xxxxxx
ဇာရီမႈကို ဆုိင္းငံ့ျခင္း။
xxxxxxxxxxx
အမိန္႕ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ျခင္း
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္းဥပေဒ ၂၉ အရ တရားရံုးတစ္ရံုးရံုး တြင္ ယင္းရံုးက ခ်မွတ္သည့္ ဒီကရီကိုရရွိထားသူ တရားႏိုင္အေပၚ ယင္းဒီကရီခ်မွတ္ခံ ရသူက စြဲဆိုေသာ အျခားအမႈတစ္မႈမွာ မျပီးမျပတ္ရွိေနလွ်င္၊ ထုိအမႈကို မဆံုးျဖတ္ရ ေသးမီ ထိုတရားရံုးသည္ အာမခံႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ျဖစ္ေစ၊ အျခားနည္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ သင့္ သည္ထင္ျမင္သည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားသတ္မွတ္၍ အဆိုပါဒီကရီအတည္ျပဳျခင္းကို ဆိုင္းငံ့ႏုိင္သည္။
ဇာရီမႈကို အမိန္႔ ၂၁၊ နည္းဥပေဒ ၂၉ အရ ဆိုင္းငံ့ႏိုင္ရန္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ား ညီညြတ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(က) ဆိုင္းငံ့ေပးရန္ ေလွ်ာက္လႊာကို ဇာရီမႈတြင္ တင္သြင္းရန္ျဖစ္ျပီး ဇာရီရံုးက အဆံုးအျဖတ္ေပးရမည္။
(ခ) မျပီးျပတ္ေသးေသာအမႈသည္ "တရားမၾကီးမႈ" ျဖစ္ရမည္။
(ဂ) မျပီးျပတ္ေသးေသာတရားမၾကီးမႈႏွင့္ ဆိုင္းင့ံရမည့္ဇာရီမႈသည္ တရားသူၾကီးတစ္ဦးတည္းထံတြင္ ရွိရမည္။
(ဃ) မျပီးျပတ္ေသးေသာ တရားမၾကီးမႈသည္ ဇာရီမႈမွ တရားႏိုင္၊ တရားရႈံးတို႔ စပ္ၾကားျဖစ္ပ်က္ေသာ မႈခင္းျဖစ္ရမည္။
(င) ပထမစြဲဆိုသည့္အမႈမွ တရားလို၊ တရားျပိဳင္မ်ားႏွင့္ ေနာက္စြဲသည့္ တရားမမႈမွ တရားလို၊ တရားျပိဳင္တို႔သည္ ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ရမည္။
(စ) ဒုတိယအမႈကို စြဲဆိုသည့္ တရားလိုသည္ ပထမအမႈမွ တရားရႈံးျဖစ္ ရမည္။
(ဆ) စစ္ေဆးဆဲတရားမၾကီးမႈ၏သေဘာသဘာ၀သည္ အတည္ျပဳလို သည့္ ဒီကရီ၏သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ်တူညီရန္ သို႔မ ဟုတ္ အလားတူရန္မလိုအပ္ေသာ္လည္း တရားႏိုင္ႏွင့္ တရားရႈံး တို႔သည္ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦးက ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို "ေထ" ႏိုင္ ရမည္။
(ဇ) ဆိုင္းငံ့ရန္ေလွ်ာက္လႊာကို ဇာရီမႈတြင္ ပစၥည္းမေရာင္းခ်မီ တင္သြင္း ရမည္။
----
(က) ဆိုင္းငံ့ေပးရန္ ေလွ်ာက္လႊာကို ဇာရီမႈတြင္ တင္သြင္းရန္ျဖစ္ျပီး ဇာရီရံုးက အဆံုးအျဖတ္ေပးရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ေဒါက္တာလွမင္း ပါ (၂) ႏွင့္ ေဒၚေစာလႈိင္ (၁၉၈၉၊ မတစ၊ စာ ၆၆) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းဆံုးျဖတ္ပါသည္။
"ဇာရီမႈကိုဆိုင္းငံ့ေပးရန္ေလွ်ာက္လႊာကို မည္သည့္ တရားမၾကီးမႈ တြင္ ေလွ်ာက္ထားရမည္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ဇာရီမႈတြင္ ေလွ်ာက္ထားရမည္ ဆိုေသာအခ်က္မွာမူ နည္း ၂၉ တြင္ ျပတ္ျပတ္သားသား ျပ႒ာန္းထားျခင္း မရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
နည္း ၂၉ တြင္"တရားရံုး" ဟူေသာ စကားရပ္ကို ၃ ၾကိမ္သံုးစြဲထား သည္။ နည္း ၂၉ ၏ ပထမစာေၾကာင္းတြင္ ပါရွိေသာ "တရားရံုး" သည္ တရားမၾကီးမႈ စြဲဆိုထားရာ တရားရံုးကို ရည္ညႊန္းသည္။ ဒုတိယစာေၾကာင္း တြင္ပါရွိေသာ "တရားရံုး"သည္ ဇာရီမႈတင္သြင္းထားရာ တရားရံုးကိုရည္ညႊန္း သည္။ သို႔ရာတြင္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း တရားရံုးမွာမူ တစ္ရံုး တည္းျဖစ္သည္။ နည္း ၂၉ ၏ တတိယစာေၾကာင္းပါ "တရားရံုး" ဆိုေသာ စကားရပ္ကို ေထာက္ခ်င့္၍ ဒီကရီအတည္ျပဳျခင္းကို ဆိုင္းငံ့ထားရန္ မည္သည့္အမႈတြင္ ေလွ်ာက္ထားရမည္ဆိုေသာ ျပႆနာကို စိစစ္ဆံုးျဖတ္ ရန္ ျဖစ္သည္။
ကိုေအးပါ -၂ ႏွင့္ ရာစုဘီဘီပါ - ၃ (၁၉၅၀ ခုႏွစ္၊ မတစ၊ စာ - ၂၈၈)အမႈတြင္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအား မည္သို႔မည္ပံု အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူရ ေၾကာင္း ေအာက္ပါအတိုင္း ထံုးဖြဲ႕ထားသည္။
" Where two interpretations are possible, the one most in accord with justice, convenience, reason and legal principles, should be applied, as it is most improbable that the legislature
would over-throw fundamental principles,"
ဇာရီမႈကို ဒီကရီအတည္ျပဳသည့္ တရားရံုးကျဖစ္ေစ၊ အထက္ တရားရံုးကျဖစ္ေစ ဆိုင္းင့ံေလ့ရွိသည္မွာ အမ်ားအသိျဖစ္သည္။
တရားမၾကီး မႈတစ္မႈတြင္ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ျဖင့္ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ေလ့မရွိေခ်။ အဆင္ေျပမႈ၊ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈတို႔ကို ေထာက္ခ်င့္၍ နည္း ၂၉ ၏ တတိယစာေၾကာင္း တြင္ပါရွိေသာ "တရားရံုး" သည္ ဒီကရီကို အတည္ျပဳအပ္ေသာ တရားရံုး ျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ယူမွသာ သဘာ၀က်ေသာ အေျဖကို ရရွိႏိုင္ေပလိ့မ္ မည္။
ဤအေျခအေနတြင္ ဇာရီမႈကို နည္း ၂၉ အရ ဆိုင္းငံ့ေပးရန္ ေလွ်ာက္ လႊာကို ဇာရီမႈတြင္ တင္သြင္း၍ ဒီကရီကို အတည္ျပဳလ်က္ရွိေသာ တရားရံုးက အဆံုးအျဖတ္ေပးျခင္းသည္ အဆင္အေျပဆံုး ျဖစ္သည္။"
---
(ခ) မျပီးျပတ္ေသးေသာအမႈသည္ "တရားမၾကီးမႈ" ျဖစ္ရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ေဒၚေထြးတင္ ႏွင့္ ေဒၚၾကည္ၾကည္ (၁၉၉၀၊ မတစ၊ စာ ၅၆(၅၇၊၅၈)) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ညႊန္ျပပါသည္။
"အေမြထိန္းစာေလွ်ာက္ထားမႈသည္ တရားမၾကီးမႈ မဟုတ္ေၾကာင္း ဆူဘန္ခန္းပါ ၂ ႏွင့္ မိုဟာမက္ယူစြက္ (၁၉၃၈ ခုႏွစ္၊ ရန္ကုန္ စီရင္ထံုးမ်ား၊ စာ ၇၂) အမႈတြင္ ထံုးဖြဲ႕ထားသည္။ အေမြထိန္းစာကို မည္သည့္အခါ ရုပ္သိမ္း ႏိုင္ေၾကာင္း အေမြဆက္ခံျခင္းအက္ဥပေဒပုဒ္မ ၂၆၃ တြင္ ျပ႒ာန္း ထားသည္။ ယင္းဥပေဒ အခန္း ၄ တြင္ ေသတမ္းစာ အတည္ျပဳလက္မွတ္ႏွင့္ အေမြထိန္း စာထုတ္ေပးျခင္း၊ ရုပ္သိမ္းျခင္းတို႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ပါရွိသည္။
အဆိုပါ ပုဒ္မ ၂၉၅ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းျပ႒ာန္းထားသည္။
"295 In any case before the District Judge which there is contention, the proceeding shall take as nearly as may be, the form of a regular suit according to the provisions of the Code of Civil procedure, in which the petitioner for probate or letters of administration, as the case may be, shall be the plaintiff, and the person who has appeared to
oppose the grant shall be the defendant."
အထက္ေဖာ္ျပပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ အေမြထိန္းစာ ထုတ္ေပး သည့္အမႈကို ရည္ညႊန္းသည္ဟု ယူဆရန္အေၾကာင္း ေပၚေပါက္ေသာ္လည္း ပုဒ္မ ၂၉၆ တြင္ အေမြထိန္းစာရုပ္သိမ္းသည့္အခါ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားျခင္းကိုေထာက္ရႈ၍ ပုဒ္မ ၂၉၅ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ မ်ားအတိုင္း အေမြထိန္းစာရုပ္သိမ္းသည့္အမႈတြင္ လိုက္နာက်င့္သံုးရန္ျဖစ္ သည္ဟု ဆိုရေပမည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အေမြထိန္းစာကို ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ေလွ်ာက္ ထားမႈသည္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉တြင္ ရည္ညႊန္း ထားေသာ "တရားမၾကိးမႈ" မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ သို႔ျဖစ္၍ အေမြထိန္းစာ ပယ္ဖ်က္ ေပးရန္ ေလွ်ာက္ထားဆဲတြင္ ေဒၚေထြးတင္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ဇာရီမႈကို တရားမက်င့္ထံုး ဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဆိုင္းငံ့ထားခြင့္ရွိမည္ မဟုတ္ေခ်။"
---
(ဂ) မျပီးျပတ္ေသးေသာတရားမၾကီးမႈႏွင့္ ဆိုင္းင့ံရမည့္ဇာရီမႈသည္ တရားသူၾကီးတစ္ဦးတည္းထံတြင္ ရွိရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ဦးတင္ဦး ႏွင့္ ဦးဂြမ္းဟုတ္ (၁၉၈၄၊ မတစ ၊ စာ ၂၇၀) အမႈတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္းညႊန္ျပပါသည္။
"တရားမက်င့္ထံုး အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ဆိုလွ်င္ တရားမၾကီးမႈကို စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည့္ တရားရံုးသည္ မိမိရံုးတြင္ စစ္ေဆး ေဆာင္ရြက္ဆဲျဖစ္ေသာ ဇာရီမႈကိုသာ ဆိုင္းငံ့ေပးႏိုင္ေပသည္။ အျခား တရားရံုးရွိ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ျခင္းမျပဳႏိုင္ေပ။"
အယြတ္အီး - ဂ်ီ၀ါမီးရား ႏွင့္ အမ္မိုဟာမက္မြတ္စတဖာကမာလ္ ပါ (၃)
(၁၉၈၄၊ မတစ၊ စာ ၃၃၅)အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပသည္။
"တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ တရားမၾကီးကို စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည့္ တရားရံုးကသာ မိမိရံုးတြင္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဆဲ ျဖစ္ေသာ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ေပးႏိုင္သည္။ အျခားတရားရံုး၏ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ ျခင္းမျပဳႏိုင္ေပ။"
ေဒါက္တာလွမင္း ပါ (၂) ႏွင့္ ေဒၚေစာလႈိင္ (၁၉၈၉၊ မတစ၊ စာ ၆၆(၆၈)) အမႈ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပပါသည္။
"နည္း ၂၉ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အရ တရားရႈံးမ်ားက စြဲဆိုေသာအမႈ စြဲဆိုထားသည့္ တရားရံုးႏွင့္ ဇာရီမႈ တင္သြင္းထားသည့္ တရားရံုးသည္ တစ္ရံုးတည္း ျဖစ္ရမည္။"
ဦးစိုးပိုင္ ပါ ၂ ႏွင့္ ဦးသိန္းေမာင္ (၁၉၉၂၊ မတစ၊ စာ ၄၂ (၄၄၊၄၅)) အမႈတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္းညႊန္ျပသည္။
"အလ်ဥ္းသင့္၍ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ညႊန္ၾကားလိုက္သည္မွာ လက္ရွိ တရားရံုး မ်ားဖြဲ႕စည္းပံုအရ ဆုိပါလွ်င္ တရားရံုးတစ္ရံုးတည္းပင္ ျဖစ္ေစကာမူ တရား သူၾကီးမွာ တစ္ဦးထက္မက ရွိႏိုင္သျဖင့္ ထုိတရားသူၾကီးအသီးသီးသည္ ယင္းတရားရံုး၏ စီရင္ပိုင္ခြင့္ကိုပင္ က်င့္သံုး၍ အမႈမ်ား စီရင္ေနၾကသည္။
ယခင္က တရားရံုးဖြဲ႕စည္းပံုအတိုင္း တစ္ရံုးလွ်င္ တစ္ဦးစီ စီရင္သည့္ ပံုစံမ်ိဳး မဟုတ္ေပ။
ထို႔ေၾကာင့္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လက္ရွိ တရားသူၾကီးမ်ားသည္ ေအာက္ပါအတိုင္း လိုက္နာရန္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ညႊန္ျပလိုက္သည္။
(က) ထပ္မံ၍ စြဲဆိုေသာ တရားမၾကီးမႈကို စစ္ေဆးစီရင္ေသာ တရားသူၾကီး၏ လက္၀ယ္တြင္ ရွိသည့္ ဇာရီမႈကိုသာ ယင္း တရားသူၾကီးက ဆိုင္းငံ့ထားႏိုင္သည္။
(ခ) ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ရန္ ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ကို္ တရားမၾကီးမႈ တြင္ ခ်မွတ္ျခင္းမျပဳဘဲ ဇာရီမႈတြင္သာ ခ်မွတ္ရန္ျဖစ္သည္၊
(ဂ) အကယ္၍ ဇာရီမႈကိုကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ တရား သူၾကီးက မိမိတို႔တရားရံုးတစ္ရံုးတည္းတြင္ ရွိေသာ အျခား တရားသူၾကီးလက္၀ယ္ရွိ တရားမၾကီးမႈကို အေၾကာင္းျပဳ ျပီး မိမိ၏ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့သင့္ေၾကာင္း ယူဆလွ်င္ ဇာရီမႈ ႏွင့္ တရားမၾကီးမႈတို႔ တရားသူၾကီးတစ္ဦးတည္းထံတြင္ ေရာက္ရွိေစရန္အတြက္ အမႈခြဲေ၀ေပးပိုင္ခြင့္ရွိေသာ တရား သူၾကီးထံ က်ိဳးေၾကာင္းေဖာ္ျပ၍ တင္ျပရန္ျဖစ္သည္။
-----
(ဃ) မျပီးျပတ္ေသးေသာ တရားမၾကီးမႈသည္ ဇာရီမႈမွ တရားႏိုင္၊ တရားရႈံးတို႔ စပ္ၾကားျဖစ္ပ်က္ေသာ မႈခင္းျဖစ္ရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ေကေကပီေလး ႏွင့္ တီေဂ်ေကာ့ပါ (၃)ဦး (၁၉၇၈၊ မတစ၊ စာ ၄) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပပါသည္။
"တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ တရားရႈံးက တရားႏုိင္အေပၚ စြဲဆိုထားေသာ အမႈမျပီးျပတ္မီွအတြင္း တရားႏိုင္က တရား ရႈံးအေပၚ ဖြင့္လွစ္ေဆာင္ရြက္ထားေသာ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ထားႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မျပီးမျပတ္ေသးေသာအမႈ ႏွင့္ ဇာရီမႈႏွစ္မႈလံုးမွာ တရားႏိုင္ တရားရႈံးတို႔ စပ္ၾကား ျဖစ္ပ်က္ေသာ မႈခင္းသာ ျဖစ္ရမည္။ ယခုအမႈတြင္ ေလွ်ာက္ထားသူ ေကေကပီေလးမွာ ဇာရီမႈ ေပၚေပါက္လာေသာ တရားမ မူလမႈ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဇာရီမႈ၌ေသာ္လည္းေကာင္း အမႈသည္အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့သူ မဟုတ္ပဲ အျပင္လူသာျဖစ္၍ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒအမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ တြင္ လံုး၀အက်ံဳးမ၀င္ေသာေၾကာင့္ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့မိန္႔ မေပး ႏိုင္ေပ။"
---
(င) ပထမစြဲဆိုသည့္အမႈမွ တရားလို၊ တရားျပိဳင္မ်ားႏွင့္ ေနာက္စြဲသည့္ တရားမမႈမွ တရားလို၊ တရားျပိဳင္တို႔သည္ ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ေဒၚမေမာ္ႏြယ္ပါ (၂)ဦး ႏွင့္ ေဒၚဖာတီမာတီ(ခ)ေဒၚသီ ပါ(၃)ဦး (၁၉၇၈ မတစ၊ စာ ၈၆) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုုင္း ညႊန္ျပပါသည္။
"တရားမမူလမႈတစ္မႈအဆံုးအျဖတ္မေပးေသးမီ အျခားအမႈမွ ဇာရီမႈ ကိုဆိုင္းထားရန္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ တြင္ ပါရွိသည္။ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဇာရီမႈဆိုင္းေပးရန္ အတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္မွာ ပထမစြဲဆိုသည့္ တရားမမႈမွ တရားလို၊ တရားျပိဳင္မ်ား ႏွင့္ ေနာက္စြဲသည့္ တရားမမႈမွ တရားလို တရားျပိဳင္တို႔သည္ ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ရမည္။ ယခုမွာမူကား ဇာရီမႈအမွတ္ ၂၀/၇၃ ေပၚေပါက္လာသည့္ တရားမမႈ၌ ဦးလွေမာင္က ဦးသာဒင္အေပၚ စြဲဆိုသည့္အမႈျဖစ္သည္။ ေနာက္စြဲဆိုသည့္ ရန္ကုန္တိုင္းတရားရံုး တရားမ မူလမႈအမွတ္ ၁၁/၇၅ မွာ ေလွ်ာက္ထားသူက ေလွ်ာက္ထားခံရသူတို႔အား စြဲဆိုသည့္အမႈ ျဖစ္သည္။ သို႕ျဖစ္၍ တရားမက်င့္ထံုး ဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ႏွင့္ အက်ံဳးမ၀င္သျဖင့္ ရန္ကုန္တိုင္းတရားရံုးရွိ တရားမမႈ ျပီးျပတ္သည္ အထိ ျမိဳ႕နယ္တရားရံုး၏ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ထားရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။"
အယြတ္အီး - ဂ်ီ၀ါမီးရား ႏွင့္ အမ္မိုဟာမက္မြတ္စတဖာကမာလ္ပါ(၃) (၁၉၈၄၊ မတစ၊ စာ ၃၃၅) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပပါသည္။
"အမႈႏွစ္မႈတြင္ ပါ၀င္ေသာအမႈသည္မ်ားတူညီျခင္းမရွိသျဖင့္ ဇာရီမႈ ကို အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဆိုင္းငံ့ထားျခင္း မျပဳႏိုင္။"
----
(စ) ဒုတိယအမႈကို စြဲဆိုသည့္ တရားလိုသည္ ပထမအမႈမွ တရားရႈံးျဖစ္ ရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ဦးစိုးစံပါ (၂)ဦး ႏွင့္ ေဒၚက်င္ပုပါ (၂)ဦး(၁၉၇၈၊ မတစ၊ စာ ၁၈) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ညႊန္ျပပါသည္။
"တရားရံုးက တရားမမႈတြင္ ဒီကရီခ်မွတ္ျပီးေနာက္ ယင္းအမႈမွ တရားရႈံးသည္ ယင္းအေပၚ ဒီကရီခ်မွတ္ျခင္းခံရသည့္ အမႈမွ တရားႏိုင္အေပၚ တရားတစ္ထံုးထပ္မံစြဲဆိုသည့္အခါ ပထမအမႈမွ ဒီကရီအရ ဖြင့္လွစ္သည့္ ဇာရီမႈကို ေနာက္ထပ္စြဲဆိုသည့္ အမႈစစ္ေဆးေနသည့္အေတာအတြင္း ယင္းတရားရံုးက တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒအမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဆိုင္းငံ့ အမိန္႔ထုတ္ေပးႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ ႏွင့္ အက်ံဳး၀င္ရန္ လိုအပ္သည့္ အခ်က္တခ်က္မွာ ဒုတိယမႈစြဲဆိုသည့္ တရားလိုသည္ ပထမမႈမွ တရားရႈံးျဖစ္ရမည္။ ဤအမႈတြင္ မဂၤလာ ေတာင္ညြန္႕ျမိဳ႕နယ္တရားရံုး ဇာရီမႈ အမွတ္ ၅၈/၇၃ ေပါက္ဖြားလာသည့္ တရားမမူလမႈမွာ ယခင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္တရားမရံုး၊ တရားမမူလမႈအမွတ္ ၁၀၅၃/၅၈ ျဖစ္သည္။ ယင္းအမႈတြင္ ယခု ေလွ်ာက္ထားခံရသူ ေဒၚက်င္ပု သည္ တရားရႈံးတစ္ဦး မဟုတ္ေပ။ ယင္းအမႈတြင္ ေဒၚက်င္ပုသည္ တရားျပိဳင္ တစ္ဦးအျဖစ္ျဖင့္ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ သို႔ျဖစ္၍ ရန္ကုန္တိုင္း တရားရံုးက တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရလည္း ဆိုင္းငံ့အမိန္႔ ထုတ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။"
ေဒါက္တာလွမင္း ပါ (၂) ႏွင့္ ေဒၚေစာလႈိင္ (၁၉၈၉၊ မတစ၊ စာ ၆၆(၆၇)) အမႈ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပသည္။
"တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ျပ႒ာန္းထားသည္-
"29. Where a suit is pending in any Court against the holder of a decree of such. Court on the part of the person against whom the decree was passed, the Court may, on such terms as to security or otherwise as it thinks fit, stay execution of the decree until the pending suit has been decided."
ဤျပ႒ာန္းခ်က္အရဆိုလွ်င္ စြဲဆိုထားဆဲ အမႈမွ တရားလိုမ်ားသည္ ဇာရီမႈမွ တရားရံႈးမ်ားျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ယံုမွားဖြယ္မရွိေခ်။ နည္း ၂၉ တြင္ ရည္ညႊန္းထားေသာ အမႈသည္မ်ားသည္ အဓိကအမႈသည္၊ သာမန္ အမႈသည္၊ စတိအမႈသည္ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားထားျခင္း မရွိေခ်။ သို႔ရာတြင္ တရားရံုးသည္ သင့္ေလ်ာ္ေသာအမႈတြင္ အမႈႏွစ္မႈလံုး၌ အမႈသည္ခ်င္း တူပါက တရားရႈံးမ်ားအေပၚ ဒီကရီကို အတည္မျပဳဘဲ ဆိုင္းငံ့ထားႏိုင္သည္။ ေနာက္စြဲဆိုေသာ အမႈတြင္ မပါ၀င္သည့္ တရားရႈံး အေပၚတြင္မူ ဒီကရီကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားရန္ျဖစ္သည္။"
---
(ဆ) စစ္ေဆးဆဲတရားမၾကီးမႈ၏သေဘာသဘာ၀သည္ အတည္ျပဳလို သည့္ ဒီကရီ၏သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ်တူညီရန္ သို႔မ ဟုတ္ အလားတူရန္မလိုအပ္ေသာ္လည္း တရားႏိုင္ႏွင့္ တရားရႈံး တို႔သည္ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦးက ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို "ေထ" ႏိုင္ ရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
စစ္ေဆးဆဲအမႈ၏ သေဘာသဘာ၀သည္ အတည္ျပဳလုိသည့္ ဒီကရီ၏ သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ်တူညီမွသာ သို႔မဟုတ္ အလားတူမွသာ ဆိုင္းငံ့ႏိုင္ သည္ဟု တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႕ ၂၁၊ နည္းဥပေဒ ၂၉ တြင္ ကန္႔သတ္ထားျခင္း မရွိေၾကာင္း DAW OHN KHIN v. U KYIN SEIN (၁၉၆၆၊ မတစ၊ စာ ၅၄၇) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပပါသည္။
"There is no restriction whatsoever in Rule 29, Order 21, Civil Procedure Code that the stay can only be granted when the nature of the pending suit is identical or similar to that of the decree sought to be executed."
နည္းဥပေဒ ၂၉ ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဇာရီမႈမ်ား ပြားမ်ားျခင္းကို ပိတ္ပင္ရန္ ႏွင့္ တရားရႈံးက တရားႏိုင္အေပၚတြင္ အမႈစြဲဆုိေသာအခါ တရားႏိုင္ ႏွင့္ တရားရႈံးတို႔ သည္ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို "ေထ" ႏိုင္ေစရန္ျဖစ္ေၾကာင္း DAW OHN KHIN v. U KYIN SEIN (၁၉၆၆၊ မတစ၊ စာ ၅၄၇) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ညႊန္ျပသည္။
"The object of the rule is to prevent multiplicity of execution proceedings and to enable the decree-holder and the judgment-debtor to adjust their claims against each other when the judgment-debtor has instituted a suit against the decree-holder.
ဦးအုန္းေဖ ႏွင့္ ဦးအမ္ဂ်ီအာမက္ပါ (၂)(၁၉၈၈၊ မတစ၊ စာ ၅၇) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းထံုးဖြဲ႕ထားပါသည္။
"ဦးအမ္ဂ်ီအာမက္တို႔က ဦးအုန္းေဖ အေပၚ စြဲဆိုေသာအမႈတြင္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ပါက ေငြဒီကရီသာ ရရွိမည္ျဖစ္၍ ယင္းဒီကရီသည္ ဦးအုန္းေဖက ဦးအမ္ဂ်ီအာမက္အေပၚ ရရွိထားေသာ အိမ္ႏွင့္ဒီကရီကို "ေထ" ႏိုင္ျခင္း မရွိေပ၊ ဒီကရီ ႏွစ္ရပ္သည္ တသီးတျခားစီ ျဖစ္သည္။ ဤအေျခအေနတြင္ မူလရံုးက တရားမက်င့္ထံုး အမိန္႔ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ေလွ်ာက္ထားသူ အတည္ျပဳဆဲ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ တရားမဇာရီမႈအမွတ္ ၅၆ ကို ဆိုင္းငံ့ထားရန္ အမိန္႔ထုတ္ေပးခဲ့ျခင္းသည္ ေလွ်ာက္ထားသူအတြက္ တရားမမွ်တမႈ ကင္းမဲ့ ေစျပီး နစ္နာမႈရွိႏိုင္ေပသည္။"
ဦးအုန္းေဖ ႏွင့္ ဦးအမ္ဂ်ီအာမက္ပါ (၂) (၁၉၈၈၊ မတစ၊ စာ ၅၇(၅၉))အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းညႊန္ျပသည္။
"ေဒၚအုန္းခင္ ႏွင့္ ေဒၚၾကင္စိန္ အမႈ (၁၉၆၆၊ မတစ၊ စာ ၅၄၈) အမႈ တြင္ မူလရံုးသံုးသပ္သကဲ့သို႔ တရားမက်င့္ထံုး အမိန္႕ ၂၁၊ နည္း ၂၉ အရ ဇာရီမႈကို ဆိုင္းငံ့ထားရန္မွာ စြဲဆိုထားေသာ တရားမမႈႏွင့္ အတည္ျပဳ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည့္ ဒီကရီတို႔မွာ သေဘာခ်င္းတူဘို႕မလိုဟူေသာ အခ်က္ သာမက တရားႏိုင္ႏွင့္ တရားရႈံးတို႔သည္ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦးက ေတာင္းဆိုမႈ မ်ားကို "ေထ" ႏိုင္ၾကေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါ၀င္ေၾကာင္း ထံုးဖြဲ႕ထားသည္။"
---
(ဇ) ဆိုင္းငံ့ရန္ေလွ်ာက္လႊာကို ဇာရီမႈတြင္ ပစၥည္းမေရာင္းခ်မီ တင္သြင္း ရမည္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
အမိန္႕ ၂၁၊ နည္းဥပေဒ ၂၉ အရ ေလွ်ာက္လႊာကို ပစၥည္းမေရာင္းခ်မီသာ တင္သြင္းႏိုင္ေၾကာင္း U AUNG DIN v. HALDAR (အိႏၵိယစီရင္ထံုးမ်ား၊ အတြဲ ၁၃၊ ရန္ကုန္၊ စာ ၃၅၁) အမႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ညႊန္ျပထားသည္။
"After he sale of his property and before its confirmation, the judgment-debtor filed a suit against the decree-holder alleging a certain agreement with regard to the satisfaction of the decree. He applied to the Court for a stay of confirmation of the sale under Order 21, rule 29, of the Civil Procedure Code.
Held, that the application was too late and could only have been made before the sale."
----
အပိုင္း (၃)
xxxxxxxxx
အမိန္႕ ၄၁၊ နည္း ၅ အရ ဇာရီမႈကို ဆုိင္းငံ့ျခင္း
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
ေလးစားစြာျဖင့္
