ္ေပးရတာ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ၁၉၆၅၊မတစ၊ စာ-၁၀၄၀ စီရင္ထံုး က Administration ထဲမွာ partition အက်ံဳး၀င္ေသာ္လည္း partition ဆိုတာ administration မဟုတ္ဘူးလို႔ ျခားနားျပသြား တာကိုး။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။
TMH ။ ။ ဦးတင္လွ ႏွင့္ ေဒၚစိန္ရွင္ (၁၉၇၈၊မတစ၊စာ - ၅၂) မွာေတာ့ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာအေမြခံအေမြစားမ်ားသည္ အေမြပစၥည္းတြင္ ပူးတြဲ ပိုင္ရွင္မ်ားလည္းမဟုတ္၊ အေမြပစၥည္း၌လည္း ပူးတြဲလက္ရွိ ရပိုင္ခြင့္ လည္းမရွိေသာေၾကာင့္ အေမြခံအေမြစားတစ္ေယာက္သည္ အျခား အေမြခံထံမွ မိမိ၏အေမြေ၀စုကိုရလိုပါမူ အေမြအုပ္ထိန္းမႈစြဲဆုိရ မည္။ ပစၥည္းခြဲေ၀မႈ မစြဲဆိုႏိုင္ေပ"လို႔ထံုးဖြဲ႕ထားပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။
TMH ။ ။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ အေမြခံ အေမြစားမ်ားသည္ အေမြပစၥည္းမွာ tenants-in-common(အတူပိုင္သူမ်ား)ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ ဦးျမက ေတာ့ tenants-in-common ကို “ေ၀စုအေလ်ာက္ဘံုပိုင္ဆုိင္သူ မ်ား”လို႔ ဘာသာျပန္ဆိုမွ ပိုမုိနားလည္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။ joint tenants(ပူးတြဲပိုင္ဆိုင္သူမ်ား)မဟုတ္ေတာ့ အေမြခြဲဖို႔ဆိုအေမြ ပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈ(အေမြအုပ္ထိန္းမႈ) စြဲမွရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဒါဆို အေမြခံအေမြစားတစ္ေယာက္သည္ အျခားအေမြခံထံမွ မိမိ၏ အေမြေ၀စုကို ရလိုပါမူ Administration ပဲ စြဲနိုင္မယ္။ partition မစြဲႏိုင္ဘူးလို႔ မွတ္ရမွာလားအကို။
TMH ။ ။ အဲဗ်။ အဲဒီလို တရားေသမမွတ္နဲ႕ေလ။ ဒါက ဗုဒၶဘာသာအတြက္ ေျပာတာ။ ဗုဒၶဘာသာမွာေတာင္ ဦးဘန္စြမ္း ႏွင့္ ေဒၚသီ ပါ ၆ (၁၉၆၇၊ မတစ၊ စာ - ၅၂၅) မွာပါတဲ့ အေျခအေနဆို ပစၥည္းခြဲေ၀ ေပးေစလိုမႈစြဲႏိုင္တယ္။ အဲဒီအမႈမွာက အေမြဆိုင္မ်ားက အေမြဆိုင္ ေျမကို ႏွစ္အတန္ၾကာ ပူးတြဲေနထိုင္အသံုးျပဳၾကတဲ့ကိစၥရပ္ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဟိႏၵဴဘာသာမွာၾကေတာ့ အေမြပစၥည္းကို tenants-in-common (ေ၀စုအေလ်ာက္ဘံုပိုင္ဆုိင္သူမ်ား) အေမြ ဆက္ခံသည့္အေမြစားအေမြခံရွိသလို၊ joint tenants(ပူးတြဲပိုင္ဆိုင္ သူမ်ား) အေမြဆက္ခံသည့္ အေမြစားအေမြခံ ရွိေသးတယ္။ Joint Tenants (ပူးတြဲပိုင္ဆိုင္သူမ်ား)ကို Coparceners လို႔ေခၚတယ္။ ပူးတြဲအေမြဆိုင္ပစၥည္းကို Coparcenary property လုိ႔ေခၚတယ္။ Coparcenary property ဆိုရင္ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈစြဲရမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အေမြခံအေမြစားမ်ားသည္လည္း အေမြပစၥည္းတြင္ tenants in common ျဖစ္လို႔ အေမြပံုပစၥည္း စီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈ (အေမြအုပ္ထိန္းမႈ) စြဲဆိုရန္ျဖစ္ပါတယ္။
ေသတမ္းစာမေရးဘဲေသဆံုးသြားသည့္ခရစ္ယာန္ဘာသာ ၀င္တစ္ဦး က်န္ရစ္ေသာအေမြပစၥည္းကလည္း အေမြဆက္ခံျခင္း ဥပေဒအရ အစုသတ္မွတ္ထားတာမို႔ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစ လိုမႈ (အေမြအုပ္ထိန္းမႈ) စြဲဆိုရန္ျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဗုဒၶဘာသာလင္မယားက ပစၥည္းခန္းမွာ tenants-in-common ျဖစ္ တယ္။ ဒါေပမယ့္ လင္မယားကြာရွင္းျပီးေနာက္ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစ လိုမႈ(partition)စြဲတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ။
TMH ။ ။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ လင္မယားၾကက ဘာသာျခားေတြနဲ႕ မတူတာက ပစၥည္းခန္းမွာ သူတို႔က tenants-in-Common ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပ မယ့္ လင္မယားကြာျပီးေနာက္ ပစၥည္းအေပၚမွာ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစ လိုမႈ (partition) စြဲရတယ္။
ဗုဒၶဘာသာလင္မယားကြာရွင္းေသာအခါမိမိတို႔အိမ္ေထာင္ ၌ျဖစ္ထြန္းခဲ့ေသာပစၥည္းမ်ားကို ခြဲေ၀ေပးရန္တရားစြဲဆိုႏိုင္ျခင္းသည္ ပစၥည္းခြဲေ၀ရန္လိုအပ္သည့္ အက်ိဳးခံစားပိုင္ခြင့္မ်ားေပါင္းစည္းမႈ ႏွင့္ လက္ရွိျဖစ္ျခင္း ေပါင္းစည္းမႈရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္လို႔ ဆရာၾကီးက အမည္ခံ အမည္ငွားႏွင့္ ႏႈတ္ပိတ္ျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒ စာအုပ္ စာ - ဂ မွာ ရွင္းျပပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့
++++++++++++++++
TMH ။ ။ partition ႏွင့္ administration ေနာက္ျခားနားခ်က္တစ္ခု ဆက္ေျပာပါ့မယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။
TMH ။ ။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈမွာ အမႈသည္မ်ားပိုင္ဆိုင္သည့္ ပစၥည္းအား လံုးပါ၀င္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆိုခ်င္တာက ပစၥည္းအားလံုးကို ထည့္ သြင္း တရားစြဲဆိုရမယ္။ ခ်န္ထားရင္ အမႈရႈံးမွာျဖစ္ပါတယ္။ မျမ ႏွင့္ မျမဲ ( ၁၈၉၇- ၀၁) အထက္ျမန္မာျပည္စီရင္ထံုး ၊အတြဲ ၂ စာ ၂၉၉) အမႈမွာ ၾကည့္ပါ။
မျမ ႏွင့္ မျမဲ အမႈမွာ“a suit for partition cannot be brought unless the whole estate is brought into the division” လို႔ဆိုပါတယ္။
Ma Sim Ti and others v. Saw Maung Pu and others (၁၉၅၂၊ မတစ၊ လႊတ္ေတာ္ ၊ စာ - ၃၄၄) မွာလည္း “The general principle is that a partition suit should embrace all the joint properties belonging to the parties to avoid multiplicity of suits." လို႔ျပဆိုပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈၾကေတာ့ေကာ အကုိ။
TMH ။ ။ အေမြမႈၾကေတာ့ အေမြပံုပစၥည္းအခ်ိဳ႕ကို ခ်န္လွပ္ထားရံုမွ်ျဖင့္ အမႈ ကို ပလပ္ရန္ မဟုတ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီအမႈမ်ိဳးၾကေတာ့ပစၥည္းမစံုတာကို ပယ္မရတာလဲ။
အဆိုလႊာမွာ အေမြခြဲမည့္ပစၥည္းအားလံုး ေဖာ္ျပေလ့ရွိတယ္ မဟုတ္ လား။
TMH ။ ။ ဦးသင္ပါ ၂ ႏွင့္ ေဒၚခ်စ္ပု ( ၁၉၆၂၊မတစ၊စာ ၃၂၉(ရံုးခ်ဳပ္)) မွာ အေမြမႈဆိုတာ ေသသူရဲ႕အေမြစားအေမြခံမ်ားၾကားမွာ စာရင္းရွင္း ေပးေစလိုမႈျဖစ္တာေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သူ၏ပစၥည္းမ်ားကို တရားလို တင္သြင္းေသာစာရင္းတြင္အျပည့္အစံုမေဖာ္ျပဘဲထားေၾကာင္း အမႈ သည္တစ္ဦးဦးက စြပ္စြဲသက္ေသထူႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းသို႔ အျပည့္အစံုမတင္ျပသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ တရားလို၏အမႈကို မပယ္ႏို္င္ေၾကာင္း ထံုးဖဲြထားျပီးျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္။ သေဘာေပါက္ျပီ။
++++++++++++++++
TMH ။ ။ ေနာက္ျခားနားခ်က္တစ္ခုက တရားစြဲဆုိရန္အေၾကာင္း။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့
TMH ။ ။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈတြင္ေပၚေပါက္ေသာ တရားစြဲဆိုရန္ အခ်င္္း ျဖစ္အေၾကာင္းအရာသည္ ထပ္တလဲလဲ ေပၚေပါက္သည္ျဖစ္၍ ပစၥည္းခြဲမေပးသေရႊ႕ကာလပတ္လံုးတရားစြဲဆိုရန္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အေၾကာင္း ေပၚေပါက္ေနမည္သာျဖစ္သည္ဟု မရွမ္းပါ (၅) ႏွင့္ ဦးသန္းျမင့္ (၁၉၉၀၊ မတစ၊ စာ- ၈၈) တြင္လမ္းညႊန္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ အေမြမႈၾကေတာ့ေကာ အကို
TMH ။ ။ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလုိမႈမွာ တရားစြဲဆိုရန္အေၾကာင္းက အေမြရွင္ကြယ္လြန္သည့္အခါကစျပီး ေပၚေပါက္ပါတယ္။
ဦးခင္ေမာင္ေအး (ကြယ္လြန္သူ ေဒၚခင္သန္းလြင္၏ တရား၀င္ကိုယ္စားလွယ္) ႏွင့္ ေဒၚ၀င္းျမင့္ (ကြယ္လြန္သူ ဦးေက်ာ္စိုး ၏ တရား၀င္ကိုယ္စားလွယ္) ပါ၃ (၂၀၁၄ ၊ မတစ၊ စာ - ၅၆(၇၀)) တြင္
"အေမြခြဲေ၀ေပးရန္ေတာင္းဆိုႏိုင္သည့္အေၾကာင္းသည္ အေမြ ရွင္ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္စတင္ေပၚေပါက္သည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေမြ ပံုစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလုိမႈကို အေမြဆိုင္တစ္ဦးကတရားလိုျပဳလုပ္၍ စြဲဆို ရာ၌ တရားစြဲဆိုရန္အေၾကာင္းေပၚေပါက္သည့္ေန႕ကို အေမြရွင္ ေသဆံုးသည့္ေန႔အျဖစ္ အဆိုလႊာ၌ ေဖာ္ျပတရားစြဲဆိုရသည္။ " ဟု ညႊန္ျပပါတယ္။
ထုိျပင္ ယင္းစီရင္ထံုးမွာပဲ တရားျပိဳင္တစ္ဦးက အေမြေ၀စု ေတာင္းခံႏိုင္ခြင့္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ထပ္မံညႊန္ုျပပါတယ္။
"တရားရံုးက ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳ၍ အေမြပံုစီမံခန္႔ခြဲေသာ အမႈ၌ တရားျပိဳင္တစ္ဦးက အေမြေ၀စုေတာင္းဆိုခြင့္မွာမူ တရားလို အား အေမြေ၀စုသတ္မွတ္ေပးေသာ ပဏာမဒီကရီအေပၚ အေျခခံ ကာေတာင္းဆိုရျခင္းျဖစ္သည္မွာ နည္းဥပေဒ ၁၃(၂)ပါ ျပဌာန္းခ်က္ မ်ားအရ ျမင္သာသည္။"
++++++++++++++++
TMH ။ ။ ေနာက္တစ္ခုက ပဏာမဒီကရီ။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။
TMH ။ ။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈမွာ အမိန္႔ ၂၀၊ နည္း ၁၈(၂)ပါ ျပဌာန္းခ်က္ အရစာရင္းေကာက္ဖို႔ျပဌာန္းခ်က္မရွိလို႔ ပဏာမဒီကရီမွာ ခြဲေ၀ရ မည့္ပစၥည္းကို အတိအလင္းေဖာ္ျပျပီး ပဏာမဒီကရီခ်မွတ္ရမွာျဖစ္ ပါတယ္။ ေဒၚသန္းသန္းေဆြ ႏွင့္ ဦးေရာင္းတင္ (၂၀၁၄ ၊ မတစ၊ စာ- ၁၇၆) မွာၾကည့္ပါ။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့
TMH ။ ။ ဥပမာ လင္မယားႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။ လင္မယား ႏွစ္ဦး ပိုင္ပစၥည္းေတြ ဘာေတြက်န္တယ္။ က်န္တဲ့ပစၥည္းေတြထဲမွာေတာ့ ဘယ္ပစၥည္းကေတာ့ျဖင့္ လက္ထက္ပြား၊ ဘယ္ပစၥည္းေတာ့ျဖင့္ အေမြရလက္ထက္ပြား၊ ဘယ္ပစၥည္းကေတာ့ျဖင့္ ႏွစ္ပါးစံု ျဖစ္တယ္ ဆုိတာ ပဏာဒီကရီမွာ အတိအလင္းေဖာ္ျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လက္ထပ္ပြားျဖစ္လို႔ ဒီပစၥည္းမွာ တရားလိုက ဘယ္ႏွစ္ပံု၊ အေမြရလက္ထက္ပြားပစၥည္းျဖစ္တဲ့ ဘယ္ပစၥည္းမွာ တရားလိုက ဘယ္ႏွစ္ပံု၊ ႏွစ္ပါးစံုပစၥည္းျဖစ္တဲ့ ဘယ္ပစၥည္းမွာ တရားလိုက ဘယ္ႏွစ္ပံုစသည္ျဖင့္ အတိအလင္းကို ပဏာမဒီကရီ မွာ ေဖာ္ျပအမိန္႔ခ်ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈၾကေတာ့ေကာ အကို။
TMH ။ ။ အေမြစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈတြင္ ပဏာမဒီကရီဟူသည္မွာ အမွန္စင္ စစ္အေမြပံုကိုစီမံခန္႔ခြဲေစရန္ခ်မွတ္သည့္ ဒီကရီအမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္ ဟု ဦးခင္ေမာင္ေအး ( ကြယ္လြန္သူ ေဒၚခင္သန္းလြင္၏ တရား၀င္ ကိုယ္စားလွယ္) ႏွင့္ ေဒၚ၀င္းျမင့္ (ကြယ္လြန္သူ ဦးေက်ာ္စိုး၏ တရား၀င္ကိုယ္စားလွယ္) ပါ၃ (၂၀၁၄ ၊ မတစ၊ စာ -၅၆(၇၀))တြင္ ျပဆိုပါတယ္။
U AH YAUNG Vs MA KAR KYU HMWE (၁၉၆၄၊ မတစ၊ ၁၁၄) အမႈမွာ “at the stage of the preliminary decree, it is only necessary to consider whether the deceased left any estate. The trial Court should not decide at this stage what constitutes the estate to be administered.”လို႔ ထံုးဖြဲ႕ ထားပါတယ္။
ေဒၚတင္တင္၀င္း ႏွင့္ ေဒၚသန္းၾကည္ပါ ၃ (၁၉၈၄၊ မတစ၊ ၁၄၈) အမႈမွာလည္း “အေမြမႈတြင္ ပဏာမဒီကရီမခ်မွတ္မီ တရားလို သည္ အေမြဆိုင္တစ္ဦး ဟုတ္ မဟုတ္၊ စီမံခန႔္ခြဲရန္ပစၥည္း ရွိ မရွိ၊ ရွိလွ်င္ တရားလိုသည္ အေမြပစၥည္းမ်ားတြင္ ေ၀စုမည္မွ်ရထိုက္ သည္ကိုသာ စိစစ္ဆံုးျဖတ္ရန္လိုသည္။ အေမြပစၥည္းမ်ား စာရင္း ေကာက္ယူရန္ကိစၥကို ပဏာမဒီကရီခ်မွတ္ျပီးမွ ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္
ေပသည္။” ဟု ထံုးဖြဲ႕ထားပါတယ္။
ပဏာမဒီကရီအဆင့္မွာ တရားလိုသည္အေမြဆိုင္ ဟုတ္ မဟုတ္ အေမြပစၥည္းက်န္မက်န္ ပထမစိစစ္ရတယ္။ တရားလိုသည္ အေမြဆိုင္လည္း ဟုတ္တယ္ စီမံခန္႔ခြဲရန္ အေမြပစၥည္းလည္းက်န္ တယ္ဆိုရင္ အေမြပံုပစၥည္းမ်ား၏ ဘယ္ႏွစ္ပံုရထုိက္ေၾကာင္း ဆက္ လက္ဆံုးျဖတ္ျပီး အမိန္႔ ၂၀၊ နည္း ၁၃(၁)အရ ကြယ္လြန္သူ က်န္ ရစ္ေသာပစၥည္းမ်ားစာရင္းကို ေကာက္ယူေစရန္အမိန္႔ခ်ရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ သေဘာေပါက္ျပီ။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈမွာ ပဏာမဒီကရီမွာ ခြဲေ၀ ေပးရမည့္ပစၥည္းကို အတိအလင္းေဖာ္ျပဖို႔လိုတယ္။ အေမြပံုပစၥည္း စီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈမွာေတာ့ ပဏာမဒီကရီမွာ ေသသူက်န္ရစ္သည့္ အေမြပစၥည္းဘာေတြဆိုတာ အတိအလင္း ဆံုးျဖတ္ရန္ မလိုဘူး။ အေမြပစၥည္းဘာေတြက်န္တယ္ဆိုတာကို အမိန္႔ ၂၀၊ နည္း ၁၃(၁) အရ စာရင္းေကာက္ေစရမွာ။ ဟုတ္တယ္ မဟုတ္လား အကို။
TMH ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလိုမႈမွာ ပဏာမဒီကရီက အထက္ ကေျပာသလို ပစၥည္းေတြေဖာ္ျပေရးရတာဆိုေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ သိပ္မခက္လွပါဘူး။ အေမြပံုပစၥည္း စီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈၾကေတာ့ ပဏာမဒီကရီကို တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ ေနာက္ဆက္တြဲ ဃ၊ အမွတ္ ၁၅ ပံုစံ ၀င္ေအာင္ေရးဖို႕လိုအပ္ေတာ့ ပဏာမဒီကရီကို စနစ္တက်ႏွင့္ က်စ္က်စ္လစ္လစ္ေရးဖို႕ၾက အေတာ္လက္၀င္တယ္။ အလ်ဥ္းသင့္လို႕ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈ ပဏာမဒီကရီ ေရးပံုေလးေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။
TMH ။ ။ ဆရာ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေရးျပခဲ့သည့္ ပဏာမဒီကရီ ျဖစ္ပါ တယ္။ DAW KHIN KHIN KYWE Vs DAW TIN TIN KYWE (၁၉၆၄ မတစ (C.C) ၅၉၉(၆၀၆)) မွာ ပါရွိတယ္။ ဆရာဦးျမ တရားေရး၀န္ထမ္းအရည္ေသြးျမင့္သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား ၊ စာ ၂၀၅ မွာ ဘာသာျပန္ျပထားတာေလးကိုပဲ ေဖာ္ျပပါရေစ။
" ဆရာၾကြယ္၏အေမြကို စီမံခန္႔ခြဲေစရန္ ဒီကရီ ခ်မွတ္ လိုက္သည္။ တရားလို ေဒၚတင္ၾကြယ္ေ၀စုကို အေမြပံု၏ ၈ ပံု ၁ ပံု သတ္မွတ္သည္။ ဆရာၾကြယ္ေသသည့္ေန႔တြင္ တည္ရွိေသာ အေမြပံုပစၥည္းမ်ားကို ေကာ္မရွင္နာက စာရင္းေကာက္ယူေစရမည္။ ထို႔အျပင္ တရားလိုသည္ အမႈတြင္ အခ်ိဳးက် တရားစရိတ္မ်ား ရရွိေစရမည္။"
ဒီအမႈမွာ အခ်ိဳးက်တရားစရိတ္ရေစဆိုတာ ေဒၚတင္ၾကြယ္ သည္ အေမြပံု ၄ ပံု ၁ ပံု ေတာင္းပါတယ္။ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ က ၈ ပံု ၁ ပံုပဲ ရထုိက္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ တရားစရိတ္ အခ်ိဳးက်ရေစလို႔ ေဖာ္ျပတာျဖစ္ပါတယ္။
++++++++++++++++
TMH ။ ။ ေနာက္ျခားနားခ်က္တစ္ခုက
ပဏာမဒီကရီခ်မွတ္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ေကာ္မရွင္နာ ေဆာင္ရြက္ရန္အပိုင္း။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ဟုတ္
TMH ။ ။ အေမြပံုပစၥည္းစီမံခန္႔ခြဲေပးေစလိုမႈမွာ ေကာ္မရွင္နာက ေဆာင္ရြက္ ရန္ ၂ ပိုင္း ရွိတယ္။ ပထမပိုင္းက ပဏာမဒီကရီႏွင့္အညီ စာရင္း ေကာက္ဖို႔။ အမိန္႔ - ၂၆၊ နည္း ၉၊ ၁၁ အရ ပစၥည္းစာရင္း အရင္ ေကာက္ေပးဖို႔ ခန္႔ရတယ္။ ျပီးမွ အမိန္႔ ၂၆၊ နည္း ၁၃ အရ ပစၥည္းခြဲေပးဖို႔ ေကာ္မရွင္နာခန္႔မွာျဖစ္တယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလုိမႈၾကေတာ့ေကာ။
TMH ။ ။ ပစၥည္းခြဲေ၀ေပးေစလုိမႈၾကေတာ့ ပဏာမဒီကရီမွာ ခြဲေ၀ေပးရမည့္ ပစၥည္းစာရင္းအတိအလင္းပါျပီးသားဆိုေတာ့ ပစၥည္းစာရင္းေကာက္ ေပးဖို႔ေကာ္မရွင္နာခန္႔ဖို႔ မလိုဘူး။ အမိန္႔ ၂၆၊ နည္း ၁၃ အရ ပစၥည္းခြဲေပးဖို႔ေကာ္မရွင္နာ တန္းခန္႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေမာင္မ်ိဳး ။ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္အကို။
ေလးစားစြာျဖင့္
