ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအရ ျပစ္ဒဏ္တိုးျမွင့္ျခင္း။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၇၅တြင္ ေနာက္ထပ္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို မွတ္သားေလာက္သည့္
ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ ျပဌာန္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ျပစ္မႈ၌ သတ္မွတ္ထား သည့္ ျပစ္ဒဏ္သည္ လံုေလာက္ေနပါက ဤပုဒ္မကို အသံုးျပဳရန္မလိုပါ။ ျပစ္မႈ၏ ပမာဏကိုလိုက္၍ ႀကီးေလးေသာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ ဤပုဒ္မအား ျပဌာန္း ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းျဖင့္ ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ႏိုင္ရန္ အလို႔ငွာ
---------------------------------------------ယင္းျပစ္မႈသည္-
(၁) ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ အခန္း - ၁၂ ႏွင့္ အခန္း - ၁၇ ပါျပစ္မႈမ်ားျဖစ္ရမည္။
(၂) ယင္းအခန္းမ်ားရွိ ၃ ႏွစ္ျဖစ္ေစ၊ ၃ ႏွစ္ထက္ပို၍ ျဖစ္ေစ ေထာင္ဒဏ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးထိုက္သင့္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားျဖစ္ရမည္။
(၃) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြင္ တရားရံုးတစ္ရံုးရံုးက ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံခဲ့ရသူ
ျဖစ္ရမည္။
အထူးသို႔မဟုတ္ ေဒသႏၱရ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္ျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ျခင္းခံရသည့္ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကို ဤ ပုဒ္မအရ အသံုးမျပဳႏိုင္ ။ အစိုးရ ႏွင့္ ဘိုးခင္ ( ၁၈၉၇-၀၁) အတြဲ - ၁ ၊ အထက္ျမန္မာျပည္ စီရင္ထံုး စာ -၃၈၈ သက္ဆိုင္ရာဥပေဒ၌ ျပဌာန္းထားသည့္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္သည္။
ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းရွိေၾကာင္း တင္ျပျခင္း ။
----------------------------------ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းရွိေၾကာင္း တရားလိုဘက္က တရားရံုးသို႔ တင္ျပရန္လုိသည္။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ - ၅၁၁ ၌ တရားခံတစ္ဦးတြင္ ယခင္က ျပစ္မခ်က္ေဟာင္း ရွိ၊ မရွိ ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မည္သို႔ အထင္အရွားျပသရမည္ကို အတိအလင္းျပဌာန္းထားသည္။
ထုိျပဌာန္းခ်က္အရ တရားရံုးတစ္ရံုးက တရားခံအေပၚ
- ယခင္ကခ်မွတ္ခဲ့ေသာ အမိန္႔၏ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မိတၱဴ သို႔မဟုတ္
- သက္ဆိုင္ရာ အက်ဥ္းေထာင္အရာရွိက လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ သက္ေသခံလက္မွတ္ သို႔မဟုတ္
- ျပစ္ဒဏ္က်ခံေစရန္ ၀ရမ္းစာ
စသည္တို႔ကို တရားစြဲဆိုသည့္ဘက္မွ တရားရံုးသို႔ တင္ျပ၍ သက္ေသထူရမည္ျဖစ္သည္။ေမာင္စိုးျမင့္ (ခ) ရာရွစ္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ( ၁၉၈၂၊ မတစ၊ စာ - ၁၉)
အျပစ္ေပးခံရဘူးေၾကာင္း သက္ေသခံခ်က္မရွိဘဲ ပုဒ္မ ၇၅ အရ အမိန္႔ခ်မွတ္လွ်င္ ၊ ထိုအမိန္႔သည္ တရားမ၀င္၊ ပ်က္ျပယ္သည္။ ေမာင္ပါ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ( ၁၉၆၂၊ မတစ၊စာ- ၄၇၉)
ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းျဖင့္စြဲခ်က္တင္ျခင္း။
-------------------------------ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္စြဲခ်က္ကို ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ - ၂၁၁(၇) အရ သီးျခားစြဲခ်က္တင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
စြဲခ်က္ပုံစံမွာ ရာဇ၀တ္ပံုစံ - ၈၂ ႏွင့္ ၈၃ ျဖစ္ပါသည္။
ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္စြဲခ်က္ကို ေအာက္ပါအခ်ိန္မ်ားတြင္ စြဲခ်က္တင္ႏိုင္ပါသည္။
(၁) အရင္းခံျပစ္မႈအတြက္ စြဲခ်က္တင္သည့္ အခ်ိန္တြင္ျဖစ္ေစ၊
(၂) အရင္းခံျပစ္မႈအတြက္ စြဲခ်က္တင္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့လွ်င္ စီရင္ခ်က္မခ်မီမည္သည့္ အခါမဆိုျဖစ္ေစ၊
ယခင္က ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရဖူးေၾကာင္းကို ရာဇ၀တ္ပံုစံ (၈၂) ႏွင့္ တရားရံုးမွ ျပစ္ခ်က္ ေဟာင္းအတြက္ သီးျခားစြဲခ်က္တင္ရပါမည္။ ထို႔ေနာက္ ရာဇ၀တ္ပံုစံ(၈၃)တြင္ဆက္လက္၍ မွတ္တမ္း တင္ရပါမည္။
လက္ငင္းစစ္ေဆးေနေသာ အမႈတြင္ ေပၚေပါက္ေသာ သက္ေသခံ ခ်က္မ်ားအရ ျပစ္မႈမက်ဴးလြန္ ေၾကာင္း သံုးသပ္ေတြ႔ရွိပါက ယခင္ျပစ္ခ်က္ေဟာင္း
အတြက္ စြဲခ်က္ျပဳလုပ္ရန္မလုိေတာ့ပါ။ တရားခံအား လႊတ္ရန္သာျဖစ္ပါသည္။
ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကိုမည္သည့္အခ်ိန္ သက္ေသထင္ရွားတင္ျပရျခင္း။
----------------------------------------------------------(ဆရာဦးသက္ေဖ ၊ျပစ္မႈဆိုင္ရာသိေကာင္းစရာ၊ စာ -၇၉)တြင္ “အမႈစစ္ေဆးၿပီးေနာက္ တရားခံ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိမွသာ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကို တင္ျပရမည္ ။ အမႈစစ္ေဆး၍ ၿပီးစီးျခင္းမရွိမီ မတင္ျပ ရေပ။ ထိုအတိုင္းပင္ တရားရံုးမ်ားလက္စြဲအပိုဒ္ ၆၄၄ ၌ ျပဌာန္း ထားသည္ကို ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။ တရားခံက အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းေၾကာင္း သက္ေသထူလွ်င္ တရားလိုဘက္မွ အက်င့္စာရိတၱမေကာင္းေၾကာင္း ထင္ရွားေအာင္ ယခင္ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကို တင္ျပခြင့္ရွိ မည္ျဖစ္သည္။” ဟုေဖာ္ျပထားပါသည္။
( ဆရာ ဦးဗႀကိဳင္၊လက္ေတြ႕ျပစ္မႈတရားစီရင္ေရးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား)တြင္ “လက္ငင္းစစ္ေဆးေသာ အမႈတြင္ တရားခံအျပစ္ရွိသည္ဟု တရားခံ အျပစ္ရွိသည္ဟု တရားရံုးမွ ေကာက္ယူဆုံျဖတ္ႏိုင္သည့္ အခ်ိန္ (စီရင္ခ်က္အမိန္႔ မခ်မွတ္မီ) တြင္ တရားလိုဘက္မွ တင္သြင္းထားရွိေသာ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္း သက္ေသခံ ခ်က္မ်ားကို ထိုအခါတြင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္တရားရံုးသည္ တရားခံအေပၚ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သီးျခားစြဲခ်က္တင္ၿပီး ေျဖရွင္း ခြင့္ေပးရေပမည္။”ဟုေဖာ္ျပထားပါသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကို သက္ေသထင္ရွားတင္ျပရန္ အေၾကာင္းသည္ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္း အတြက္ စြဲခ်က္တင္ရာတြင္ စြဲခ်က္ကိုတရားခံက ျငင္းဆိုသည့္အခါတြင္မွ
ေပၚေပါက္မည္ျဖစ္ပါသည္။
စြဲခ်က္မတင္မီအခ်ိန္တြင္ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကိုသက္ေသထင္ရွားတင္ျပရန္လိုအပ္မည္မဟုတ္ပါ။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ - ၂၅၅-က အရ တရားရံုးသည္ က်င့္ - ၂၅၅(၂) ႏွင့္
၂၅၈ အရ တရားခံအေပၚျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ၿပီးေနာက္မွ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ သက္ေသခံခ်က္ကို ေရးသားရယူသည္ျဖစ္ရာ ယင္းအခ်ိန္ေရာက္မွ တရားခံ၏ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းကို တရားလိုဘက္က သက္ေသထင္ရွား တင္ျပရန္ လိုမည္ျဖစ္ပါသည္။
သို႔မဟုတ္ပါက သက္ေသခံဥပေဒပုဒ္မ - ၅၃ ၊ ၅၄ တို႔ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ရန္ အေၾကာင္းရွိပါသည္။
ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းရွိကခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ အတိုင္းအတာ
---------------------------------------------------ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၇၅ အရ ျပစ္မႈမ်ားကို ထပ္မံက်ဴးလြန္ပါက တစ္သက္တစ္ကၽြန္းဒဏ္ ျဖစ္ေစ၊ ဆယ္ႏွစ္အထိေထာင္ဒဏ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ ထိုက္သင့္ေစရမည္ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ရာတြင္ တရားသူႀကီးသည္ မိမိရွိရင္းစြဲေထာင္ဒဏ္ထက္ ျပစ္ဒဏ္ သတ္မွတ္ျခင္းမျပဳႏိုင္ပါ။ အစိုးရ ႏွင့္ ထြန္းသာ ( ပံုႏွိပ္ထားေသာစီရင္ခ်က္မ်ား၊ ေအာက္ျမန္မာျပည္၊ စာ - ၇၈)
မိမိစီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာထက္ပိုမို၍ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သင့္သည္ထင္ျမင္ပါက ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုး ဥပေဒပုဒ္မ - ၃၄၈ အရ စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာရွိသည့္ ရံုးသို႔ လႊဲအပ္တင္ပို႔ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ေဆြးေႏြးခ်က္။
---------------ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ သီးျခားစြဲခ်က္တင္သည္ျဖစ္ရာ သီးျခားစြဲခ်က္အတြက္ သီးျခား ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမည့္ သေဘာျဖစ္သည္ဟု ယူဆပါသည္။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ - ၂၅၅-ကတြင္ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ “က်င့္ - ၂၅၅(၂) ႏွင့္ ၂၅၈ အရ တရားခံအေပၚျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ၿပီးေနာက္မွ” ဟုေဖာ္ျပထား ရာ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ ျပစ္မႈ ထင္ရွားစီရင္လွ်င္ အရင္းခံျပစ္မႈ အတြက္ ျပစ္ဒဏ္အျပင္ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ကို သီးျခား ခ်မွတ္ရမည့္သေဘာျဖစ္ပါသည္။
ဆိုလိုသည္မွာ အရင္းခံျပစ္မႈအတြက္ျပစ္ဒဏ္ + ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ ဟု သီးျခား ျပစ္ဒဏ္ သတ္မွတ္ရန္ျဖစ္မည္ဟု ယူဆပါသည္။
ဥပမာ - ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၃၈၀ အရ ျပစ္ဒဏ္ + ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ - ၃၈၀/ ၇၅ အရ ျပစ္ဒဏ္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ဟန္တူပါသည္။
ယင္းသို႔ ျပစ္ဒဏ္သီးျခားခ်မွတ္ရမည္ဆိုလွ်င္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ - ၃၅ အရ အရင္းခံ ျပစ္မႈ အတြက္ ျပစ္ဒဏ္တြင္ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ကို တၿပိဳင္တည္း က်ခံေစႏိုင္ျခင္းရွိမရွိ အတိအလင္း ျပဌာန္းခ်က္မေတြ႔ရရာ ဆက္လက္ေလ့လာရန္ လိုအပ္ဦးမည္ျဖစ္ပါသည္။
ေလးစားစြာျဖင့္
TUNMYO HTAY
C O M M E N T S
U Shwe Than
က်ေနာ့ အျမင္နဲ႔ နဲနဲကြဲေနတယ္။ ဆန္႔ က်င္ဖက္ အျမင္ရေတာ့ ဝမ္းေျမာက္မယ္ထငိပါတယ္။ျပစ္မႈဆိူင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၇၅ သည္ သီးျခား ျပစ္ဒဏ္ ဟု မယူဆပါ။ ယခင္ ျပစ္ဒဏ္ ရွိေနသည့္အတြက္ ယခုခ်မည့္ ျပစ္ဒဏ္ကုိ တိုးျမင့္ ခ်မွတ္ခြင့္ ျပဳျခင္း ဟု ယူဆပါသည္။ယခင္ ျပစ္မႈ ရယ္ ယခု ျပစ္မႈရယ္ ရွိတယ္ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။ ယခင္ျပစ္မႈဆိုတာ ျပစ္ဒဏ္ ခံရၿပီး ျပစ္မႈကုိ ေျပာဒါ။ ယခုျပစ္မႈကေတာ့ ယခင္ျပစ္မႈ ျပစ္ဒဏ္ ခံပီးမွ ထပ္မံက်ဴး လြန္တ့ဲ ျပစ္မႈ ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေျပာပါမယ္။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၇၅ ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး နားမွာ ( ထို သုိ႔ ထပ္မံက်ဴးလြန္ ေသာ ျပစ္မႈအတြက္ တသက္ တကြ်န္းဒဏ္ ျဖစ္ေစ ဆယ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ တမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေစ ထုိက္သင့္ေစရမည္။) လုိ႔ျပဌာန္းထား ပါတယ္။ဒီေတာ့ကာ ပုဒ္မ၇၅ ဟာ (ထပ္မံက်ဴးလြန္ေသာ ျပစ္မႈအတြက္ ) တသက္ တကြ်န္းဒဏ္ ဆယ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ တမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ထိုက္သင့္ ေစျခင္း သာျဖသ္လုိ႔ သီးျခား ျပစ္ဒဏ္ မျမင္ပါ။ ဥပမာ ယခု ျပစ္မႈပုဒ္၃၇၉ သည္ ေထာင္ ဒဏ္ ၃ႏွစ္ထိ ခ်လုိ႔ ရ ရာမွ ၁၀ႏွစ္ထိ ခ်နိူင္ေျကာင္း ဆိုလုိသည္ ဟုယူဆ ေျကာင္းပါ။
Thida Win
က်မတုိ့အမႈလုိက္ေရွ့ေနေတြအျမင္ေျပာရရင္ပုဒ္မ ၇၅ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္း႐ွိလုိ႔ ထပ္မံအျပစ္ေပးရင္ ဥပေဒအရမွန္ေသာ္လည္း၊တရားမွ်တမႈအရၾကည့္ရင္ ယခင္က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့အမႈအတြက္ျပစ္ဒဏ္က်ခံၿပီးတာကုိ ေနာက္ထပ္က်ဴးလြန္တဲ့အမႈမွာ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္း႐ွိလုိ႔ ျပစ္ဏ္ထပ္ေပးရင္ ယခင္ျပစ္မႈအတြက္ ၂ခါျပစ္ဒဏ္ခံရတာမမွ်တဘူးလုိ႔ျမင္ပါတယ္။ျပစ္မႈေတြထပ္တလဲလဲက်ဴဴးလြန္မွာကုိ ကာကြယ္ခ်င္လုိ႔ျပဌာန္းေပမဲ့ တရားသူႀကီးေတြအေနနဲ႔တရားခံ၏ျပစ္မွုက်ုးလြန္ရျခင္းအျေကာင္း၊ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနစသည္အခ်က္ေတြကုိ ထည့္သြင္းစဥ္စားၿပီးမွ အျပစ္ေပးသင့္တယ္လုိ႔ျမင္ပါတယ္။
TUN MYO HTAY
ဆရာမ ခင္ဗ်ာ။ ျပစ္ခ်က္ေဟာင္းႏွင့္ပတ္သက္ရင္ အခန္း၁၂ အရ အမႈက မရွိသေလာက္ပါဘဲ။အခန္း-၁၇ အရ အမႈကမ်ားပါတယ္။ အခန္း - ၁၇ အရ အမႈေတြသည္ ပစၥည္းကိုထိခိုက္ေစသည့္ ျပစ္မႈေတြပါ။ ပစၥည္းရွင္ျဖစ္တဲ့ ဆရာမတို႔လို ျပည္သူေတြရဲ႕ အိုးအိမ္စည္းစိမ္းေတြကို အကာအကြယ္ေပးလိုတဲ့ဥပေဒရဲ႕သေဘာပါ။ ေနာက္မို႔ဆို ျပစ္မႈက်ဴးလြန္လိုက္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံလိုက္၊ ျပန္လြတ္လာလိုက္ ငါ့ကို ဒီထက္ပိုၿပီး အျပစ္ေပးလို႔မရေတာ့ပါဘူးကြာဆိုၿပီး ထပ္မံျပစ္မႈက်ဴးလြန္လိုက္နဲ႔။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြက ဥပေဒမေၾကာက္ေတာ့ရင္ ဆရာမတို႔ျပည္သူေတြရဲ႕ အိုးအိမ္စည္းစိမ္ေတြအတြက္ ရင္ေလးစရာလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္ဆရာမခင္ဗ်ာ။
TUN MYO HTAY
