စာခ်ဳပ္စာတမ္းတစ္ရပ္ကို မွတ္ပံုတင္ရာတြင္ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိက ျငင္းဆိုလွ်င္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရန္နည္းလမ္း။
စာခ်ဳပ္စာတမ္းတစ္ရပ္ကို မွတ္ပံုတင္ရန္ တင္ျပလာပါက မွတ္ပံုတင္အရာရွိက စိစစ္ရမည့္ အခ်က္မ်ား ။
စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္ဥပေဒ ပုဒ္မ - ၃၅ ႏွင့္ နည္းဥပေဒ - - ၄၃ တြင္ျပဌာန္းထားပါသည္။ စိစစ္ရမည့္အခ်က္မ်ားမွာ
(၁) စာခ်ဳပ္စာတမ္းကို ဆိုင္ရာရံုးတြင္ တင္သြင္းေၾကာင္း (ပုဒ္မ - ၂၈၊၂၉၊၃၀)
(၂) မူရင္းအေနႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မိတၱဴျဖတ္ပိုင္း အေနႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မူရင္းခြဲအေနႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ထိုက္သင့္ေသာ တံဆိပ္ေခါင္း ပါေၾကာင္း၊ မပါေၾကာင္း၊ သို႔မဟုတ္ တံဆိပ္ေခါင္း လြတ္ျငိမ္းေၾကာင္း၊
(၃) ၄င္းစာခ်ဳပ္စာတမ္းမွာ ရံုးသံုးဘာသာစကား ႏွင့္ေရးမေရး၊ မေရးလွ်င္ ဘာသာျပန္ခ်က္ ႏွင့္ လက္ခံအမွန္ ပူးတြဲ ပါ၊ မပါ ( ပုဒ္မ - ၆၂)
(၄) စာေၾကာင္းၾကားမ်ားတြင္ ေရးသြင္းခ်က္မ်ားပါလွ်င္ ပုဒ္မ - ၂၀ အတိုင္းလိုက္နာေဆာင္ ရြက္ျခင္း ရွိ မရွိ။
(၅) မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္း ႏွင့္ သက္ဆိုင္လွ်င္ ၄င္းပစၥည္းမ်ိဳးမည္မ်ားကိုေဖာ္ျပသည့္ အေၾကာင္းအရာမွာ လံုေလာက္ေၾကာင္း၊ မလံုေလာက္ေၾကာင္း၊ (ပုဒ္မ - ၂၁)
(၆) ၄င္းစာခ်ဳပ္စာတမ္းကို တင္သြင္းခြင့္ရသည့္ေန႔ရက္အတြင္း တင္သြင္းေၾကာင္း ၊ မတင္သြင္းေၾကာင္း (ပုဒ္မ - ၂၃၊ ၂၄၊၂၆)
(၇) ၄င္းစာခ်ဳပ္စာတမ္းကို တင္သြင္းပိုင္သူက တင္သြင္းေၾကာင္း ၊ မတင္သြင္းေၾကာင္း (ပုဒ္မ ၃၂)
(၈) စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုသူတို႔အနက္ တစ္စံုတစ္ေရာက္က ျငင္းဆိုျခင္း ရွိမရွိ၊ (ပုဒ္မ ၃၅)
(၉) ခ်ဳပ္ဆိုသူသည္ အရြယ္ မေရာက္ေသးသူ၊ စိတ္မႏွံသူ ၊ ရူးသြပ္သူ ဟုတ္မဟုတ္၊ (ပုဒ္မ ၃၅)
(၁၀) စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္သူေသဆံုး၍ ၄င္း၏ ကိုယ္စား (သို႔) လႊဲအပ္ခံရသူက မခ်ဳပ္ဆိုရေၾကာင္း ျငင္းဆိုျခင္း ရွိမရွိ (ပုဒ္မ -၃၅)
-------
အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားျပည့္စံုျပီး စာခ်ဳပ္ကိုခ်ဳပ္ဆိုေၾကာင္း ၀န္ခံသည့္အခ်က္တြင္ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိသည္ ပုဒ္မ - ၃၅ အရ ယင္းစာခ်ဳပ္စာတမ္းကို မွတ္ပံုတင္ရမည္ (shall register) ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္အရာရွိက စာခ်ဳပ္စာတမ္းတစ္ရပ္ကို မွတ္ပံုတင္ေပးရန္ ျငင္းပယ္ႏိုင္သည့္အေၾကာင္းမ်ားသည္ အထက္ပါ အခ်က္ (၁၀)ခ်က္သာ ရွိေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။
-----
မွတ္ပံုတင္အရာရွိက မွတ္ပံုတင္ေပးရန္ ျငင္းပယ္လွ်င္ ေဆာင္ရြက္ရန္နည္းလမ္း
ျငင္းဆုိသည့္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိ၏ အထက္အရာရွိထံ ပုဒ္မ - ၇၂(၁) အရ ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း အယူခံ၀င္ရန္ျဖစ္ျပီး ယင္းအယူခံတြင္ ထပ္မံျငင္းပယ္ျခင္းခံရပါက
ပုဒ္မ - ၇၇(၁) အရ ဆိုင္ရာ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆိုႏိုင္သည္
(သို႔မဟုတ္)
အာဏာေပးစာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ ေလွ်ာက္ထားရယူႏုိင္ပါသည္။
-----
ပုဒ္မ -၇၇(၁) အရ အမႈတြင္ ရံုးခြန္
ပုဒ္မ - ၇၇(၁) အရ တရားတစ္ထံုးဆိုသည္မွာ "မွတ္ပံုတင္ေပးေစလိုမႈ" ျဖစ္ပါသည္။ ရံုးခြန္ အက္ဥပေဒ ဇယား ၂ အမွတ္စဥ္ - ၁၇(၄) အရ ရံုးခြန္ထမ္းေဆာင္ရန္ျဖစ္သည္လို႔ ဆရာ ဦးျမက ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ အမွတ္ - ၃ မွာဆိုပါတယ္။
ပုဒ္မ ၇၇(၁) အရ အမႈတြင္စိစစ္ရမည့္အခ်က္
ထို႔ျပင္ ထုိအမႈမ်ားမွာ တရားရံုးက စိစစ္ရမည့္ကိစၥကို ဆရာဦးျမက ေအာက္ပါအတိုင္းဆိုပါတယ္-"အခ်င္းျဖစ္စာခ်ဳပ္ကို တရားျပိဳင္က ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ မွတ္ပံုတင္ေပးဖို႔ ဥပေဒႏွင့္အညီ တင္ျပခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းကိုသာ တရားလိုဘက္က သက္ေသျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမႈမ်ိဳးမွာ စာခ်ဳပ္တရား၀င္မ၀င္ကို စိစစ္ဖို႔မလိုပါဘူး။ ကာယကံရွင္မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း ဟုတ္မဟုတ္သာ စိစစ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္"
မည္သူ႔ကို တရားဘက္ထားမည္နည္း။
မွတ္ပံုတင္အက္ဥပေဒပုဒ္မ (၇၇)အရ မွတ္ပံုတင္အရာရွိကိုစြဲရမွာျဖစ္တယ္။ အဲဒါက ပဋိညာဥ္အတိုင္းေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုမႈ စြဲရမွာမဟုတ္ဘူး မွတ္ပံုတင္ေပးရန္စြဲရမွာျဖစ္တယ္။ ( ဦးျမ၊ တရ၀ အရည္အေသြးျမင့္သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္ စာ ၁၂၆)
---------
ပုဒ္မ - ၇၇(၁) ႏွင့္ အာဏာေပးစာခၽြန္ေတာ္ မည္သည္က ပိုမိုထိေရာက္မည္နည္း။
က်ေနာ့္အျမင့္ေတာ့ မွတ္ပံုတင္အရာရွိအေပၚ အာဏာေပးစာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ တက္ေရာက္ျခင္းက ထိေရာက္ျမန္ဆန္မည္ဟု ယူဆမိပါသည္။ေလးစားစြာျဖင့္ ။
Tun Myo Htay
