အေပါင္ဒီကရီကို အတည္ျပဳရာတြင္ အမိန္႔ ၃၄ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရန္ျဖစ္ျခင္း။
××××××××××××××××××××××××××××××××××
အေပါင္ပစၥည္းေရာင္းခ်ေပးေစလိုမႈမွ ဒီကရီအရ အေပါင္ပစၥည္းေရာင္းခ်ေပး ေစေရး ေလွ်ာက္ထားမႈမ်ားႏွင့္ အေပါင္ပစၥည္းေရြးႏုတ္ခြင့္ရလိုမႈမွ ဒီကရီအရ က်သင့္ ေငြေပးသြင္း၍ အေပါင္ပစၥည္း လက္ေရာက္ရရွိေစေရး ေလွ်ာက္ထားမႈမ်ားကို တရားမ က်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႕ ၂၁ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ မဟုတ္ဘဲ အမိန္႔ ၃၄ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို လိုက္နာ၍ မူလတရားမၾကီးမႈတြင္သာ ဆက္လက္ ေဆာင္ ရြက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ဦးထြန္းထြန္း ပါ ၃ ႏွင့္ မန္ေနဂ်ာ(ျမန္မာ့စီပြားေရးဘဏ္၊ ဟသၤာတျမိဳ႕) (၂၀၀၃ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ စာ ၂၄၂) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းထံုးဖြဲ႕ပါသည္။
"တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႕ ၂၁ တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ နည္း ဥပေဒမ်ားမွာ ေယဘုယ် ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသာျဖစ္ျပီး အေပါင္ဒီကရီပါ မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းကို ေရာင္းခ်ျခင္းအတြက္ ျပ႒ာန္းထားေသာ အမိန္႔ ၃၄ မွာ အေပါင္မႈမ်ားအတြက္ သီးျခား ျပ႒ာန္းခ်က္ျဖစ္ရာ အေပါင္ဒီကရီပါ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္ေသာပစၥည္း ေရာင္းခ်ျခင္းကိစၥတြင္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၃၄ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရသာ လိုက္နာရန္ျဖစ္ေပသည္။
---
အေပါင္ဒီကရီကို အတည္ျပဳရာတြင္ ဇာရီမႈသီးျခားဖြင့္လွစ္ရန္မလိုျခင္း။
××××××××××××××××××××××××××××××××××
တရားရံုးမ်ားလက္စြဲအပိုဒ္ ၁၂၀၈၊ တရားမမွတ္ပံုစာရင္းစာအုပ္ ၂ ကို ျပဳျပင္ထားရန္ရွိရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၊ ဇယားကြက္ ၂ ျပဳျပင္ထားရွိရန္ ညႊန္ျပခ်က္တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။
"အေပါင္ဒီကရီမ်ားအရ၊ ေရာင္းခ်ျခင္း ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္ ရြက္သည့္ မႈခင္းမ်ားကို ဤဇယားကြက္* နံပါတ္စဥ္ ေအာက္တြင္ M အကၡရာ စာလံုးကို မင္နီႏွင့္ ေရးသားျခင္းျဖင့္ ျခားနားေဖာ္ျပရမည္။
*အေပါင္ဒီကရီမ်ားအရ ေရာင္းခ်ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္ ရြက္သည့္ မႈခင္းစကၠဴရပ္မ်ားကို တရားမၾကီးမႈ အမႈတြဲတြင္ တြဲထား ေသာ္လည္း၊ ထုိေဆာင္ရြက္ေသာ မႈခင္းကို ဤမွတ္ပံုစာရင္း စာအုပ္ တြင္ မွတ္ပံုတင္ တင္သြင္းရမည္။ ဤမွတ္ပံုတင္စာအုပ္ရွိ နံပါတ္ကို တရားမၾကီး အမႈတြဲမ်က္ႏွာဖံုးေပၚရွိ တရားမၾကီးမႈ နံပါတ္ေအာက္ တြင္ မင္နီႏွင့္ ေရးသားထားရမည္။"
ဆရာ ဦးျမ၊ တရားမဇာရီမႈမ်ား စာ - ၂၅၆ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ညႊန္ျပထား ပါသည္။
"အေပါင္မႈတြင္ အျပီးသတ္ ဒီကရီ ခ်မွတ္ျပီးေနာက္ အေပါင္ပစၥည္း ကို ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ ဒီကရီကို အတည္ျပဳေပးရန္ ေလွ်ာက္ထားလာလွ်င္ ဇာရီ မွတ္ပံုတင္ (တရားမမွတ္ပံုတင္ အမွတ္ -၂) တြင္ ေရးသြင္းျပီးေနာက္ မူလ အမႈတြင္ပင္ ဇာရီအမွတ္ကို ေရးမွတ္ရသည္။ အျခားအမႈမ်ားမွာကဲ့သုိ႔ သီးျခား ဇာရီမႈ ေရးဖြင့္ဖို႕မလို။ အမႈအမွတ္ ေအာက္တြင္ (M) ဆိုေသာ အဂၤလိပ္ စကားလံုးကို မင္နီျဖင့္ ေရးမွတ္ရသည္။ (တရားမမွတ္ပံုတင္စာအုပ္ အမွတ္ ၂ ကို ျပဳျပင္ထားရွိရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ပါ။)
ပစၥည္းေရာင္းခ်ရန္ ေၾကာ္ျငာျခင္း၊ ေရာင္းခ်ျခင္း၊ အတည္ျပဳျခင္းတို႔ မွာ အျခားမေရႊ႕မေျပာင္းနိုင္သည့္ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်ရာတြင္ ေဆာင္ရြက္ ရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ နည္းလမ္းမ်ားအတိုင္းျဖစ္သည္။"
----
အေပါင္ဒီကရီက်ေငြကို အရစ္က်ေပးဆပ္ခြင့္ျပဳႏိုင္သလား
××××××××××××××××××××××××××××××××××
ဦးေအး ပါ ၂ ႏွင့္ ဦးခ်စ္ခင္ (၁၉၆၆၊ မတစ၊ စာ ၂၂၀) တြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္းထံုးဖြဲ႕ပါသည္။
"……..အယူခံတရားလိုမ်ားက အေပါင္ဒီဂရီကို လစဥ္အရစ္က် ေပးဆပ္ရန္ ေတာင္းဆိုျခင္းကိုလည္း လက္မခံႏိုင္ေပ။ တရားမက်င့္ထံုး အမိန္႔ ၂၀၊ နည္း ၁၁ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ရိုးရိုးအားျဖင့္ ေငြေပးရန္ျဖစ္ေသာ ဒီဂရီ ကိုသာလွ်င္ လစဥ္အရစ္က် ေပးေဆာင္ရန္ ေတာင္းဆိုႏိုင္ခြင့္ရွိသည္ကိုသာ လွ်င္ ေတြ႕ရွိရသည္။ "
၁။ ဦးခင္ေမာင္ၾကီး ၂။ ေဒၚခင္ေထြး ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူ႔ ဘဏ္(ယခင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးဘဏ္)(၁၉၇၃၊ မတစ၊ စာ ၆)တြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္းထံုးဖြဲ႕ပါသည္။
"အေပါင္အျပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ထားေသာ အမႈတြင္ အရစ္ က် ေပးဆပ္ခြင့္မျပဳႏိုင္။"
---
အေပါင္ဒီကရီက်ေငြ ႏွင့္ ေရာင္းခ်ေသာပစၥည္းတန္ဖိုး ကြာဟလွ်င္ ေရာင္းခ်ႏိုင္သလား။
××××××××××××××××××××××××××××××××××
ဦးေအး ပါ ၂ ႏွင့္ ဦးခ်စ္ခင္ (၁၉၆၆၊ မတစ၊ စာ ၂၂၀)တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ထံုးဖြဲ႕ပါသည္။
"အယူခံတရားလိုမ်ား၏ အေပါင္ဒီဂရီမွာ က်ပ္ေငြ ၄၀,၀၀၀ မွ်သာ ျဖစ္၍၊ ဆန္စက္ႏွင့္တကြ သက္ဆိုုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၏တန္ဘိုးမွာ ၂ သိန္း ေက်ာ္ ၃သိန္းမွ် ကာလတန္ဘိုးရွိသျဖင့္ မမွ်တေသာေၾကာင့္၊ ယင္းပစၥည္းမ်ား ကို ေၾကညာ၍ ေလလံတင္ေရာင္းခ်ျခင္း မျပဳသင့္ေၾကာင္း ဆိုေသာ ပထမ ျငင္းခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားမက်င့္ထံုး အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၁၇(၄) ျခြင္းခ်က္ ႏွင့္အက်ံဳးမ၀င္ေပ။ ထုိျခြင္းခ်က္မွာ ရိုးရိုးအားျဖင့္ ေငြေပးရန္ျဖစ္ေသာ ဒီဂရီ ႏွင့္သာသက္ဆိုင္သည္။ အေပါင္ဒီကရီမွာ ရိုးရိုးအားျဖင့္ ေငြေပးရန္ျဖစ္ေသာ ဒီဂရီမ်ိဳးမဟုတ္သျဖင့္ ျခြင္းခ်က္တြင္ အက်ံဳးမ၀င္ေပ။"
---
အေပါင္မႈတြင္ ခ်မွတ္ေသာ ေရာင္းခ်ရန္ဒီကရီအရ ပစၥည္းကိုေရာင္းခ်ရာတြင္ ၀ရမ္းကပ္ရန္လိုအပ္သလား။
××××××××××××××××××××××××××××××××××
အေပါင္မႈတြင္ခ်မွတ္ေသာ ေရာင္းခ်ရန္ဒီကရီအရ ပစၥည္းကို ေရာင္းခ်ရာတြင္ ၀ရမ္းကပ္ရန္ မလို။ ဦးခင္ေမာင္ၾကည္ ႏွင့္ မအိေ၀ဇင္ထြန္း ပါ၃ (၂၀၀၀၊ မတစ၊ စာ ၆၅)
---
အေပါင္ဒီကရီအရပစၥည္းေရာင္းခ်ရာတြင္ တရားရႈံးသည္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ၆၀ အရ ကန္႔ကြက္ခြင့္ရွိသလား။
××××××××××××××××××××××××××××××××××
တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၀ သည္ အေပါင္ဒီကရီအရ ဒီကရီအတည္ျပဳ ျခင္းႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ အေပါင္ဒီကရီကို အတည္ျပဳရာတြင္ ေရာင္းခ်ရန္အမိန္႔ ခ်မွတ္ထားေသာ ပစၥည္း၌ မိမိအေနျဖင့္ေရာင္းခ်ရန္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိပါဟု တရားရံႈံးက ကန္႔ကြက္ျခင္းမျပဳႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယင္းကန္႔ကြက္ခ်က္ကို တင္ျပရန္အခ်ိန္ မွာ တရားမၾကီးမႈၾကားနာစဥ္က ေရာင္းခ်ရန္ ဒီကရီမခ်မွတ္မီျဖစ္ေၾကာင္း U LU GALE and one v. M. MAHOMED HABI (1929 A.I.R . Ran 275)တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ညႊန္ျပပါသည္။
"Section 60, Civil Procedure Code, does not apply to executions under a mortgage decree. A judgment-debtor cannot raise an objection that he has no saleable interest in the property ordered to be sold in execution of a mortgage decree. The proper time to raise such objection is at the hearing of the suit and before the decree ordering the sale is passed."
---
ပစၥည္းကိုေရာင္းခ်ျခင္း အတည္မျပဳမီ အေပါင္ေရြးႏုတ္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ျခင္း။
××××××××××××××××××××××××××××××××××
ဦးထြန္းထြန္း ပါ ၃ ႏွင့္ မန္ေနဂ်ာ(ျမန္မာ့စီပြားေရးဘဏ္၊ ဟသၤာတျမိဳ႕) (၂၀၀၃၊ မတစ၊ စာ ၂၄၂) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းထံုးဖြဲ႕ပါသည္။
"………အေပါင္ဒီကရီအရ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္ေသာပစၥည္းကို ေရာင္း ခ်သည့္ကိစၥ၌ ေရာင္းခ်ျခင္းကို အတည္မျပဳမီ (before the confirmation of the sale) ေပါင္သူက ျဖစ္ေစ၊ အေပါင္ပစၥည္းအား ေရြးႏုတ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးဦးကျဖစ္ေစ၊ အေပါင္ေရြးႏုတ္ခြင့္ျပဳပါရန္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ခြင့္ရွိျပီး ယင္းသို႔ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ ေလလံဆြဲ၀ယ္သူက ၀ယ္ယူသည့္ေငြ (Purchase-money)မ်ားအနက္ အမွန္တကယ္ တရားရံုးသုိ႔ ေပးသြင္းျပီးျဖစ္ ေသာ ေငြ၏ ၅%(five percent of the purchase-money(if any) paid into Court by the purchaser) ကို ဇာရီရံုးသို႔ ေပးသြင္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေပါင္ပစၥည္းေရာင္းခ်မႈမ်ားအတြက္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၃၄၊ နည္း ၃(၂) ၏ ျခြင္းခ်က္တြင္ ျပ႒ာန္းထားရာ အဆိုပါ သီးျခားျပ႒ာန္းခ်က္ကို လိုက္နာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း တရားရံုးမ်ားက သတိျပဳရန္ လိုအပ္ေပသည္။"
ဆရာ ဦးျမ၊ တရားမဇာရီမႈမ်ား စာ - ၂၅၇ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထား ပါသည္။
" ပစၥည္းေရာင္းခ်ျခင္းကို အတည္မျပဳမီ ေပါင္ႏွံသူ တရားရႈံးကျဖစ္ ေစ၊ အေပါင္ပစၥည္းကို ေရြးႏုတ္ခြင့္ရွိသူ အျခားအမႈသည္တဦးဦးကျဖစ္ေစ ေအာက္ပါေငြမ်ားကို ေပးသြင္းျပီး အျပီးသတ္ အေပါင္ေရြးႏုတ္ခြင့္ အမိန္႕ကို ေလွ်ာက္ထားရယူႏိုင္သည္။ [ အမိန္႔ ၃၄၊ နည္း ၃ (၂) ျခြင္းခ်က္]။
(၁) အေပါင္ပစၥည္းအေပၚ ေပးရန္ရွိသည့္ ေၾကြးျမီ (အတိုးအပါ အ၀င္)
(၂) နည္း(၇)အရ တြက္ခ်က္ ရရွိေသာ အေပါင္ပစၥည္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေပါင္ခံသူက ကုန္က်ေသာ စရိတ္စက အရပ္ရပ္ႏွင့္ ျပီးခဲ့သည့္ စာရင္းရွင္းလင္းမႈ ျပဳလုပ္ျပီး ေနာက္တင္ရွိေသာအတိုး။
(၃) ၀ယ္ယူသူအား ေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ ေပးရန္ ေရာင္းေစ်း၏ ၅%ႏွင့္ ညီမွ်ေသာေငြ။ ထုိေလ်ာ္ေၾကးေငြကို အဖိုးေငြႏွင့္ အတူ ၀ယ္ယူသူအား ေပးရမည္။
ဦးထြန္းထြန္း ပါ ၃ ႏွင့္ မန္ေနဂ်ာ(ျမန္မာ့စီပြားေရးဘဏ္၊ ဟသၤာတျမိဳ႕) (၂၀၀၃၊ မတစ၊ စာ ၂၄၂(၂၄၇)) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပပါသည္။
"တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၃၄၊ နည္းဥပေဒ ၃(၂)ျခြင္းခ်က္တြင္ ပါရွိေသာ five percent of the purchase-money(if any) paid into Court by the purchaser စကားရပ္၌ purchase-money ေနာက္တြင္ paid into Court ဟူေသာစကားရပ္ ကပ္လ်က္ပါရွိသည္ကို သတိျပဳရန္လိုသည္။ purchase-money ကို paid into Court က အထူးျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။
တရားရံုးတြင္ ေပးသြင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ မေပးသြင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ၀ယ္ယူသည့္ေငြတစ္ရပ္လံုးအေပၚတြင္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြေပးေစလိုပါက paid into Court ဟူေသာစကားရပ္ကို ထည့္သြင္းရန္အေၾကာင္းမရွိေပ။ တရားရံုး တြင္ အမွန္တကယ္ ေပးသြင္းေငြေပၚတြင္သာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြေပးေစလိုေသာ ေၾကာင့္ ယင္းစကားရပ္ကို purchase-money ႏွင့္ ကပ္လ်က္ ထည့္သြင္း ထားေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။
အမွန္အားျဖင့္ ၀ယ္ယူသူသည္ ၄င္း အမွန္တကယ္ ေပးသြင္းထား သည့္ ေငြေပၚတြင္သာ ေလ်ာ္ေၾကးရထိုက္ခြင့္ရွိသည္။ အမွန္တကယ္ မေပး သြင္းရေသးဘဲႏွင့္၀ယ္ယူရန္ သေဘာတူသည့္ေငြေပၚတြင္ ေလ်ာ္ေၾကးေပး မည္ဆိုပါက ၀ယ္ယူသူအတြက္ မေလ်ာ္အခြင့္အေရးေပးရာ ေရာက္ေပလိ့မ္ မည္။
x x x x x x x x
x x x x x x x x x
သို႔ျဖစ္၍ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၃၄၊ နည္းဥပေဒ ၃(၂)၏ ျခြင္းခ်က္ပါ "၀ယ္ယူသူက တရားရံုးတြင္ေပးသြင္းေသာ ၀ယ္ယူသည့္ေငြ" သည္ အမွန္တကယ္ ရံုးသို႔ေပးသြင္းေငြကို ဆိုလုိသည္။ တရားရံုးတြင္ ေပး သြင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ မေပးသြင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ၀ယ္ယူသည့္ေငြ တစ္ရပ္လံုး မဟုတ္ေခ်။ ၀ယ္ယူသူ သူတစ္စိမ္းသည္ နစ္နာေၾကးအျဖစ္ တရားရံုးတြင္ အမွန္တကယ္ေပးသြင္းသည့္ ေငြပမာဏ အေပၚတြင္သာ ၅% ရရွိႏိုင္သည္။ အျပီးသတ္ ေလလံဆြဲ၀ယ္ေငြအျဖစ္ လက္ခံေသာ ေငြပမာဏအေပၚ ရႏိုင္ မည္မဟုတ္ေခ်။"
ဦးထြန္းမ်ိဳးေ႒း
