တရားခံေျပးျပန္လည္ဖမ္းဆီးမိရာတြင္ တရားခံေျပးမႈမွ သက္ေသကို မတင္ျပႏိုင္လွ်င္ လိုက္နာရန္လုပ္ထံုး။

(ဆရာဦးျမ ၊ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာဥပေဒျပသနာ အမွတ္ - ၈ ၊ စာ -၂၅၀)

ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၁၂ ၏ ပထမပိုင္းကို အေသအခ်ာ ဖတ္ဖို႔လိုပါတယ္။ သက္ေသကို ရွာမေတြ႔တဲ့ကိစၥကို ရည္ညႊန္းမထားပါ။

သက္ေသခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂ တြင္မူ "ရွာမေတြ႔ရင္" ဆိုေသာစကားပါပါသည္။ 

သို႔ျဖစ္၍ သက္ေသခံဥပေဒပုဒ္မ - ၃၂ ႏွင့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ ၅၁၂ တို႔ပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကြဲလြဲမႈရွိပါသည္။ 

သက္ေသကိုဆင့္ရာမွာ ဘယ္ေရာက္မွန္းမသိသျဖင့္ ၾကန္႔ၾကာႏိုင္ပါသည္။
တရားခံကို စစ္မည့္ျပစ္မႈႀကီးတြင္ သက္ေသဘယ္ေရာက္ေနေၾကာင္းမသိေသာ သက္ေသတစ္ဦးကို စစ္ေဆး၍ ထိုသက္ေသ
၏ ထြက္ခ်က္အေပၚ အေျခခံၿပီး ဆင့္ေခၚရမည့္သက္ေသ၏ လိပ္စာကိုမသိသျဖင့္ ၄င္းအားဆင့္ေခၚပါက မေလ်ာ္ကန္ေသာ ၾကန္႔ၾကာမႈ ရွိႏိုင္ဖြယ္ရာ အေၾကာင္းရွိေသာေၾကာင့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ ၅၁၂(၁)အရ သက္ေသ၏ ထြက္ခ်က္ကို သက္ေသခံအျဖစ္ အသံုးျပဳဟု အမိန္႔ခ်ရပါမည္။

ထိုသုိ႔ အမိန္႔ခ်ၿပီးေနာက္ ထြက္ခ်က္ကို ျပစ္မႈႀကီးသို႔ ေျပာင္းယူရပါမည္။ 
ထိုသို႔ေျပာင္းယူသည့္အခါ "သက္ေသေမာင္ျဖဴ၏ ထြက္ခ်က္ကို သက္ေသခံ (စ) အျဖစ္လက္ခံသည္" ဟု အမႈႀကီး၏ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းတြင္လည္းေကာင္း၊ "ဤအမႈမွသက္ေသ ေမာင္ျဖဴ၏ထြက္ခ်က္ကို အမႈႀကီးအမွတ္ ( ) တြင္ သက္ေသခံအျဖစ္လက္ခံထားေၾကာင္း" တရားခံေျပးမႈတြင္ လည္းေကာင္း ေရးမွတ္ရပါမည္။ 

ကာယကံရွင္သည္ အမႈႀကီးတြင္ သက္ေသခံဘိသကဲ့သို႔ ထြက္ခ်က္ကို သက္ေသခံအျဖစ္ သံုးႏိုင္ပါသည္။

သတိခ်ပ္ရန္မွာ က်င့္ထံုးဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၁၂(၁)၊ ၅၁၂(၂) ႏွင့္ သက္ေသခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၂ ပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားတြင္ ကြဲျပားခ်က္မ်ားရွိပါသည္။

----

Thê Hein

 ျပန္လွန္ေမးခြင့္မရသည့္အတြက္ တရားခံ မနစ္နာဘူးလား။

---

Tun Myo Htay

ဆရာ က တရားခံ၏ ျပန္လွန္စစ္ေမးခြင့္ ႏွင့္ After thought ျဖစ္မွာကိုစိုးရိမ္ဟန္တူပါတယ္။ 

တရားခံျပန္လွန္ေမးခြင့္မရသည့္ သက္ေသ ႏွင့္ တရားခံျပန္လွန္ေမးခြင့္ရသည့္သက္ေသတို႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္လာသည့္အခါမွာ တရားရံုးက တရားခံျပန္လွန္စစ္ေမးခြင့္ရခဲ့သည့္ သက္ေသ၏ထြက္ခ်က္ကို အေလးထားေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက တရားခံ အျပစ္ရွိမရွိသံုးသပ္ရာမွာလည္း တရားခံျပန္လွန္စစ္ေမးခြင့္ မရခဲ့သည့္ သက္ေသ၏ထြက္ခ်က္တစ္ခုတည္းျဖင့္ တရားခံကို အျပစ္ေပးမည္မဟုတ္ပါဆရာ။

After thought ႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ တရားခံ၏ပ်က္ကြက္မႈမဟုတ္သည့္အတြက္ After thoughtျဖစ္စရာအေၾကာင္းမရွိပါဆရာ။

(TUN MYO HTAY)

§ § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § §


U Shwe Than 

ဆရာထြန္းေရ ယခင္က ထြက္ ဆိုခဲ့တ့ဲ သက္ေသေ မာင္ျဖဴ ထြက္ခ်က္ကုိ သက္ေသခံ ျဖစ္ လက္ခံတာက ဟုတ္ပါပီ။ အဲ့ သက္ေသ အစစ္ခံစဥ္ တုန္းက တင္သြင္း ခဲ့တ့ဲ စာမွတ္ စာတမ္း သက္ေသခံခ်က္ ေတြက အမွတ္စဥ္ေပးထား ပီးသား ျဖစ္ေနတယ္ အဆင္ ေျပေအာင္ ဘယ္လုိလူပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ။

Tun Myo Htay 

ဆရာ U Shwe Than ခင္ဗ်ာ။ ဆရာခင္ဗ်ာ။ ဆရာေမးသည့္ေမးခြန္း ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဆရာမ်ား၏အာေဘာ္ မေတြ႔မိပါဆရာ။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ့္ အျမင္ကိုသာတင္ျပပါရေစ ဆရာ ။ မွားေနလွ်င္ သင္ျပေပးဖို႔ ရို္ေသစြာျဖင့္ ေတာင္းခံပါရေစဆရာ။

ဆရာေမးတဲ့ျပသနာမွာ သက္ေသခံအျဖစ္လက္ခံလိုက္တဲ့ သက္ေသက သက္ေသခံသြင္းထားသည့္ သက္ေသခံစာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး သက္ေသခံ အမွတ္စဥ္ တပ္ထားၿပီးျဖစ္၍ မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္နည္းဟု ေဆြးေႏြးခိုင္သည္ဟု နားလည္မိပါသည္ဆရာ။

ေသ(သို႔)မစြမ္း(သို႕)ဆင့္ေခၚရန္မေလ်ာ္သည့္ သက္ေသကိစၥသည္ အမ်ားအားျဖင့္ အျခားသက္ေသမ်ားစစ္ေဆး၍ ကုန္ေတာ့မွ ေဆာင္ရြက္ၾကသည့္ကိစၥျဖစ္သျဖင့္ အျခားသက္ေသမ်ားျဖင့္ သက္ေသခံတင္သြင္းထားၿပီးျဖစ္ေနသည့္ ကိစၥတြင္ သက္ေသခံ အမွတ္စဥ္မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ယခင္ထြက္ခ်က္ပါ သက္ေသခံ အမွတ္စဥ္ထက္ ေက်ာ္ေနတာမ်ားသည္ကိုေတြ႔ရပါသည္ဆရာ။

သက္ေသခံစာရြက္စာတမ္းမွာ သက္ေသခံအမွတ္စဥ္တပ္တာကို ရံုးလက္စြဲအပိုဒ္- ၁၀၇၅ အရ မွတ္သားျခင္းျဖစ္သည္ဟုေလ့လာဖူးပါသည္ဆရာ။ သို႔ျဖစ္၍ ျပဌာန္းခ်က္မဟုတ္ဘဲ ရံုးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းတစ္ခုသာျဖစ္သည္ဟု ယူဆမိပါသည္ဆရာ။

ထို႔ေၾကာင့္ ယခင္ထြက္ခ်က္က သက္ေသခံတင္သြင္းထားသည့္ စာရြက္စာတမ္း၏ သက္ေသခံအမွတ္စဥ္ကို မူတည္စဥ္းစားသင့္သည္ဟုယူဆပါသည္ဆရာ။

ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းအမိန႔္ျဖင့္ ျပစ္မႈႀကီးတြင္ ယခင္ထြက္ခ်က္ပါ သက္ေသခံအမွတ္စဥ္ကို အဓိကထား၍ သက္ေသခံအမွတ္စဥ္ျပန္ညွိလွ်င္ အဆင္ေျပႏိုင္မည္ဟုယူဆမိပါသည္ဆရာ။ ရုိေသစြာျဖင့္။

U Shwe Than 

ဆရာထြန္းေရ သက္ေသထြက္ခ်က္ထဲလည္း သက္ေသခံ အမွတ္စဥ္ ေပးၿပီး​ေနၿပီ။

Tun Myo Htay 

ဆရာ U Shwe Thanခင္ဗ်ာ။ ဆရာခင္ဗ်ာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္း အမိန္႔ ျဖင့္ သက္ေသခံ အမွတ္စဥ္ ျပန္ညွိဖို႔တင္ျပတာပါဆရာ။

သက္ေသသည္ တိုင္တန္းသူျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ယခင္ထြက္ခ်က္မွာ တိုင္ခ်က္က (သက္ေသခံ - က) ေပးထားပါသည္။ ျပစ္မႈႀကီးမွာ တရားလိုျပသက္ေသေတြစစ္ေတာ့ ရွာေဖြသက္ေသျဖင့္ ရွာေဖြပံုစံကို (သက္ေသခံ - က) ျဖင့္ သြင္းၿပီးျဖစ္ေနလွ်င္ (သက္ေသခံ - က) (၂)ခုထပ္ေနပါၿပီဆရာ။

ဒီအခါမွာ ယခင္ထြက္ခ်က္က သက္ေသခံ အမွတ္စဥ္ကို မကစားဘဲ

ယခုအမႈမွာ ထြက္ဆိုထားသည့္ သက္ေသထြက္ခ်က္အရ သက္ေသခံစာရြက္စာတမ္း အမွတ္စဥ္ကို ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းအမိန္႔ျဖင့္ ေျပာင္းလဲေပးလိုက္လွ်င္ အဆင္ေျပမည္ဟု ယူဆမိပါသည္ဆရာ။

ယခင္ထြက္ခ်က္က သက္ေသခံအမွတ္စဥ္ကိုေျပာင္းဖို႔ၾကေတာ့ ထြက္ခ်က္ သက္ေသခံ လက္ခံတာႏွင့္ ထြက္ခ်က္ထဲက သက္ေသခံအမွတ္စဥ္ကို ျပင္တာေရာဆိုေတာ့ (၂)ဆင့္ျဖစ္ၿပီး ပိုမိုရႈပ္ေထြးမည္ဟုယူဆမိလုိ႔ပါဆရာ။

ေနာက္တစ္ခုစဥ္းစားမိတာက သက္ေသကို တရားခံေျပးမႈက အစီအစဥ္အတိုင္း ေစာင့္စစ္သြားမလားလို႔ပါဆရာ။ ဒါေပမယ့္ သိပ္ေတာ့မလြယ္ဘူးထင္ပါတယ္။ ရံုးေရွ႕ေရာက္ေနတဲ့သက္ေသကို သက္ေသအစီအစဥ္အတိုင္း စစ္မယ္ဆိုၿပီး ေရႊ႕ခ်ိန္းဖို႕ကလည္း ရံုးလာၿပီးသားသက္ေသကို အားနာစရာေကာင္းတယ္ထင္ပါတယ္။

ဆရာခင္ဗ်ာ။အယူအဆေလး လြဲေနလွ်င္ သင္ျပေပးပါရန္ ေတာင္းခံအပ္ပါသည္ဆရာ။ 

ရိုေသစြာျဖင့္။

ေလးစားစြာျဖင့္         (TUN MYO HTAY)