ကာလစည္းကမ္းသတ္ဥပေဒပုဒ္မ - ၃ ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍
ကာလစည္းကမ္းသတ္ဥပေဒပုဒ္မ - ၃ တြင္ စည္းကမ္းသတ္ကာလ ကုန္ဆံုးျပီးမွ စြဲဆိုသည့္ တရားမၾကီးမႈ ၊ တင္သြင္းသည့္ အယူခံမႈ ႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားမႈတို႔ကို ကာလစည္းကမ္းသတ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေခ်ပျခင္းပင္ မျပဳေသာ္လည္း ပလပ္ရမည္။ ဟုျပဌာန္းထားပါသည္။
အဆိုပါပုဒ္မ - ၃ အရ ကာလစည္းကမ္းသတ္ေက်ာ္ေနရင္ တရားျပိဳင္က ထုေခ်ျခင္းမရွိေသာ္လည္း dismiss လုပ္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
------
ပုဒ္မ - ၃အား ျခြင္းခ်က္ ျပဳသည့္ စီရင္ထံုး ႏွစ္ခု
အထက္ပုဒ္မ - ၃တြင္ ေခ်ပျခင္းမျပဳေသာ္လည္း ပလပ္ရမည္ဟု အတိအလင္းျပဌာန္းေသာ္လည္းေအာက္ပါစီရင္ထံုး ႏွစ္ခုတြင္ ပုဒ္မ- ၃ကို ေအာက္ပါအတိုင္းျခြင္းခ်က္ျပဳပါသည္။
အမ္အက္စ္ခ်စ္တီးယားဖမ္း ႏွင့္ အက္စ္စီးဘိုလတ္ (ရန္ကုန္၊ အတြဲ -၁၃၊ စာ ၄၃) တြင္
တရားမမႈတစ္မႈသည္ ကာလစည္းကမ္းသတ္ေက်ာ္လြန္ေနေၾကာင္း အဆုိလႊာတြင္ ေပၚလြင္ေနလွ်င္ တရားျပိဳင္က တင္ျပသည္ျဖစ္ေစ၊ မတင္ျပသည္ျဖစ္ေစ၊ ယင္းအခ်က္ကို တရားရံုးကစဥ္းစားဆံုးျဖတ္ရမည္။
ကာလစည္းကမ္းသတ္ျပသနာသည္ အေၾကာင္းျခင္းရာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အဆံုးအျဖတ္ေပၚ တည္ေနလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ လိုအပ္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို သက္ေသထင္ရွားျပမထားလွ်င္ျဖစ္ ေစ၊ တရားျပိဳင္က တင္ျပျခင္းမျပဳလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ စြန္႔လႊတ္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ တရားရံုးက ဆံုးျဖတ္ျခင္းမျပဳႏိုင္။
ဟုထံုးဖြဲ႕သည္။
ထို႔ျပင္ လႊဲအပ္ပစၥည္းထိန္း၀န္ ႏွင့္ မစၥစ္ေရဘမ္း ႏွင့္ အျခားသူမ်ား (၁၉၄၀၊ ရန္ကုန္ ၂၇၃) တြင္လည္း
တရားရံုးေရွ႕ရွိ ၀န္ခံထားေသာ သို႔မဟုတ္ သက္ေသထင္ရွားျပျပီးျဖစ္ေသာ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ား အရ အဆံုးအျဖတ္ေပးႏုိင္သည့္ ဥပေဒဆိုင္ရာျပသနာသက္သက္ျဖစ္လွ်င္ တရားရံုးသည္ ကာလစည္းကမ္းသတ္ဥပေဒပုဒ္မ ၃ အရ မိမိသေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ကာလစည္းကမ္းသတ္ ျပသနာကို ေဖာ္ထုတ္ အဆံုးအျဖတ္ေပးရန္ တာ၀န္ရွိသည္။
တစ္ဘက္တြင္ ယင္းျပသနာသည္ အဆိုလႊာအရ ထင္ရွားေပၚလြင္ျခင္းမရွိဘဲ အေၾကာင္းျခင္းရာ ျပသနာအေပၚတည္လွ်င္ တရားျပိဳင္သည္ မိမိေခ်လႊာ၌ တရားမက်င့္ထံုးဥပေဒ အမိန္႔ ၈၊ နည္း၂ အရ တင္ျပရန္တာ၀န္ရွိသည္။ ထိုသို႔တင္ျပရန္ပ်က္ကြက္လွ်င္ ယင္းျပသနာကို တင္ျပခြင့္ေပးသင့္ မေပးသင့္ တရားရံုးက ဆင္ျခင္တံုတရားအရ စဥ္းစားရန္ျဖစ္သည္။
ဟုလမ္းညႊန္သည္။
-----
အဆိုလႊာကိုဖတ္ၾကည့္ရင္ ကာလစည္းကမ္းသတ္ေက်ာ္ေၾကာင္းသိတာနဲ႔ တရားရုံုးမွာ ေဖာ္ထုတ္ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္။
သို႔ေသာ္ အဆိုလႊာမွာ ထိမ္ခ်န္ျပီး ေရးတတ္ပါတယ္။
ကာလစည္း ကမ္းသတ္ျပသနာကို အဆိုလႊာတြင္ မေပၚေပါက္ေသာ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားအရ ဆံုးျဖတ္ရန္ ျဖစ္လွ်င္ တရားျပိဳင္သည္ ထိုျပသနာကို အမိန္႔ - ၈ ၊ နည္း - ၂အရ ထုေခ်ရန္တာ၀န္ ရွိသည္။
ထုေခ်ျခင္းမျပဳလွ်င္ ထိုျပသနာကို တရားရံုးက မိမိသေဘာအတိုင္းခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
ဦးျမ (တရ၀ အရည္ေသြးျမင့္သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား စာ - ၇၁)
-----တရားျပိဳင္က မထုေခ်သည့္ ကိစၥတြင္ တရားရံုးက ခြင့္ျပဳသင္မသင့္ မွာ
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxရံုးေရွ႕ စစ္ေဆးရာတြင္ တရားလိုက ကာလစည္းကမ္းသတ္ေက်ာ္လြန္ျခင္းကိစၥကို ၀န္ခံခဲ့လွ်င္ တရားျပိဳင္က ထုေခ်ေခ် မေခ်ေခ် ပလပ္ရန္ျဖစ္ပါသည္။
အကယ္၍ တရားလိုက ၀န္ခံျခင္းမရွိဘဲ ကာလစည္းကမ္းသတ္ေက်ာ္တယ္ မေက်ာ္ဘူး ႏွစ္ဖက္ ျငင္းခံုေနသည့္အေနအထားတြင္ တရားရံုးက ခြင္ျပဳရန္သင့္မည္မဟုတ္ပါ။
(၁၉၄၀၊ ရန္ကုန္ ၂၇၃) အရ တရားရံုးက မိမိသေဘာအတိုင္းဆံုးျဖတ္ရန္သာျဖစ္ပါတယ္။
ျငင္းခ်က္ထုတ္ျပီး စစ္ခဲ့တဲ့ကိစၥမဟုတ္သည့္အတြက္ တရားရံုးက ဒီျပသနာကို ထုေခ်ခြင့္မေပးေတာ့ဘူးဆိုျပီး ျငင္းႏိုင္ပါတယ္။
(ရည္ညႊန္း --- ဦးျမ ၊ တရ၀ အရည္ေသြးျမင့္သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား စာ - ၇၂)
--------တရားျပိဳင္က မထုေခ်၍ ကာလစည္းကမ္းသတ္ ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ျငင္းခ်က္မရွိသည့္ အေနအထားတြင္ ကာလစည္းကမ္းသတ္ ျပသနာကို ေျဖဆိုရမည့္ျငင္းခ်က္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxတရားလိုသည္ မည္သည့္သက္သာခြင့္ ရထိုက္သနည္း ဆိုသည့္ ေနာက္ဆံုးျငင္းခ်က္တြင္ ေျဖဆိုရန္ျဖစ္ပါသည္။
(ရည္ညႊန္း --- ဦးျမ ၊ တရ၀ အရည္ေသြးျမင့္သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား စာ - ၇၁၊ ၇၂)
ေလးစားစြာျဖင့္ ။