==============
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးေသာႏိုင္ငံတို႔သည္ လူမ်ားစုမဲဆႏၵကို
အေျခတည္ထားေသာ ႏိုင္ငံေရစနစ္မ်ိဳးျဖစ္ရာ
Elected ဟုဆိုသည့္ ျပည္သူ႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ Appointed ဟူဆိုေသာ တရားသူႀကီးမ်ားထက္ ပုိ၍ တရားဝင္မႈ Legitimacy ရွိေနသည္ကား မျငင္းသာေပ။
သို႔ရာတြင္.....
ဒီမိုကေရစီ ဟူသည္အဘယ္နည္း။?
အဘယ့္ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီကို က်င့္သံုးၾကသနည္း။?
ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို ေလးေလးနက္နက္ေတြးေတာေျဖဆိုပါက....
Appointed ႏွင့္ Elected တို႔သည္ ဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ေရးအတြက္
တန္းတူတန္းမၽွျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။
လူတို႔သည္တရားမွ်တမႈကိုလိုလားၾကသည္။
လူသားတို႔သည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လိုလားၾကပါသနည္း။?
လူစုလူေဝးျဖင့္ တစ္ဘက္သားကို အႏိုင္က်င့္ရန္ေတာ့မျဖစ္တန္ရာ။
မိမိတို႔ေနထိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ တရားမွ်တမႈ Justice ကိုေဖၚေဆာင္ရန္သာျဖစ္သည္။
မိမိ၏ အလုပ္အကိုင္၊ အေတြးအၾကံ၊ အျပဳအမူမ်ားသည္ တရားနည္းလမ္းက် မွန္ကန္ေနပါလွ်က္ မိမိကို ေထာက္ခံသူပါးရွားေသာေၾကာင့္ မလိုအားအပ္ေသာ ဆံုးရႈံးမႈမ်ား ျဖစ္ရသည္ဆိုသည္ ့အေျခအေနသည္
တရားမွ်တမႈ Justice ရွိေသာ အေျခအေန မဟုတ္ႏိုင္ပါ။.....
တဖန္ ....
အမွန္တရားတို႔သည္ မဲမမ်ားပါက မ်က္ႏွာသာမရေသာ စနစ္ကို ဒီမိုကေရစီဟုမေခၚႏိုင္ပါ။ ......
ဆိုရလွ်င္..
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ လူတိုင္းလူတိုင္းသည္ "တရားမွ်တေသာဥပေဒမ်ားေအာက္တြင္ရွိေနၿပီး မိမိတို႔ေဆာင္ရြက္ခ်က္တိုင္းသည္ ဥပေဒနွင့္ အညီျဖစ္ပါက မည္သူမွ် မိမိကို မထိပါးႏိုင္" ဟူေသာယံုၾကည္ခ်က္မ်ိဳးရွိရန္လိုသည္။
အဆိုပါယံုၾကည္ခ်က္ကို Elected ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ရာႏႈံးျပည့္ အာမခံေပးႏိုင္မည္လား?
Election ဟူေခၚေသာ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔၏ သေဘာသဘာဝအားျဖင့္ေကာ ထိုသို႔
အာမခံေပးလို႔ ရႏိုင္ပါ၏ေလာ?
အေျဖေတာ့ အာမခံလို႔မရႏိုင္ပါ။
လူမ်ားစုကမဲေပးမွ အမတ္ျဖစ္မည့္သူသည္ လူမ်ားစု၏လိုလားခ်က္ကို လွ်စ္လွ်ဴရႈ၍ မရႏိုင္သည္မွာ မေဖါက္ျပန္ေသာ သဘာဝပင္ျဖစ္သည္။
ျပသနာမွာ ......
အဆိုပါလူမ်ားစု၏ လိုလားခ်က္သည္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္(သို႔) လူနည္းစု၏ အက်ိဳးကို ထိပါးၿပီးမွ ရႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ .....
ေရြးျခယ္ခံ Elected ျဖစ္ေသာ အမတ္မင္းအေနျဖင့္ မည္သို႔ဆံုးျဖတ္မည္နည္း .....
စိတ္သေဘာေျဖာင့္မတ္သူတို႔က အမွန္တရားကို ဆႏၵမဲျဖင့္ လဲမည္မဟုတ္ေသာ္လည္း ....
ေထာက္ခံမႈတစ္ခုတည္းအတြက္ ဘာမဆိုလုပ္ရဲသူတို႔အတြက္မူ
တရားမွ်တမႈကင္းေသာ အမ်ားဆႏၵကို လြယ္လြယ္ကတိေပးမည္သာျဖစ္သည္။ ....
အထက္ပါအခ်က္သည္ Elected ျဖစ္ေသာ မဏၭိဳင္၏ သဘာဝအားနည္းခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ......
ယင္းအားနည္းခ်က္ကို ကုစားရန္အတြက္ ေရႊးျခယ္ခံ Appointed မဏၭိဳင္တစ္ခုကိုဖန္တီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။....
ေရႊးေကာက္ခံမဟုတ္သည့္အတြက္ ေရႊးျခယ္ခံ Appointed တို႔သည္ လူမ်ားစုဆႏၵဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ တရားမွ်တမႈ Justice ကို
ျငင္းပယ္မည္မဟုတ္ေခ် .....
ထို႔အျပင္ လူအမ်ားစု၏ေထာက္ခံမႈေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ စနစ္ေၾကာင့္ ေနရာရလာသူ Elected မ်ား၏ တရားမွ်တမႈကင္းေသာ မူဝါဒမ်ားကိုလည္း Appointed မ်ားကသာ ထိေရာက္စြာဟန္႔တားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ .....
ေရႊးျခယ္ခံ Elected မ်ားသည္ ခန္႔အပ္ခံ Appointed မ်ားထက္ ျပည္သူႏွင့္ ပိုမိုနီးစပ္သျဖင့္ Appointed မ်ားသည္ Elected မ်ားကို မဆန္႔က်င္အပ္ေပ ဆိုေသာ အယူအဆသည္ အလြန္မွားယြင္းေသာအယူအဆျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ...
Appointed တို႔သည္ Elected တို႔ကို မဆန္႔က်င္ဝန္႔ျဖစ္အံ့ ....
အခြင့္အေရးႏွင့္ တာဝန္မ်ားျဖင့္ စည္းေဘာင္ကန္႔သတ္ထားေသာ ဒီမိုကေရစီဟူသည္ မရွိေတာ့ပဲ အင္အားႀကီးသူလူမ်ိဳးစုကသာ အုပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္လွယ္သည့္ မီးမ်ား မီးႏိုင္၊ ေရမ်ား ေရႏိုင္ လူရိုင္းတို႔ႏိုင္ငံ အဆင့္သာလွ်င္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
မၾကာေသးမီကမွ ျဖစ္ေသာ ကိစၥရပ္တစ္ခုကို ဥပမာေပးခ်င္ပါသည္ .....
ျပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ Dornal Trump အႏိုင္ရၿပီး Hillary Clinton ရႈံးခဲ့သည္။
မဲဆႏၵနယ္ ၅၃၈ နယ္တြင္ ၃၀၆ ခုတြင္ အႏိုင္ရရွိသျဖင့္ Dornal Trump ကႏိုင္သြားျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း လူထုေထာက္ခံမဲအားျဖင့္ ဆိုလွ်င္ Hillary Clinton က Dornal
Trump ထက္ မဲ သံုးသန္းေက်ာ္ အသာရရွိခဲ့ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ .. အေမရိကန္မ်ားက
"People choose Clinton, but the system elect Trump
လူထုကကလင္တန္ကို ေရႊးျခယ္ခဲ့ေပမဲ့ စနစ္က ထရန္႔ကို
ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခဲ့တယ္" ဟုဆိုၾကသည္။
ထို႔အျပင္ အမရိကန္၏လူဦးေရ ၃၂၅ သန္းတြင္ လက္ရွိသံမၼတ Dornal Trump ကုိ မဲေပးသူမွာ ၆၃ သန္းသာျဖစ္သည့္အတြက္ ၄င္းကို မဲေပးေရြးျခယ္သူမွာ လူဦးေရ၏ ငါးပံုတစ္ပံုပင္မျပည့္သည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ.....
ဒီမိုကေရစီဟု ဆိုေသာ္ျငားလည္း လူထုက ေရြးျခယ္ျခင္းမဟုတ္ပဲ စနစ္က ေရြးျခယ္၍ ေနရာရလာသူမ်ား လက္လြတ္စပယ္ မျပဳႏိုင္ေစရန္ ထိန္းညွိသည့္ မ႑ိဳင္မွာ ေရြးျခယ္ခံ Appointed မ်ား၏ မ႑ိဳင္သာျဖစ္သည္ ....
ထို႔ေၾကာင့္လည္း .... သံမၼတ Trump ၏ မူလင္ႏိုင္ငံမွ လူမ်ားအေပၚ ျပည္ဝင္ခြင့္ပိတ္သည့္ အမိန္႔ကို တရားရံုးမွ ပယ္ဖ်က္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ တရားရံုးသည္ Appointed ျဖစ္သည့္အတြက္ ေရြးေကာက္ခံ Elected မ်ားကို လြန္ဆန္ရန္မသင့္ဟုဆိုလွ်င္ ကမာၻ႔ေရွ႕ေဆာင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးသည္ တရားမွ်တမႈ Justice ႏွင့္ကင္းကြာေသာ မူဝါဒမ်ားျဖင့္ စခန္းသြားေနရမည္ျဖစ္သည္။
ခန္႔အပ္ခံမ်ားသည္ အမတ္တိန္မ်ားေလာ?
=====================
သကၠရာဇတ္ ၇၄၅ တြင္ ဘုရင္ ရာဇဓိရာဇ္ နန္းတတ္ေသာအခါ ဒဂံုၿမိဳ႕စားဘတုန္းက မခစားပဲ ဘုရင္ျဖစ္မွ လာ၍ခစားေသာေၾကာင့္ အမတ္တိန္ကို သတ္ေစဟု အမိန္႔ေတာ္ရွိခဲ့သည္။
အမတ္တိန္က ......
"ထီးျဖဴေဆာင္းေသာမင္းကိုသာ ခစားသည္၊ ထီးျဖဴမေေဆာင္းေသာမင္းကို မခစားတတ္၊ အမ်က္ေတာ္ရွိ၍ ကြပ္ညွပ္ေတာ္မူေသာ္ ကၽြႏ္ုပ္ေသရမည္" ဟုနားေလွ်ာက္ခဲ့၏။
အမတ္တိန္၏ စကားသည္ မင္းမႈထမ္းတို႔ႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္ ကိုးကားျပဳ ဥပမာေပးခဲ့ေသာစကားျဖစ္သည္ ......
စဥ္းစားရန္မွာ ....
Appointed တရားသူႀကီးမ်ားသည္ အမတ္တိန္ကဲ့သို႔က်င့္ရန္သင့္သေလာ ဟူသည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။ .....
က်င့္ရန္သင့္သည္ဆိုျငားအံ့ အေမရိကန္သို႔မူလဆင္ႏိုင္ငံမွလူမ်ား ဝင္ႏိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္ေတာ့ ....
ဆိုရလွ်င္ .....
ခန္႔အပ္ခံတရားသူႀကီးမ်ားက အမတ္တိန္မ်ားအျဖစ္ မက်င့္ေဆာင္ေစေရးသည္ အာဏာခြဲျခားက်င့္သံုးေရး Separation of Power ၏ အႏွစ္သာရသေဘာတရား တစ္ခုျဖစ္ေပသည္။
ထိုသို႔မက်င့္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္လည္း ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္ တရားသူႀကီးမ်ား၏ သက္တန္းကို အစိုးရအဖြဲ႔၏ သက္တန္းႏွင့္ သီးသန္႔ကင္းလြတ္စြာထားသလို ....
ခန္႔အပ္ၿပီး တရားသူႀကီးမ်ားကိုလည္း အလြယ္တကူ ျဖဳတ္မခ်ႏိုင္ေရးအတြက္ Impeachment ဟူေသာ စြတ္စြဲျပစ္တင္ျခင္း နည္းလမ္းအရ အမတ္သံုးပံုႏွစ္ပံု၏ ဆႏၵျဖင့္သာ ရာထူးမွဖယ္ရွားႏိုင္ေၾကာင္း ျပဌာန္းထားေလ့ရွိသည္။
(ဥပမာ အေမရိကန္တရားရံုးခ်ဳပ္တြင္ တရားသူႀကီးမ်ား၏သက္တန္းသည္ တစ္သက္တာျဖစ္ၿပီး အမတ္မ်ား၏သံုးပံုႏွစ္ပံုက ျပစ္တင္ရႈံ႕ခ်ျခင္းမရွိပဲ ၄င္းတို႔ကိုမည္သူမွ မဖယ္ရွားႏိုင္ေပ)
နိဂံုး
===
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ .....
ဒီမိုကေရစီ ဟူသည္ လူမ်ားစု၏ ဆႏၵအရ မူေဘာင္ေဖၚေဆာင္ လႈပ္ရွားရေသာ စနစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ......
ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံ Elected မ႑ိဳင္တို႔သည္ ....
(၁)လူမ်ားစု၏လိုလားခ်က္ကို လြန္ဆန္ရန္ခက္ခဲသည္ဟူေသာ သဘာဝ အားနည္းခ်က္ (Natural Weakness) ႏွင့္
(၂)ေရြးေကာက္ပံုစနစ္တို႔၏ မလြဲသာေသာ အားနည္းခ်က္ (Donal Trump ျဖစ္ရပ္ကဲ့သို႔) မ်ားရွိေနသည့္အတြက္ တရားမွ်တမႈရွိေသာ လူ႔ေဘာင္တစ္ခု တည္ေထာင္ရန္အလို႔ငွာ Appointed တို႔သည္ Elected တို႔ႏွင့္တန္းတူျဖစ္ေနဖို႔ လိုအပ္ေပေၾကာင္း ဥာဏ္မီသေရြ႕ေရးသားလိုက္ရေပသည္။
ေဇယ်ာေအးခ်ိဳ (ေခတၱသခြပ္ေျမ)
