ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

ေမးေျဖက႑ ဥပေဒဗဟုသုတ

လက္ဝယ္ရွိျခင္း(Possession)ဆိုသည္ကိုသိပါရေစခင္ဗ်ား .?

အိမ္ျခံေျမႏွင့္ပတ္သက္၍ပစၥည္းလက္ဝယ္ရွိျခင္းအေႂကာင္းသည္

သိသင့္သိထိုက္ေသာအခ်က္ျဖစ္ပါသည္- - -

ေနအိမ္ဥပစာတစ္ခုတြင္ေနထိုင္သူ/ရွိေနသူသည္ေအာက္တြင္ေဖၚျပ

ပါအမ်ိဳးအမည္တစ္ခုခုအရေနထိုင္သူ/ရွိေနသူျဖစ္ပါသည္- - - 

(၁)ပိုင္ရွင္အျဖစ္လက္ရွိေနထိုင္သူ- 

(၂)ပိုင္ရွင္အားမွီခိုေနထိုင္သူ-

(၃)ပိုင္ေရးဆိုင္ခြင့္ရွိသူအေနျဖင့္ေနထိုင္သူ-

(၄)သေဘာတူစာခ်ဳပ္အရဝယ္ယူထားျခင္းျဖင့္လက္ဝယ္ရယူထားသူ-

(၅)အေပါင္ပစၥည္းအျဖစ္ရရွိထားကာလက္ဝယ္ရယူထားသူ-

(၆)အိမ္ငွားအျဖစ္ေနထိုင္သူ-(တစ္ဆင့္ခံအိမ္ငွားမ်ားလည္းအႂကံဳးဝင္ပါသည္)

(၇)တစ္စုံတစ္ေယာက္၏ခြင့္ျပဳခ်က္အရလက္ဝယ္ရရွိထားသူ-

(၈)ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ျခင္းျဖင့္ရရွိထားသူ-

တို႔ျဖစ္ပါသည္-

အထက္ေဖၚျပပါအမွတ္စဥ္(၁)အရလက္ဝယ္ရွိသူသည္ဥပေဒအရလက္ဝယ္ရွိသူ(Judicial Possession) ျဖစ္ပါသည္.

က်န္အမွတ္စဥ္(၂)(၃)(၄)(၅)(၆)(၇)(၈)တို႔သည္လက္ေရာက္လက္ဝယ္ရွိသူျဖစ္ပါသည္.(.Physical Possession).ျဖစ္ပါသည္....

မွတ္ခ်က္...အိမ္ျခံေျမကိုလႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်မည္ဆိုပါကဥပေဒအရလက္ဝယ္ရွိသူ(Judicial Possession)ရွိသူထံမွလႊဲ

ေျပာင္းမွသာဥပေဒႏွင့္အညီျဖစ္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

●သက္ေသခံအက္ဥပေဒပါအေႂကာင္းခ်င္းရာ(fact )ဆိုကိုရွင္းျပေပးပါ?

သက္ေသခံအက္ဥပေဒပုဒ္မ-၃အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းခ်က္(Interpretation clause)ျပဌာန္းခ်က္၌

အေႂကာင္းခ်င္းရာႏွင့္ပတ္သက္၍ဆိုထားသည္မွာ-

၁-အာရုံငါးပါးျဖင့္ခံစားနိင္ေသာအရာဝတၳဳ/၄င္းအရာဝတၳဳ၏အေျခအေနမ်ားႏွင့္၄င္းအရာဝတၳဳမ်ား၏တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုဆက္စပ္ျခင္းမ်ား••

၂-လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏သိရွိနိင္ေသာစိတ္အေျခအေန••

အာရုံငါးပါးဆိုသည္မွာ- - - 

(၁)ျမင္ေတြ့ျခင္း(ရူပါရုံ)

(၂)ႂကားသိျခင္း (သဒၵါရုံ)

(၃)အနံ့ရျခင္း(၃)ဂႏၶာရုံ)

(၄)အရသာရွိျခင္း(ရသာရုံ)

(၅)ကိုယ္ခႏၶာႏွင့္ထိေတြ့ျခင္း(ေဖါဌဗၺာရုံ)- - - တို႔ျဖစ္ပါသည္

သိရွိနိင္ေသာစိတ္အေျခအေနဆိုသည္မွာ- - 

စိတ္ျဖင့္သိျခင္း(မေနာအာရုံ)-ျဖစ္ပါသည္

ထို႔ေႂကာင့္အေႂကာင္းခ်င္းရာသည္အာရုံငါးပါးႏွင့္စိတ္ျဖင့္သိရွိနိင္သည့္မေနာအာရုံတို႔အရကိုယ္တိုင္သိရွိခံစားရသည္မ်ားကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္

ထိုသို႔သိရွိခံစားခ်က္မ်ားကိုသိရွိခံစားရသူမ်ားသည္မိမိတို႔ခံစားသိျမင္သည့္အတိုင္းတရားရုံး၌တင္ျပျခင္းသည္သက္ေသခံျခင္းျဖစ္ပါသည္

တရားရုံးကလည္းကိုယ္တိုင္သိရွိခံစားသည့္တင္ျပခ်က္မ်ားကိုသက္ေသခံဝင္သည္ဟုမွတ္ယူနိင္ပါသည္။

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ။

●●●●●●●●●●●●●●●

ေမး- ကိုယ္စားလွယ္(agent )၏ျပဳလုပ္မွဳသည္အႀကီးအကဲ( Principal )တြင္မည္အခါတာဝန္ရွိနိင္ပါသလဲ ?

ေျဖ- ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္အႀကီးအကဲသည္ဆက္စပ္မွဳသည္အထူးဆက္စပ္မွဳ (Special relationship )ျဖစ္ပါသည္။

ကိုယ္စားလွယ္၏ျပဳလုပ္မွဳသည္အႀကီးအကဲတြင္တာဝန္ရွိသည္အခ်ိန္မွာကိုယ္စားလွယ္သည္အကႀကီးအကဲ၏တာ

ဝန္ႏွင့္ဝတၱရားကိုေဆာင္ေနသည့္အခ်ိန္တြင္တရားမနစ္နာမွဳဥပေဒအရတစ္စုံတစ္ေယာက္ကိုထိလိုက္နစ္နာမွဳျဖစ္ခဲ့လၽွင္

အႀကီးအကဲျဖစ္သူ၌လည္းတာဝန္ရွိပါသည္။

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

●●●●●●●●●●●●●●●●

●မကြာရွင္းရေသးေသာဇနီးျဖစ္သူကလင္မယားပိုင္ပစၥည္းကိုလင္မသိဘဲယူေဆာင္ခဲ့ျခင္းသည္

ခိုးမွဳေျမာက္ပါသလား ?

●မကြာရွင္းရေသးေသာဇနီးျဖစ္သူသည္ပစၥည္းမ်ားသည္မိမိလည္းပိုင္ဆိုင္သည့္ပစၥည္းဟုသေဘာရိုး

ျဖင့္ယူေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ျပစ္မွဳဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ-၃၇၈ျပဌာန္းခ်က္ပါအဂါၤရပ္ကိုေဖါက္ဖ်က္က်ဴး

လြန္ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ခိုးမွဳမေျမာက္ပါ•••

၁၉၈၃-ခုႏွစ္ျမန္မာနိင္ငံစီရင္ထုံးစာမ်က္ႏွာ(၂၀)

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

●●●●●●●●●●●●●●●

●တရားသူႂကီးတစ္ဦးသည္မိမိ၏သေဘာအေလၽွာက္သက္ေသမ်ားအားအမွဳမွပယ္နိင္သည့္လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိမရွိသိပါေစ.?

■အမွဳမွသက္ေသမ်ားအားတရားသူႂကီးသည္မိမိဆႏၵအေလၽွာက္ပယ္နိင္သည့္လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာေပးထားျခင္းမရွိပါ

‪#‎ဦးရွမ္းဘို‬(ခ)ဦးဥာဏ္လန္းႏွင့္ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိင္ငံ(ဦးေဖဘီ) ၁၉၆၁-ခုႏွစ္ျမန္မာနိင္ငံတရားစီရင္ထုံးစာမ်က္ႏွာ(၈၃)

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

●●●●●●●●●●●●●●●●

■တရားစီရင္မွဳဆိုင္ႂကားနာမွဳကိုတရားရုံးသည္တရားခြင္ျပင္ပ၌ေဆာင္ရြက္နိင္ပါသလား?

●ေသးငယ္သည့္အမွဳျဖစ္ေစ/တရားလို/ခံႏွစ္ဘက္သေဘာတူသည္ျဖစ္ေစအမွဳႂကားနာစစ္ေဆးဆုံးျဖတ္ရမည့္

တရားသူႂကီးသည္မိမိ၏ရုံးခန္းအတြင္း၌အမွဳမ်ားအားႂကားနာစစ္ေဆးျခင္းမျပဳရပါ

တရားခြင္၌သာအမွဳမ်ားကိုႂကားနာစစ္ေဆးစီရင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္

တရားရုံးမ်ားလက္စြဲစာပိုဒ္-၂၂ အရတရားမတရားသူႂကီး/ရာဇဝတ္တရားသူႂကီးမ်ားလိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေႂကာင္း----

ေမာင္ေက်ာ္ေအးႏွင့္နိင္ငံေတာ္- ၁၉၅၃-ခုႏွစ္ျမန္မာနိင္ငံတရားစီရင္ထုံးစာမ်က္ႏွာ(၁၁၄) (တရားလႊတ္ေတာ္)၌ဆုံးျဖတ္ထားပါသည္

မွတ္ခ်က္--သို႔ေသာ္အမ်ားမျမင္သင့္မႂကားသင့္သည့္အမွဳ မ်ိဳးျဖစ္သည့္ဥပမာမုဒိန္းမွဳမ်ိဳး၌မုဒိန္းအက်င့္ခံရသည့္အမ်ိဳးသမီး၏အရွက္သိကၡာ

အားေထာက္ထားရမည့္ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ပါကႏွစ္ဘက္တရားလို/ခံတို႔ႏွင့္ဥပေဒအရာရွိ/ေရွ့ေန/

တရားသူႂကီးတို႔အျပင္လူအဝင္မခံဘဲတရားခြင္ပိတ္၍စစ္ေဆးသည္ေတာ့ရွိပါသည္။

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

●●●●●●●●●●●●●●●●

●တရားခံကေသသူသည္မိမိအားဒါးႏွင့္လာခုတ္သည့္အတြက္မိမိသည္ဒါးႏွင့္လာခုတ္သူေသသူအားအနီးရွိလွံျဖင့္

ျပန္ထိုး၍ခုံကာကြယ္ခဲ့သည္ဟုထုေခ်လၽွင္ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္ေဘာင္အတြင္းက်ေရာက္ပါသလား?

●ျပစ္မွဳဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ-၁၀၀ျပဌာန္းခ်က္အရတစ္ဘက္မွမိမိအသက္အႏၲရယ္ထိခိုက္မည့္အေျခအေနအထိရန္

ျပဳလာလၽွင္ထိုသို႔ရန္ျပဳလာသူအားအသက္ေသသည္အထိကာကြယ္ခုခံျခင္းသည္ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္ေဘာင္အတြင္း

က်ေရာက္ပါသည္ျပစ္မွဳထင္ရွားစီရင္ျခင္းမျပဳနိင္ပါ

သို႔ေသာ္သက္ေသခံအက္ဥပေဒပုဒ္မ-၁၀၅အရတရားခံဘက္မွသက္ေသခိုင္မာစြာတင္ျပ၍ေသသူကအရင္ဒါးျဖင့္ခုတ္ျပီး

ရန္မူသည့္အတြက္လွံျဖင့္ျပန္ထိုး၍ခုံကာကြယ္ခဲ့ရေႂကာင္းသက္ေသျပရန္တာဝန္သည္တရားခံအေပၚက်ေရာက္ပါသည္

ထိုသို႔သက္ေသထင္ရွားျပသနိင္မွသာတရားခံျပစ္မွဳထင္ရွားစီရင္ခံရျခင္းမွလြတ္ကင္းနိင္ပါသည္

●●●ေမာင္စံျမိဳင္ႏွင့္ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိင္ငံ ၁၉၆၆-ခုႏွစ္ျမန္မာနိင္ငံစီရင္ထုံးစာမ်က္ႏွာ(၆၃၄)

မွတ္ခ်က္ျပစ္မွဳမ်ားတြင္တရားခံျပစ္မွဳက်ဴးလြန္ေႂကာင္းသက္ေသျပရန္တာဝန္သည္ေယဘူယ်အားျဖင့္စြပ္ဆြဲသူတရား

လိုဘက္တြင္တာဝန္က်ေရာက္ပါသည္

သို႔ေသာ္ယခုကဲ့သို႔ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္အတြင္းကျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေႂကာင္းထုေခ်ခ်က္ျပဳသည့္အမွဳမ်ိဳး၌သက္ေသျပရန္တာဝန္သည္

တရားခံဘက္ကျပရန္ျဖစ္ပါသည္။

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ

●●●●●●●●●●●●●●●●

{1}ဥပေဒမညီညြတ္ေသာကိစၥကိုပဋိညာဥ္ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆိုပါကယင္းပဋိညာဥ္ပါအခ်က္အလက္ကိုအတည္ျပဳနိင္ပါသလား?

●ဥပေဒႏွင့္မညီညြတ္သည့္ကိစၥကိုပဋိညာဥ္ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆိုပါကယင္းပဋိညာဥ္ပါအခ်က္အလက္ကိုအတည္မျပဳနိင္ပါ

ဥပမာညစ္ညမ္းသည့္စာအုပ္မ်ားႏွင့္ရုပ္ပံကားခ်ပ္မ်ားကိုေရာင္းဝယ္ရန္အတြက္ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အႂကားခ်ဳပ္ဆိုသည့္

ပဋိညာဥ္သည္ဥပေဒႏွင့္မညီညြတ္သည့္ကိစၥကိုျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ပဋိညာဥ္တစ္ရပ္ျဖစ္သည့္အတြက္ယင္းပဋိဥာဏ္​ပါအခ်က္

အလက္မ်ားကိုဥပေဒအရအတည္မျပဳနိင္ပါ (ပဋိညာဥ္အက္ဥပေဒပုဒ္မ -၂၃ )

ေမးေျဖက႑ဥပေဒဗဟုသုတ။

●●●●●●●●●●●●●●●●

ေမး-ကၽြန္ေတာ္/ကၽြန္မတို႔သည္ဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခုမွ အစားအစာဘိုးအတြက္ ကုန္ၾကမ္းမ်ားရယူၿပီးေနာက္ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း ​

​ေငြတစ္စိပ္တစ္ပိုင္း၊ အက်ိဳးအျမတ္၊ အတိုး၊ ၾကန္႔ၾကာေၾကးမ်ားေပးသြင္းေနပါလၽွက္ ျပစ္မွဳေၾကာင္းအရတရားစြဲခံရပါသည္။

ျပစ္မွဳေၾကာင္းအရ တရားစြဲလို႔ရမရေျဖၾကားေပးပါ။

ေျဖ-ေငြေပးဆပ္ရန္ရည္ရြယ္ခ်က္အရလည္းေကာင္း၊ေငြတစ္စိပ္တစ္ပိုင္းေပးထားလၽွင္လည္းေကာင္း၊မူလကသေဘာတူေဆာင္ရြက္လၽွင္လည္းေကာင္း၊မရုိးမေျဖာင့္ေသာသေဘာျဖင့္လွည့္

ဖ်ားေသြးေဆာင္၍ပစၥည္းသို႔မဟုတ္ေငြရယူျခင္းမဟုတ္သည့္အတြက္ျပစ္မွဳေၾကာင္းအရတရားမစြဲဆိုနိင္ပါ။တရားမေၾကာင္းအရသာလၽွင္တရားစြဲဆိုဒီကရီေတာင္းဆိုရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ထိုအတူယုံၾကည္၍ေငြအပ္ႏွံျခင္းလည္းမဟုတ္သည့္အတြက္အလြဲသုံးစားမွဳျဖင့္လည္းျပစ္မွဳေၾကာင္းအရတရားမစြဲဆိုနိင္ပါ။

ျပစ္မွဳေၾကာင္းအရတရားမစြဲနိင္သည့္ကိစၥကိုျပစ္မွဳေၾကာင္းအရအေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ျပစ္မွဳအာဏာကိုအလြဲသုံးရာေရာက္ေစပါသည္။

ထိန္ခ်န္တရားစြဲသူသို႔မဟုတ္တရားစြဲရန္ညႊန္ၾကားေစခိုင္းသူပါတာဝန္ရွိလာမည္ျဖစ္ပါသည္။

တရားဥပေဒအမွန္တစ္ကယ္စိုးမိုးပါကဝန္ႀကီးဌာန၌ပင္တာဝန္ရွိလာနိင္ပါေၾကာင္း။

ဥပ​ေဒ ဗဟုသုတ  မွ  မွ်​ေ၀သည္​။