ေသခါနီးထြက္ဆိုခ်က္ (Dying declaration)ႏွင့္ေသတမ္းအစစ္ခံခ်က္ ( Dying deposition )အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာဥပေဒဗဟုသုတ။
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ေသခါနီးထြက္ဆိုခ်က္ဆိုသည္မွာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာသူသည္ ၄င္းမည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေသဆုံးရေၾကာင္းကို ႏႈတ္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ စာျဖင့္ျဖစ္ေစ ေျပာဆိုေရးသားခ်က္သည္ ေသခါနီးထြက္ဆိုခ်က္ျဖစ္သည္။
■ေသတမ္းစစ္ခ်က္ဆိုသည္မွာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာသူသည္ ၄င္းေသဆုံးရသည့္အေၾကာင္းကို ေသဆုံးသူကျဖစ္ေစ၊ေသဆုံးသူက မေသခင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ၄င္းေသဆုံးရသည့္အေၾကာင္းကို ေျပာၾကားျခင္းကိုၾကားသိသူကျဖစ္ေစ၊တရားသူႀကီးတစ္ တစ္ေယာက္ေရွ႔၌ ေျပာဆိုအစစ္ခံခ်က္သည္ ေသတမ္းအစစ္ခံခ်က္ျဖစ္ပါသည္။
■ေသခါနီးထြက္ဆိုခ်က္သည္ တရားသူႀကီးေရွ႔ေမွာက္၌ ျပဳလုပ္ရန္မလိုပါ။ ကတိသစၥာျပဳထြက္ဆိုရန္လည္းမလိုပါ။
■ေသတမ္းအစစ္ခံခက္သည္တရားသူႀကီးတစ္ေရွ႔ေမွာက္၌ေရးမွတ္ထားရမည္။ အကယ္၍ တရားခံအားအခ်ဳပ္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးထားပါက တရားခံေရွ႔ေမွာက္၌ ထြက္ဆိုေစရမည့္အျပင္ တရားခံအား ျပန္လွန္စစ္ေမးခြင့္ေပးရပါမည္။
ထို႔ေၾကာင့္ေသခါနီးထြက္ဆိုခ်က္(Dying declaration )ႏွင့္ေသတမ္းအစစ္ခံခ်က္ ( deposition)တို႔သည္ တူမေယာင္ႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားပါသည္။
မွတ္ခ်က္-သက္ေသခံအက္ဥပေဒပုဒ္မ-၃၂(၁)အရ ေသခါနီးထြက္ခ်က္ဆိုခ်က္သည္ တစ္ဆင့္ၾကားသက္ေသခံခ်က္တစ္ခု (Hear - say evidence ) ျဖစ္ေသာ္လည္း သက္ေသခံဝင္ပါသည္။